W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością do prowadzenia spraw spółki oraz do reprezentowania jej powoływany jest zarząd. Zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych, zarząd spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może składać się z jednego lub większej liczby członków. Z obowiązkiem powołania zarządu wiąże się także ustalenie reguł reprezentacji spółki od strony podmiotowej.
Zasady reprezentacji w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością powinny być określone w umowie spółki. W przypadku braku postanowienia w tym zakresie zastosowanie mają ogólne zasady wyrażone w art. 205 Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z treścią § 1 wskazanego artykułu, jeżeli zarząd jest wieloosobowy, sposób reprezentowania określa umowa spółki. Natomiast, jeżeli umowa nie zawiera żadnych postanowień w tym przedmiocie, do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem. Co za tym idzie, w zależności od charakteru spółki oraz potrzeb jej wspólników zasady reprezentacji spółki mogą być dostosowane w umowie spółki.
Nie zawsze jednak osoby uprawnione do reprezentacji na podstawie umowy spółki bądź na mocy przepisów Kodeksu spółek handlowych mogą działać w jej imieniu. Jakkolwiek, ustalone umowne zasady reprezentacji spółki oraz kodeksowa reprezentacja spółki przez członka zarządu lub prokurenta nie wykluczają możliwości ustanawiania pełnomocników. Należy jednak odróżnić pełnomocnictwo udzielane przez konkretnego członka zarządu do działania w jego imieniu, od pełnomocnictwa udzielanego przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
Wobec tego, choć przepisy Kodeksu spółek handlowych nie stanowią o tym wprost, każdy członek zarządu - jako osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych, może ustanawiać pełnomocnika. Jednak, istnieją w tym zakresie pewne zastrzeżenia.
Otóż, możliwość ustanawiania przez nich pełnomocników jest uwarunkowana brakiem odmiennego uregulowania przedmiotowego zagadnienia w umowie spółki lub uchwale zgromadzenia wspólników.
Zakres pełnomocnictwa jest uzależniony od jego treści oraz od tego, czy udzielający pełnomocnictwa członek zarządu jest uprawniony do samodzielnej reprezentacji spółki. Udzielenie pełnomocnictwa osobie trzeciej przez członka zarządu działającego w imieniu spółki łącznie z innym członkiem zarządu lub prokurentem nie może mieć wpływu na obejście obowiązujących zasad reprezentacji. W przypadku bowiem kolegialnej reprezentacji spółki, skutecznie ustanowiony przez członka zarządu pełnomocnik musi współdziałać razem z osobami uprawnionymi do reprezentacji spółki np. z określoną liczbą członków zarządu lub prokurentem. W takiej sytuacji pełnomocnik zastępuje konkretnego członka zarządu, ale pozostaje to bez wpływu na zmianę ogólnych zasad reprezentacji spółki.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/61/221501.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-eksperta/artykul/konflikt;w;spolce;z;o;o;jakie;uprawnienia;ma;wspolnik;mniejszosciowy,36,0,1231908.html) *Konflikt w spółce. Co może zrobić wspólnik? * Każdy wspólnik, nawet mniejszościowy, może przeglądać księgi i dokumenty spółki, sporządzać bilans lub żądać wyjaśnień od zarządu.
Z kolei, jeśli udzielający pełnomocnictwa członek zarządu uprawniony jest do samodzielnej reprezentacji spółki, ustanawiając swojego pełnomocnika, w praktyce upoważnia go do działania w imieniu spółki. Należy mieć jednak na uwadze, że zmiana umowy spółki w zakresie zmiany zasad reprezentacji spółki - z samodzielnej na łączną - ograniczy możliwość działania pełnomocnika w imieniu spółki.
Może zdarzyć się również tak, że do reprezentacji spółki uprawnieni są członkowie zarządu samodzielnie z ograniczeniem do określonych kwotowo zobowiązań, a powyżej tej kwoty zobowiązani są działać wspólnie. W takim przypadku, członek zarządu uprawniony jest do udzielenia pełnomocnictwa tylko w tych granicach, w jakich może on reprezentować spółkę samodzielnie. Wynika to z zasady _ nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse habet _(łac.), co oznacza nic innego jak to, że nikt nie może przenieść na drugą osobę więcej praw, aniżeli sam posiada.
Ponadto na zakres uprawnień przysługujących pełnomocnikowi wpływa również rodzaj udzielanego pełnomocnictwa. Zgodnie z postanowieniami Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Mimo, iż pojęcie zwykłego zarządu nie jest w obecnych regulacjach prawnych zdefiniowane, to nie budzi ono większych wątpliwości. Natomiast, do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymagane jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj. Art. 98 Kodeksu cywilnego stanowi, iż pełnomocnictwo szczególne obejmuje umocowanie pełnomocnika do dokonania poszczególnej czynności, czyli indywidualnie określonej czynności prawnej. Zatem, w świetle wymienionych rodzajów pełnomocnictw, członek zarządu ma możliwość umocowania pełnomocnika w potrzebnym zakresie w zależności od wymogów wynikających z pełnienia przez niego funkcji.
