Termin rozpoczęcia pracy - nie musi być w umowie

Zgodnie z treścią art. 26 Kodeksu pracy, strony same mają prawo do określenia terminu rozpoczęcia pracy, który będzie równoznaczny z terminem nawiązania stosunku pracy. Oznacza to, że strony mogą dowolnie umówić się co do terminu rozpoczęcia pracy. Musi to jednak nastąpić przez dokładne wskazanie tego dnia, przy czym poza datą, może zostać to określone w postaci warunku, po spełnieniu którego nastąpi rozpoczęcie pracy, np. odbycie odpowiedniego kursu przygotowawczego, dostarczenie dyplomu ukończenia studiów.

Przepisy Kodeksu pracy nie nakładają na strony żadnych ograniczeń czasowych co do wyznaczenia dnia rozpoczęcia pracy. Dzień określony w umowie o pracę nie może być jednak późniejszy, niż data rzeczywistego rozpoczęcia pracy przez pracownika.

Może się jednak zdarzyć, że strony umowy w ogóle nie określą dnia rozpoczęcia pracy. W takim przypadku uznaje się, że terminem nawiązania stosunku pracy jest termin zawarcia umowy o pracę.

[ ( http://static1.money.pl/i/h/31/t95263.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-eksperta/artykul/choroba;zawodowa;pracownika;-;jakie;obowiazki;ma;pracodawca,55,0,675383.html) Choroba zawodowa pracownika - jakie obowiązki ma pracodawca?
Warto pamiętać, że powstanie stosunku pracy nie jest zależne od jej faktycznego rozpoczęcia przez pracownika. Błędne jest zatem przekonanie, że nie przystąpienie przez pracownika do pracy w dniu określonym w umowie o pracę spowoduje wygaśnięcie stosunku pracy. Wręcz przeciwnie, umowa zawiązana pomiędzy stronami jest w dalszym ciągu ważna i skuteczna, ze wszelkimi tego konsekwencjami. Kwestię tę wyjaśnił w jednym z wyroków Sąd Najwyższy. Wskazał on, że _ Jeżeli termin rozpoczęcia pracy jest w umowie określony, to stosunek pracy powstaje w określonej dacie niezależnie od tego, czy pracownik przystąpi do wykonywania pracy, a jeżeli nie przystąpienie do pracy przez pracownika nastąpiło z przyczyn przez niego zawinionych, to pracodawca może stosować przewidziane prawem sankcje, aż do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika _. (por. wyrok Sądu Najwyższego z 29 października 2007 roku, syg. II PK 56/07).

Analogicznie, w sytuacji, w której - w dniu wskazanym jako dzień rozpoczęcia pracy - pracownik będzie gotowy do wykonywania pracy, ale nie będzie mógł jej rozpocząć z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, np. awarii urządzeń, braku materiałów niezbędnych do wykonania danej pracy - będzie mu przysługiwać zarówno roszczenie o dopuszczenie do pracy, jak i o wynagrodzenie za okres przestoju.

[ ( http://static1.money.pl/i/h/169/t77993.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/co;grozi;za;podanie;falszywych;danych;osobowych,176,0,789424.html) Co grozi za podanie fałszywych danych osobowych
Należy także wskazać, że termin nawiązania stosunku pracy ma istotne znaczenie dla liczenia okresu zatrudnienia. Co do zasady, biegnie on od dnia nawiązania stosunku pracy, czyli dnia wskazanego w umowie jako dzień jej rozpoczęcia lub dnia zawarcia samej umowy o pracę. Jeżeli strony ustalą jako dzień rozpoczęcia pracy dzień późniejszy niż data zawarcia umowy, okres między jej zawarciem a nawiązaniem stosunku pracy nie jest traktowany jako okres zatrudnienia.

W takiej sytuacji, strony wiąże umowa o pracę, jednak stosunek pracy nawiąże się dopiero z dniem wskazanym jako dzień rozpoczęcia pracy. Trzeba jednak podkreślić, że zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w uzasadnieniu do cytowanego wyżej wyroku, mimo, że pracownikowi nie przysługują w tym czasie uprawnienia wynikające ze stosunku pracy, to w okresie między zawarciem umowy o pracę a terminem określonym w niej jako dzień rozpoczęcia pracy, umowa ta może być rozwiązana na zasadach ogólnych przewidzianych w Kodeksie pracy.

Prawidłowe liczenie stażu pracy przez pracownika ma zatem duże znaczenie np. przy ustalaniu okresów wypowiadania umów o pracę, nabywania praw do urlopu wypoczynkowego, wysokości wynagrodzenia, czy odprawy pieniężnej.

Autorka jest aplikantką radcowską w Kancelarii MPiW