Przed rozpoczęciem biznesu, każdy przedsiębiorca musi zdecydować, jaka forma prowadzenia działalności będzie dla niego najkorzystniejsza. Ma to istotne znaczenie, ponieważ determinuje stopień osobistego ryzyka związanego z przedsięwzięciem, sposób podejmowania decyzji dotyczących jego funkcjonowania oraz sposób opodatkowania.
Nie bez znaczenia jest też wielkość planowanej firmy. Przy małych przedsięwzięciach dobrze sprawdza się prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej, większe prowadzone są zazwyczaj w formie spółek. Spółki stanowią zgrupowanie osób lub kapitału, a źródłem ich powstania jest umowa miedzy wspólnikami. Różnią się miedzy sobą przede wszystkim ze względu na zakres odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki oraz przepisy prawa, którym podlegają (Kodeks cywilny lub Kodeks spółek handlowych).
Jeżeli kilka osób (wspólników) decyduje się działać w formie spółki prawa handlowego, ma do wyboru spółkę osobową lub kapitałową. Jednym z rodzajów spółki osobowej jest spółka jawna, która mimo że nie jest osobą prawną, ma jednak niektóre z jej istotnych cech. Przede wszystkim dysponuje własnym majątkiem oraz może być stroną umów i postępowań sądowych.
Do zalet tego typu spółki należy zaliczyć łatwość jej założenia (wystarczy umowa w formie pisemnej) i stosunkowo niskie koszty rejestracji, dużą swobodę w formułowaniu treści umowy spółki oraz możliwość reprezentowania jej przez każdego ze wspólników lub też wyłączenia poszczególnych wspólników z reprezentacji. Minusem jest niewątpliwie solidarna odpowiedzialność wspólników całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, w sytuacji gdy egzekucja wobec spółki okaże się bezskuteczna. Podsumowując, jest to wygodna forma prowadzenia działalności dla małego biznesu, który nie narazi wspólników na dużą odpowiedzialność i nie będzie rodził dużych zobowiązań.
Spółka komandytowa
Ciekawą, a mim to mało rozpowszechnioną forma prowadzenia działalności jest spółka komandytowa, która podobnie jak spółka jawna jest spółka osobową i nie ma osobowości prawnej. Istotą tego typu spółki jest to, że za jej zobowiązania odpowiada całym swoim majątkiem przynajmniej jeden wspólnik (komplementariusz), a pozostali wspólnicy (komandytariusze) tylko do wysokości swojego wkładu tzw. sumy komandytowej.
Spółka komandytowa, dając wspólnikom dużą swobodę w kształtowaniu odpowiedzialności za sprawy spółki i jej zobowiązania, może być doskonałą formą pozyskiwania kapitału do różnych przedsięwzięć, gdy część wspólników to inwestorzy, którzy chcą ulokować kapitał i czerpać zeń korzyści, bez obawy o swój majątek osobisty, a pełną odpowiedzialność wobec wierzycieli przyjmują pozostali wspólnicy zajmujący się prowadzeniem spraw spółki i jej reprezentacją. Warto zaznaczyć, że odpowiedzialność komplementariusza za zobowiązania spółki można ograniczyć powierzając tą rolę spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Do wad spółki komandytowej można zaliczyć wyższe koszty założenia - umowa spółki musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego i rejestracji, a także wymóg prowadzenia pełnej księgowości.
Spółka z o.o.
Najbardziej rozpowszechnioną formą spółki prawa handlowego jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, która w odróżnieniu od omówionych powyżej spółek jest spółką kapitałową i ma osobowość prawną. Działa w oparciu o kapitał zakładowy podzielony na udziały.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/238/246510.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-eksperta/artykul/wspolnik;w;spolce;z;o;o;jak;go;wylaczyc,208,0,1396432.html) *Jak usunąć wspólnika ze spółki z o.o.? * Ważną przyczyną wyłączenia może być niemożność bezkonfliktowego współdziałania ze wspólnikiem, będąca następstwem relacji interpersonalnych wewnątrz firmy.
Jej popularność bierze się przede wszystkim z faktu, że w tego typu spółka odpowiedzialność za zobowiązania wobec wierzycieli ponosi całym swoim majątkiem bez ograniczeń, natomiast wspólnicy ponoszą ryzyko jedynie do wysokości wkładów wniesionych do spółki. Podobnie, jak w przypadku spółki komandytowej, umowa spółki z o.o. musi mieć formę aktu notarialnego.
Za wadę spółki z o.o. można uznać większe sformalizowanie prowadzenia jej działalności niż w przypadku spółek osobowych. Przede wszystkim występuje wyraźny podział kompetencji zarządczych od właścicielskich i nadzorczych, czego przejawem jest funkcjonowanie organów spółki: zarządu, zgromadzenia wspólników oraz rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej.
W przypadku zarówno spółki jawnej, jak i spółki komandytowej podatnikiem nie jest sama spółka, ale wyłącznie poszczególni jej wspólnicy, jako osoby fizyczne (podatek PIT płacony na bieżąco). Wspólnicy tych spółek mają możliwość korzystania z preferencyjnej stawki podatku liniowego, która wynosi 19 proc.
Spółka z o.o. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT) w wysokości 19 proc. W przypadku wypłaty zysku wspólnikom (dywidendy), oprócz podatku CIT płaconego przez spółkę, każdy ze wspólników ma jeszcze obowiązek zapłaty ryczałtowego podatku dochodowego od osób fizycznych także w wysokości 19 proc. Podwójne opodatkowanie zysku jest minusem prowadzenia działalności w formie spółki z o.o., dlatego dość często w praktyce stosowane ją różne konstrukcje mieszane.
| Czytaj więcej w Money.pl | |
|---|---|
| Tego nie można zabronić wspólnikowi Uprawnienie do odmowy udostępnienia informacji lub dokumentów przysługuje dopiero wówczas, gdy istnieje uzasadniona obawa wyrządzenia szkody spółce. | |
| Śmierć wspólnika spółki. Co z udziałami? Umowa spółki musi zawierać określenie rodzaju rekompensaty dla spadkobierców, którzy nie mogą wstąpić w miejsce zmarłego wspólnika. | |
| Brak aktualizacji KRS. Problem dla firmy? Nieujawnienie zmian personalnych w składzie zarządu może wywołać niepewność co do ważności zawartych przez spółkę umów, które kontrahent może podważyć. |
Autor jest radcą prawnym w Rachelski i Wspólnicy