Co więcej, zgodnie z treścią art. 106 Kodeksu cywilnego pełnomocnik może ustanowić dla członka zarządu będącego jego mocodawcą innych pełnomocników, z tym zastrzeżeniem, że umocowanie takie wynika z treści pełnomocnictwa, z ustawy lub ze stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa. Nadto, analizując treść art. 107 Kodeksu cywilnego uzasadnione jest stwierdzenie, iż nic nie stoi na przeszkodzie, aby członek zarządu ustanowił kilku pełnomocników do działania w jego imieniu z takim samym zakresem umocowania. Jeżeli w treści pełnomocnictwa nie zostanie zawarte inne postanowienie, każdy z ustanowionych pełnomocników będzie mógł działać samodzielnie.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/80/m252240.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/odpowiedzialnosc;czlonkow;zarzadu;spolki;z;o;o;,86,0,1198422.html) *Kiedy członek zarządu odpowiada za długi * Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, m.in. gdy wierzyciel nie poniósł szkody - tłumaczy Beata Łączyńska radca prawny z Siwek Gaczyński & Partners. Na podstawie ogólnych reguł wynikających z Kodeksu cywilnego do formy pełnomocnictwa udzielanego przez członka zarządu dla osoby trzeciej nie jest wymagane zachowanie formy szczególnej. Wyjątkiem jest udzielenie pełnomocnictwa ogólnego, które pod rygorem nieważności udzielone musi być na piśmie. Z praktycznego punktu widzenia, uzasadnione jest udzielenie pełnomocnictwa w formie aktu notarialnego na wypadek, gdyby okazało się, że do ważności czynności prawnej dokonanej przez pełnomocnika
ustanowionego przez członka zarządu potrzebna jest szczególna forma.
Udzielone pełnomocnictwo członka zarządu osobie trzeciej może być w każdym czasie przez niego odwołane, chyba, że wcześniej zrzekł się on prawa do jego odwołania z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa. Natomiast, wygaśnięcie umocowania osoby trzeciej do działania w imieniu członka zarządu następuje z chwilą jej śmierci lub śmierci mocodawcy, chyba że w pełnomocnictwie inaczej zastrzeżono z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa. W przypadku upływu kadencji członka zarządu, udzielone przez niego pełnomocnictwo stanie się bezprzedmiotowe, co spowoduje, że jako takie nie będzie mogło być realizowane przez umocowanego.
Należy mieć na uwadze, iż udzielenie przez członka zarządu pełnomocnictwa osobie trzeciej do działania w jego imieniu nie rodzi po stronie umocowanego obowiązku skutecznego działania w imieniu mocodawcy. Jednakże, członek zarządu z racji sprawowanej przez niego funkcji zobowiązany jest do zachowania należytej staranności podczas, gdy pełnomocnik zobowiązany jest do dochowania należytej staranności tylko w granicach umocowania. Do odpowiedzialności pełnomocnika ustanowionego przez członka zarządu spółki z o. o. zastosowanie mają przepisy odnoszące się m.in. do działania rzekomego pełnomocnika ustanowione w art. 103-105 Kodeksu cywilnego.
Podsumowując powyższe, na gruncie obecnych przepisów prawa dopuszczona została możliwość udzielenia przez członka zarządu pełnomocnictwa dla osoby trzeciej. Jednakże, w celu ustalenia możliwości udzielenia przedmiotowego pełnomocnictwa w pierwszej kolejności należy posłużyć się postanowieniami umowy spółki, w której wspólnicy mogą powyższą możliwość wyłączyć lub ograniczyć. Zwrócić również uwagę należy, iż charakter prawny przedstawionego pełnomocnictwa różni się od pełnomocnictwa udzielonego przez spółkę z o. o. do działania w jej imieniu. Jest to, także odmienne zagadnienie od możliwości udzielenia pełnomocnictwa do dokonania czynności prawnej osobie będącej członkiem zarządu uprawnionej do reprezentowania spółki z drugim członkiem zarządu.
| Czytaj więcej w Money.pl | |
|---|---|
| Przedsiębiorca nie musi mieć rachunku, ale... Umowa między bankiem a osobą fizyczną może zakazywać wykorzystywania konta osobistego przez przedsiębiorcę w prowadzonej przez niego działalności. | |
| Rejestracja spółki z o.o. krok po kroku Minimalny wkład wynosi 5 tys. zł. Przy zakładaniu przez internet, dopuszczalna jest tylko gotówka, a wkłady niepieniężne nie są uwzględniane. | |
| Konsorcjum lepsze od spółki? Tak, gdy... W konsorcjum firmy zachowują odrębność prawną i, za wyjątkiem wykonywania zamówienia publicznego, odpowiadają tylko za własne zobowiązania. |
Autorka jest aplikantką radcowską w kancelarii radców prawnych K& L Legal Granat i Wspólnicy Sp. k.