Ustawa Prawo zamówień publicznych oferuje zamawiającemu różnorodny wachlarz zapisów pozwalających na dostosowanie zamówienia do rzeczywistych potrzeb oraz jego możliwości finansowych. Administracja publiczna oraz instytucje stosując regulację obejmującą zamówienia publiczne powinny w sposób bardziej świadomy korzystać z przysługujących im udogodnień, w tym w szczególności konstruować oferty z wykorzystaniem pozacenowych kryteriów oceny ofert.
Prawo zamówień publicznych (dalej jako Pzp) umożliwia wprowadzenie innych kryteriów oceny ofert niż tylko po najniższej zaoferowanej cenie. Mimo tego, w zdecydowanej większości prowadzonych postępowań tylko to kryterium decydowało o wyborze oferty. Jak wynika za raportu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, w 2012 roku cena determinowała 92,6 proc. postępowań dotyczących usług i 93,3 proc. postępowań dotyczących dostaw (dane z:_ Nowe podejście do zamówień publicznych. Raport z badań 2012 _).
Niejednokrotnie jednak oferta najtańsza nie jest ofertą najkorzystniejszą, gdyż do ceny zakupu dochodzą późniejsze koszty eksploatacji, serwisu czy szkolenia pracowników. W takich przypadkach zamawiający, poprzez staranne dobranie obok ceny innych kryteriów i nadanie im właściwej wagi, ma możliwość skonstruowania racjonalnego i efektywnego zamówienia publicznego.
Od roku 2008 (Ministerstwo Gospodarki, Urząd Zamówień Publicznych, _ Nowe podejście do zamówień publicznych. Zamówienia publiczne a małe i średnie przedsiębiorstwa, innowacje i zrównoważony rozwój _) politycy na różne sposoby starają się zachęcić administrację publiczną do wykorzystywania istniejących rozwiązań prawnych, w tym w szczególności takich, które wspierać będą innowacyjną gospodarkę oraz małe i średnie przedsiębiorstwa. Proponowane są rozwiązania dotyczące stosowania dialogu technicznego, zamówień przedkomercyjnych, składania ofert częściowych lub łączonych, czy też częstszego korzystania z trybu dialogu konkurencyjnego. Jednakże środkiem, który pozwoli najpełniej spełnić założenia o innowacyjnej gospodarce jest stosowanie przez zamawiających innych niż cena kryteriów oceny ofert.
Przykładowymi dodatkowymi kryteriami do wykorzystania przez zamawiającego są: jakość, funkcjonalność, koszty eksploatacji, serwis, czy termin wykonania zamówienia. Prawo zamówień publicznych nie wymienia zamkniętej listy dodatkowych kryteriów i pozostawia w tym miejscu swobodę tworzenia zamawiającemu, który powinien kierować się kilkoma regułami przy ich konstruowaniu. Stworzone kryteria (Urząd Zamówień Publicznych,_ Kryteria oceny ofert w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego - przykłady i zastosowanie _, pod red. J. Sadowego):
- nie mogą ograniczać konkurencji i wprowadzać nieuzasadnionych preferencji dla określonych grup dostawców (np. dla dużych firm);
- muszą być związane z przedmiotem zamówienia;
- nie mogą przyznawać zamawiającemu nieograniczonej swobody wyboru oferty;
- muszą być wskazane w dokumentacji przetargowej i w ogłoszeniu o przetargu;
- wagi przypisaneposzczególnym kryteriom służyć muszą wyborowi oferty najkorzystniejszejw świetle przyjętych kryteriów;
- trzeba określić, w jaki sposób weryfikowana będzieprawdziwość informacji zawartych w ofercie;
- każde kryterium musi być sformułowane jednoznacznie i precyzyjnie;
- kryteria oceny ofert nie mogą podlegać zmianie w toku postępowania i przez cały czas trwania procedury powinny być interpretowane przez zamawiającego w jednakowy sposób;
- pozacenowe kryteria oceny ofert nie mogą być tworzone w trybie zapytania o cenę lub w trybie licytacji elektronicznej;
- obok skonstruowanych kryteriów pozacenowych, jednym z kryteriów oceny ofert zawsze musi być cena.
- Niewątpliwie przygotowywanie pozacenowych kryteriów oceny ofert wymaga dodatkowego nakładu pracy od zamawiającego. Niemniej jednak sprecyzowane i przemyślane kryteria skutkować będą lepszym przygotowaniem oferty i SIWZ. Efektem lepszych ofert będzie zaś racjonalizacja wydatków publicznych, skrócenie czasu postępowań i mniejsza ilość złożonych odwołań. Należy więc rekomendować stosowanie dodatkowych kryteriów oceny ofert w zamówieniach publicznych wszędzie tam, gdzie przyczyni się to do wyboru oferty korzystniejszej ekonomicznie.
| Czytaj więcej w Money.pl | |
|---|---|
| Oferta odrzucona w przetargu? Sprawdź, czy... Jeśli zamawiający zaniecha wyjaśniania wątpliwości, odnoszących się do złożonej oferty, winno być uznane za naruszenie przepisów postępowania przetargowego. | |
| Zmiany reguł przetargów. Szersze kryteria Zamawiający będzie mógł oceniać zdolność wykonawcy do należytej realizacji w odniesieniu do jego rzetelności, kwalifikacji, efektywności i doświadczenia. | |
| Ten przepis jest nadużywany w przetargach Zamawiający powinien korzystać z zatrzymania wadium tylko i wyłącznie w celu zapobieżenia zmowom wykonawców. |
Autor jest aplikantem adwokackim w Celichowscy Służewska-Woźnicka Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych