Wspólnik występuje ze spółki - jakie powoduje to problemy?

Niejednokrotnie jednak zdarza się, iż jeden ze wspólników uznaje, że nie jest zainteresowany dalszym uczestniczeniem w spółce i postanawia z niej wystąpić. Dokonanie tej czynności może jednak wiązać się z poważnymi problemami.

Najprostszym sposobem ustania członkostwa w spółce jawnej jest przeniesienie ogółu praw i obowiązków wspólnika na osobę trzecią. Jest to rozwiązanie rekomendowane w przypadku istnienia możliwości zastąpienia dotychczasowego wspólnika nową osobą mającą zamiar wstąpić do spółki na jego miejsce. W takim przypadku kluczowe znaczenie mają postanowienia umowy spółki.

W przypadku wadliwego ich sformułowania może okazać się, że dokonanie zmiany składu wspólników na tej drodze jest niemożliwe. Umowa powinna także precyzować czy wspólnik mający zamiar przenieść swoje prawa i obowiązki w spółce na inną osobę powinien uzyskać zgodę pozostałych wspólników oraz w jakiej formie zgoda ta może zostać wyrażona. Jeśli zgoda nie jest wymagana lub jeśli zostanie ona udzielona zgodnie z postanowieniami umowy spółki lub, w razie ich braku, na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych, wówczas możliwe będzie zawarcie stosownej umowy pomiędzy dotychczasowym wspólnikiem a osobą wstępującą na jego miejsce.

To wspólnik zrobi dla firmy. Obowiązkowo

Co istotne, nowy wspólnik odpowiada solidarnie z dotychczasowym za zobowiązania tego ostatniego związane z jego uczestnictwem w spółce oraz za zobowiązania samej spółki. Przed przystąpieniem do spółki należy zatem dokładnie zbadać jej kondycję finansową oraz stan prawny, aby uniknąć potencjalnych kłopotów z wierzycielami, szczególnie uwzględniając fakt, że wspólnicy za zobowiązania spółki odpowiadają całym swoim majątkiem. Niewątpliwie zlecenie przeprowadzenia audytu prawno-finansowego spółki przed uzyskaniem statusu jej wspólnika może uchronić nabywcę przed poważnymi konsekwencjami.

Jeśli nie jest możliwe przeniesienie ogółu praw i obowiązków na inną osobę, wspólnik zamierzający wystąpić ze spółki może dokonać wypowiedzenia umowy spółki. Możliwość taka przysługuje jednakże jedynie w spółkach zawartych na czas nieoznaczony. Dokonanie wypowiedzenia wymaga, co do zasady, złożenia wszystkim pozostałym wspólników pisemnego oświadczenia.

Ustawowy termin wypowiedzenia wynosi 6 miesięcy, ze skutkiem na koniec roku obrachunkowego, który w praktyce najczęściej pokrywa się on z rokiem kalendarzowym. Ostatnim dniem roku obrachunkowego jest więc zazwyczaj 31 grudnia, a więc w typowej sytuacji wypowiedzenie winno zostać doręczone nie później niż do 30 czerwca. Do upływu okresu wypowiedzenia występującemu wspólnikowi przysługują dotychczasowe prawa, obciążają go też w pełni obowiązki wobec spółki.

Dokonanie wypowiedzenia skutkuje również powstaniem po stronie spółki zobowiązania do rozliczenia się z ustępującym wspólnikiem - jego zasady regulują przepisy kodeksowe. Nie zawsze jednak wystąpienie ze spółki związane będzie z uzyskaniem z tego tytułu dochodu - jeśli w wyniku sporządzonego bilansu wartość udziału wspólnika, który wystąpił ze spółki będzie ujemna, zobowiązany on będzie wobec spółki do wyrównania brakującej kwoty.

Czy uchwały na nim podjęte są ważne?

Warto wiedzieć również, że dokonanie wypowiedzenia może skutkować również rozwiązaniem spółki - aby temu przeciwdziałać konieczne jest odpowiednie sformułowanie postanowień umowy lub podjęcie przez pozostałych wspólników odpowiedniej uchwały. Do rozwiązania spółki dojdzie natomiast zawsze w sytuacji, gdy wskutek wypowiedzenia w spółce pozostać miałby tylko jeden wspólnik. Konieczne jest wówczas przeprowadzenie procedury likwidacji.

Niekiedy możliwe też będzie wystąpienie przez wspólnika z powództwem o rozwiązanie spółki przez sąd. Prawo to ograniczone jest jednakże do sytuacji, w której istnieją ważne powody uzasadniające złożenie takiego żądania. Może to być na przykład niemożliwy do rozwiązania konflikt pomiędzy wspólnikami.

Zagadnienia związane ze zmianą składu osobowego spółek osobowych, w tym spółki jawnej, cechują się dość dużą zawiłością i w praktyce niejednokrotnie mogą nastręczać trudności. Z tego powodu warto jest przed przystąpieniem do spółki lub wystąpieniem z niej zasięgnąć porady specjalisty.

Autor jest adwokatem w Kancelarii Celichowski Szyndler i Partnerzy