Zwolnienie świadczeń między członkami rodziny
Od dnia 1 stycznia 2007 r. ustawodawca zwalnia z opodatkowania wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. W konsekwencji zwolnione będą świadczenia otrzymane od dość szerokiego kręgu osób, tj. od małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synowej, rodzeństwa, ojczyma, macochy, teściów, zstępnych rodzeństwa, rodzeństwa rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwa małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków oraz małżonków innych zstępnych.
Podkreślenia wymaga fakt, iż zwolnienie to nie będzie miało zastosowania do świadczeń otrzymanych od wyżej wymienionych osób na podstawie stosunku pracy lub na podstawie umów, z których przychody zaliczane są do przychodów z działalności wykonywanej osobiście (czyli np. umów zleceń, umów o dzieło itp.).
Nowe zasady ustalania kwoty wolnej od opodatkowania dla osób pracujących za granicą
Przepisy u.p.d.o.f. zwalniają spod opodatkowania część dochodów osób wykonujących pracę za granicą. W dotychczasowym brzmieniu przepisów za każdy dzień, w którym praca była wykonywana zwolnieniu podlegała kwota stanowiąca równowartość diety z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. Zwolnienie to było ograniczone kwotowo, albowiem nie mogło przekroczyć rocznie równowartości 30 diet.
Zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem art. 21 ust. 1 pkt 20 podatnicy przebywający czasowo za granicą i uzyskujący dochody ze stosunku pracy będą mogli wyłączyć spod opodatkowania kwotę odpowiadającą 30% diety z tytułu podróży służbowej za granicą. Zwolnienie to nie będzie ograniczone kwotowo (tj. zniknie ograniczenie w postaci 30 diet). Dodatkowo zwolnienie będzie przysługiwało za każdy dzień pobytu (w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy), a nie - jak dotychczas - wyłącznie za dzień wykonywania pracy. Rozwiązanie to ma na celu poprawę sytuacji osób, które w związku z pracą wykonywaną za granicą muszą ponosić zwiększone koszty utrzymania poza Polską.
Należy podkreślić, iż zwolnienie to - jako w znacznej większości przypadków korzystne dla podatnika - będzie miało zastosowanie już do dochodów uzyskanych w 2006 roku. Jeśli jednak w 2006 roku kwota dochodu korzystającego ze zwolnienia byłaby wyższa przy zastosowaniu dotychczasowej regulacji (np. w przypadku pobytu krótszego niż 90 dni), wówczas należy zastosować starą regulację.
Alimenty oraz świadczenia na rzecz rodziny
W dotychczas obowiązującym stanie prawnym nie ulegało wątpliwości, iż alimenty na rzecz dzieci zwolnione są z opodatkowania. Nowelizacja u.p.d.o.f. porządkuje przepisy w tym zakresie, wprowadzając nowy pkt 127 w art. 21 u.p.d.o.f., gdzie ustawodawca precyzuje, iż zwolnione są alimenty na rzecz dzieci, które nie ukończyły 25 roku życia, oraz na rzecz dzieci, bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymują zasiłek pielęgnacyjny.
Nowością od dnia 1 stycznia 2007 roku będzie zwolnienie alimentów również na rzecz innych osób niż wymienione powyżej. Alimenty te muszą jednak być zasądzone przez sąd, a zwolnienie jest limitowane kwotą 700 zł miesięcznie.
W konsekwencji nadwyżka alimentów ponad 700 zł miesięcznie oraz inne alimenty niż wyżej wymienione będą podlegały opodatkowaniu na zasadach ogólnych jako dochody z tzw. innych źródeł.
Od alimentów należy odróżnić świadczenia na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej: k.r.o.). Zgodnie z tym przepisem oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli (przy czym zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym).
W związku z nowelizacją art. 2 u.p.d.o.f. od dnia 1 stycznia 2007 r. przepisów tej ustawy nie stosuje się do świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 k.r.o., objętych wspólnością majątkową małżeńską. W konsekwencji wszelkie tego typu świadczenia (w tym również świadczenia przyznane sądownie jednemu z małżonków od drugiego z nich) nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Joanna Narkiewicz-Tarłowska jest doradcą podatkowym, menedżerem w Dziale doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers
Paweł Stańczyk jest starszym konsultantem w Dziale doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers
Andrzej Taudul jest doradcą podatkowym