Wspólnik spółki z o. o. może żądać zapłaty wynagrodzenia od spółki za powtarzające się świadczenia niepieniężne, które wykonał na jej rzecz, nawet wtedy, gdy umowa spółki takiego wynagrodzenia nie przewiduje.
Powyższe dotyczy sytuacji, gdy w umowie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wspólnicy zastrzegli, że jeden z nich będzie zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych na rzecz spółki, ale nie ustalili, jakie otrzyma za to wynagrodzenie.
Powtarzające się świadczenia niepieniężne to takie, które mają być realizowane przez wspólników w toku prowadzenia przez firmę codziennej działalności. Powinny być one spełniane w sposób powtarzający się przez dłuższy czas - nie tylko jednorazowo, np. regularne dostarczanie spółce urządzeń, materiałów produkcyjnych lub usług księgowości bądź doradztwa finansowego.
Przepisy Kodeksu spółek handlowych przewidują, że powtarzające się świadczenia niepieniężne należy dokładnie określić w umowie spółki co do ich rodzaju i zakresu (art. 176 ksh). Nie obligują jednak do uregulowania w umowie spółki kwestii wynagrodzenia wspólnika z powyższego tytułu. Zatem, gdy umowa spółki milczy na temat wynagrodzenia wspólnika, wbrew pozorom nie jest tak, że jest on pozbawiony prawa do świadczenia ekwiwalentnego, tj. zapłaty za wykonane świadczenia niepieniężne na rzecz spółki.
Podstawa wynagrodzenia
Zobowiązanie wspólnika do powtarzających się świadczeń niepieniężnych na rzecz spółki nie wynika z samego stosunku i charakteru spółki jak np. wniesienie do spółki wkładu niepieniężnego (aport). Zatem podlega ono ogólnym regułom Kodeksu cywilnego dotyczącym wykonywania zobowiązań wzajemnych, a przez to także regułom stosowanym w obrocie dotyczącym odpłatności za świadczenia niepieniężne.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/29/129821.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-eksperta/artykul/wspolnik;wystepuje;ze;spolki;-;jakie;powoduje;to;problemy,239,0,977135.html) *Wspólnik występuje ze spółki - jakie powoduje to problemy? * Najprostszym sposobem ustania członkostwa w spółce jawnej jest przeniesienie ogółu praw i obowiązków wspólnika na osobę trzecią.
Z tego względu prawo wspólnika do wynagrodzenia za świadczenia niepieniężne na rzecz spółki przysługiwać mu będzie _ ex lege _, czyli z mocy samego prawa. Istnieć będzie nawet wtedy, gdy nie zostanie określone w umowie spółki.
Warunkiem uzyskania wynagrodzenia będzie jednak rzeczywiste wykonanie świadczeń przez wspólnika lub przynajmniej zaoferowanie ich spółce - w sytuacji, gdy ta uchyliła się od ich przyjęcia.
Ile się należy?
Wynagrodzenie za powtarzające się świadczenia niepieniężne na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie. Oznacza to, że za dane produkty lub usługi spółka będzie musiała zapłacić wspólnikowi tyle, ile wynoszą na rynku przeciętne ceny lub stawki za tego typu świadczenia.
Jednakże nie mogą to być ceny lub stawki uśrednione. Muszą być adekwatne do wartości użytkowej lub wymiennej świadczeń, w szczególności ich jakości. Jeżeli są to towary lub usługi najwyższej jakości, również wynagrodzenie wspólnika za nie powinno być odpowiednio wysokie. Tak samo, gdy wspólnik świadczył produkty lub usługi niskiej jakości, spółka może odpowiednio obniżyć wynagrodzenie stosownie do cen lub stawek rynkowych odpowiadających walorom użytkowym wykonanych świadczeń.
_ _
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/88/m115544.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/wspolnik;nie;dotrzymal;slowa;mozna;go;ukarac;,160,0,920992.html) *Wspólnik nie dotrzymał słowa. Można go ukarać... * Wspólnik zobowiązał się do np. do doradztwa finansowego spółce. Za nie dotrzymanie słowa może odpowiedzieć w różny sposób. Należy również pamiętać, że przepisy Kodeksu spółek handlowych zabraniają spółce wypłaty wynagrodzenia za świadczenia niepieniężne, które byłoby zbyt wysokie w stosunku do występującego na rynku. Powyższe stanowiłoby bezprawną wypłatę w rozumieniu art. 198 § 1 ksh, a wspólnik miałby obowiązek zwrotu nadwyżki.
Inaczej niż z dywidendą
Co ważne, wynagrodzenie za takie świadczenia należy się od spółki nawet wtedy, gdy sprawozdanie finansowe wykazało stratę. Jest to szczególne uregulowanie w stosunku do ogólnej zasady wyrażonej w przepisach, iż wspólnicy nie mogą otrzymywać z jakiegokolwiek tytułu wypłat z majątku spółki potrzebnego do pokrycia kapitału zakładowego. Zatem niezależnie od istnienia straty oraz jej wysokości, spółka powinna wypłacić wspólnikowi powołane wynagrodzenie.
Powyższe odróżnia wynagrodzenie za świadczenia niepieniężne od dywidendy, która uzależniona jest od wypracowania przez spółkę zysku. Prawdopodobna jest wobec tego sytuacja, że spółka nie wypłaci wspólnikowi dywidendy, natomiast będzie musiała wypłacić mu wynagrodzenie za spełnienie powtarzających się świadczeń niepieniężnych.
Przepisy nie regulują terminów wypłaty wynagrodzenia za powtarzające się świadczenia niepieniężne. Dlatego należy przyjąć, iż przy braku odpowiednich postanowień w umowie spółki, jego zapłata powinna nastąpić z chwilą spełnienia świadczenia przez wspólnika. Od tego momentu wspólnik może żądać od spółki zapłaty wynagrodzenia.
| O przepisach regulujących działanie spółek czytaj w Money.pl | |
|---|---|
| Jakie korzyści może dać podział spółki Koncentrowanie całego majątku w jednej spółce powoduje, że w przypadku problemów w biznesie, może dojść do utraty wszystkiego. | |
| Kto może zastąpić wspólnika na zgromadzeniu Członek zarządu i pracownik spółki, nie mogą być pełnomocnikami na zgromadzeniu wspólników, ale osoby związane z firmą umowami cywilnoprawnymi - tak. | |
| Akcjonariusz zapłaci podatek dopiero po wypłacie dywidendy Dochody uzyskiwane przez akcjonariuszy z tytułu udziału w zyskanych spółki komandytowo-akcyjnej podlegają opodatkowaniu dopiero w momencie otrzymania dywidendy. |
Autorka jest adwokatem w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy