Przekształcenie spółki osobowej w kapitałową

Transformacja modelu ustrojowego spółki w drodze przekształcenia jest procesem złożonym, składającym się z szeregu czynności prawnych. W odniesieniu do spółki osobowej przekształcanej w spółkę kapitałową czynności te określone są w art. 551-574 Kodeksu spółek handlowych. W pierwszej fazie decydujące znaczenie odgrywają osoby prowadzące sprawy spółki przekształcanej. Następnie po zapoznaniu się z dokumentacją, uczestnicy spółki podejmują decyzję o kontynuacji lub przerwaniu transformacji formy prawnej spółki. Ostatni etap następuje przed sądem rejestrowym, gdzie wpisanie spółki przekształconej do rejestru determinuje skuteczność procedury.

Niezależnie od nazewnictwa poszczególnych etapów, ustawodawca w art. 556 K.s.h. wymaga, aby właściwe postępowanie przekształceniowe rozpoczynało się od sporządzenia planu przekształcenia wraz z załącznikami oraz opinią biegłego. Plan przygotowują wszyscy wspólnicy prowadzący sprawy spółki. Powinien być on sporządzony w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Dodatkowym wymogiem jest sporządzenie planu w formie aktu notarialnego w przypadku spółki jednoosobowej.

Czynnościami bezpośrednio poprzedzającymi podejmowanie uchwał jest zawiadomienie wspólników o zamiarze powzięcia uchwały o przekształceniu i realizowanie w następstwie ogłoszenia - prawa do przeglądania dokumentów, wynikającego z zasady jawności. Zawiadomienie powinno być dokonane dwukrotnie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie i nie później niż na miesiąc przed planowanym powzięciem uchwały.

Kolejną czynnością postępowania jest podjęcie uchwały o przekształceniu. Uchwała powinna być zaprotokołowana przez notariusza. Do przekształcenia konieczne jest także powołanie osób, kompetentnych do prowadzenia spraw spółki przekształconej oraz mających prawo jej reprezentowania, gdyż od dnia przekształcenia tylko te osoby będą miały prawo występowania w jej imieniu. Następuje to na zasadach określonych umową spółki. Następnym wymogiem koniecznym dla zakończenia procedury jest zawarcie umowy. W wyniku przekształcenia następuje zmiana struktury prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji. W razie więc, gdy spółka nowo powstała, jest spółką kapitałową, konieczne będzie powołanie członków organów tej spółki.

Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/112/m34416.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/przeksztalcenie;dzialalnosci;gospodarczej;w;spolke;kapitalowa,133,0,1227653.html) *Warto przekształcić działalność w spółkę? * Korzyści z przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową to wyłączenie majątku osobistego z ewentualnej egzekucji wierzytelności. Ostatnią chronologicznie fazą postępowania jest dokonanie w rejestrze wpisu spółki przekształconej oraz wykreślenie spółki przekształcanej. Wniosek o wpis do rejestru wnoszą wszyscy członkowie zarządu. Natomiast postanowienie o wykreśleniu spółki przekształcanej z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego wydaje sąd rejestrowy właściwy ze względu na siedzibę spółki. Postępowanie w tej sprawie jest prowadzone z urzędu.

Przedstawiona procedura jest tak zwaną procedurą ogólną. Jednak w każdej z form występują swoiste rozwiązania, które są uzasadnione specyfiką danego przekształcenia. W odniesieniu do przekształcenia spółki osobowej w spółkę kapitałową szczególne zasady regulowane są w przepisach art. 571-574 K.s.h. Szczególne rozwiązania w tym przypadku wynikają głównie z powodu zmian w strukturze organizacyjnej przekształcanej spółki, która staje się nową jednostką organizacyjną mającą osobowość prawną.

W przypadku spółki jawnej oraz partnerskiej wymagana jest jednomyślność wszystkich wspólników, także wyłączonych od prowadzenia spraw spółki. Natomiast w przypadku spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej dla podjęcia uchwały o przekształceniu wystarczająca jest jednomyślność komplementariuszy oraz większość komandytariuszy, reprezentujących co najmniej dwie trzecie sumy komandytowej lub kapitału zakładowego.

Przekształcenie spółki jawnej w kapitałową, w sytuacji gdy wszyscy jej wspólnicy prowadzili sprawy spółki, jest znacznie uproszczone. Nie przygotowuje się wówczas planu przekształcenia, a tylko dokumenty stanowiące załączniki do planu. Należy zatem sporządzić projekt uchwały, projekt umowy albo statutu spółki przekształconej, wycenę składników majątku (aktywów i pasywów) spółki przekształcanej oraz sprawozdanie finansowe, sporządzone dla celów przekształcenia, przy zastosowaniu takich samych metod i w takim samym układzie jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe.

Nie stosuje się także przepisów o zawiadamianiu wspólników oraz wyłożeniu do ich wglądu dokumentacji przekształceniowej. Konieczna jest natomiast opinia rewidenta o wycenie aktywów i pasywów spółki. Regulacja ta wynika z faktu, iż czynności w fazie przygotowawczej dokonują te same osoby, które będą głosować za uchwałą. Ustawodawca przyjmuje zatem domniemanie wiedzy o dokonanych czynnościach oraz treści zawartej w dokumentach sporządzonych w tej fazie.

Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/216/253144.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-eksperta/artykul/odpowiedzialnosc;w;spolce;z;o;o;co;moze;z;niej;zwolnic,185,0,1190841.html) *Spółka w tarapatach? Tak unikniesz wierzycieli * Warunkiem poniesienia odpowiedzialności przez członków zarządu jest bezskuteczność egzekucji przeciwko spółce.

Podkreślenia wymaga, że regulacja ta nie może być interpretowana rozszerzająco i nie może mieć zastosowania do spółki partnerskiej nawet w sytuacji, gdyby wszyscy partnerzy prowadzili sprawy tej spółki. Zastosowanie ma zasada, w myśl której przepisów wyjątkowych nie wolno interpretować rozszerzająco.

Szczegółowa regulacja dotyczy również innego sposobu przekształcenia, mianowicie spółki komandytowo-akcyjnej w akcyjną. Przekształcona spółka, czyli spółka akcyjna, ma kapitał zakładowy dzielący się na akcje, a dokumenty akcyjne muszą odpowiadać ogólnym wymaganiom stawianym tego rodzaju dokumentom, określonym w art. 328 K.s.h. Akcje spółki komandytowo-akcyjnej nie mogą być akcjami spółki akcyjnej, gdyż ulegają unieważnieniu z dniem przekształcenia. Akcjonariusz nabywa roszczenie o wydanie dokumentu akcji w terminie miesiąca od dnia przekształcenia. Zarząd spółki akcyjnej zobowiązany jest wówczas wydać dokument akcji w terminie tygodnia od zgłoszenia żądania. W tym miejscu należy zauważyć, że komplementariusze i akcjonariusze uczestniczący w przekształceniu, stają się akcjonariuszami spółki akcyjnej już z dniem przekształcenia, ale dokumenty akcji mają otrzymać później.

Ostatni element szczegółowej regulacji postępowania dotyczy odpowiedzialności wspólników przekształcanej spółki osobowej na dotychczasowych zasadach solidarnie ze spółką przekształconą. Przy czym w regulacji art. 574 K.s.h. chodzi o wszelkie zobowiązania, które powstały przed dniem przekształcenia. Odpowiedzialność na dotychczasowych zasadach została przewidziana na okres trzech lat. Należy przyjąć, że przepis ten ma na celu ochronę pewności obrotu gospodarczego, w tym bowiem przypadku mogłoby dojść do ucieczki od odpowiedzialności za zobowiązania spółki przekształconej. Zobowiązania powstałe po dniu przekształcenia podlegają natomiast zasadom właściwym dla nowo powstałej spółki kapitałowej.

Instytucja przekształcenia spółki osobowej w kapitałową ma zatem procedurę ogólną, jednakową dla wszystkich sposobów przekształceń. Dodatkowo, w zależności od konfiguracji spółek biorących udział w przekształceniu, Kodeks spółek handlowych wprowadza szczególne regulacje, najczęściej mające na celu usprawnienie dokonywanego procesu transformacyjnego. Ewentualne błędy popełnione w trakcie restrukturyzacji mogą spowodować znaczne wydłużenie całego procesu. To z kolei może przyczynić się do nie osiągnięcia oczekiwanego przez spółkę celu przekształcenia.

Autor jest prawnikiem zatrudnionym w Kancelarii Radców Prawnych K&L Legal Granat i Wspólnicy Sp.k. we Wrocławiu