154/1/B/2012

POSTANOWIENIE

z dnia 16 grudnia 2011 r.

Sygn. akt Ts 263/11

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Stanisław Biernat,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Adama Ś. w sprawie zgodności:

art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 141, poz. 888) z art. 32 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 31 sierpnia 2011 r. zakwestionowana została zgodność art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 141, poz. 888; dalej: ustawa zmieniająca) „w zakresie, w jakim zawarta we wskazanych przepisach norma prawna nakazuje, w określonych warunkach, umorzenie postępowania w przedmiocie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w odniesieniu do postępowań toczących się w dniu wejścia w życie wskazywanych przepisów i jednocześnie nie przewiduje możliwości umorzenia postępowań w identycznych warunkach, w odniesieniu do postępowań wszczętych po dacie wejścia omawianych przepisów w życie” z art. 32 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji.

Skarga konstytucyjna została skierowana w związku z następującym stanem faktycznym. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Krakowie, w wyniku przeprowadzonego postępowania wymiarowego, decyzją z 4 czerwca 2010 r. (znak: 180200/41/208/2010/NIP6782009945/RS) zobowiązał skarżącego do zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i na Fundusz Pracy we wskazanych w decyzji kwotach. Wyrokiem z 6 października 2010 r. (sygn. akt VII U 1277/10) Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił odwołanie skarżącego co do meritum, zmieniając jedynie rozstrzygnięcie organu rentowego w zakresie naliczenia odsetek za zwłokę. Orzeczenie to została zaskarżone apelacją, którą Sąd Apelacyjny w Krakowie oddalił wyrokiem z 28 kwietnia 2011 r. (sygn. akt III AUa 76/11).

Uzasadniając niezgodność art. 13 ust. 1 i 2 ustawy zmieniającej, skarżący zwrócił uwagę, że przepis ten „w sposób całkowicie nieuzasadniony i niedopuszczalny (…) różnicuje sytuację przedsiębiorców, w stosunku do których wszczęto postępowanie wymiarowe przed dniem wejścia w życie omawianej ustawy i tych przedsiębiorców, w stosunku do których podobne postępowanie zostało lub zostanie wszczęte już po dniu jej wejścia w życie”.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skarga konstytucyjna jest kwalifikowanym środkiem ochrony wolności lub praw, który musi spełniać szereg przesłanek warunkujących jego dopuszczalność. Zasadniczo zostały one uregulowane w art. 79 ust. 1 Konstytucji oraz uszczegółowione w art. 46 i art. 47 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Zgodnie z przywołanymi regulacjami skarga poza wymaganiami dotyczącymi pisma procesowego powinna zawierać: dokładne określenie ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach lub prawach albo obowiązkach określonych w Konstytucji i w stosunku do którego skarżący domaga się stwierdzenia niezgodności z Konstytucją; wskazanie, jakie konstytucyjne wolności lub prawa i w jaki sposób - zdaniem skarżącego - zostały naruszone; uzasadnienie skargi, z podaniem dokładnego opisu stanu faktycznego. Z przytoczonych powyżej przepisów wynika, że przedmiotem skargi może stać się wyłącznie przepis stanowiący podstawę ostatecznego rozstrzygnięcia wydanego wobec skarżącego. Zarzuty skargi muszą zaś uprawdopodabniać niekonstytucyjność kwestionowanej regulacji, co oznacza konieczność wywiedzenia z zaskarżonych przepisów określonej normy, powołanie właściwych wzorców konstytucyjnych, zawierających podmiotowe prawa i - przez porównanie treści płynących z obu regulacji - wykazanie ich wzajemnej niezgodności. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, rozpatrywana skarga konstytucyjna powyższych wymagań nie spełnia, gdyż wskazane przez skarżącego wzorce kontroli (art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji) nie są źródłami praw podmiotowych jednostki.

Trybunał Konstytucyjny przypomina, że powołanie art. 2 Konstytucji jako samoistnego wzorca kontroli jest możliwe, dopiero gdy skarżący sprecyzuje, w zakresie jakich praw lub wolności statuowanych w przepisach konstytucyjnych zasada ta doznały niedozwolonego uszczerbku lub ograniczenia (zob. przykładowo postanowienia TK z: 13 września 2005 r., Ts 7/05, OTK ZU nr 6/B/2005, poz. 243 oraz 19 listopada 2007 r., Ts 152/06, OTK ZU nr 5/B/2008, poz. 195). Wymogu takiej konkretyzacji nie spełnia odwołanie się przez skarżącego do art. 2 Konstytucji i wyrażonych w nim zasad państwa prawa. Ogólne wskazanie takich zasad jako układu odniesienia dla kontroli kwestionowanych przepisów nie skutkuje samo przez się sprecyzowaniem treści prawa podmiotowego przysługującego skarżącemu.

Podobnie należy ocenić zarzut niezgodności art. 13 ust. 1 i 2 ustawy zmieniającej z art. 32 ust. 1 Konstytucji. W orzecznictwie Trybunału od dawna istnieje pogląd, zgodnie z którym zasada równości wymaga każdorazowego odniesienia reguł z niej płynących do praw podmiotowych jednostki. Jak stwierdził Trybunał Konstytucyjny w wydanym w pełnym składzie postanowieniu z 24 października 2001 r. dotyczącym art. 32 Konstytucji: „Uznając więc prawo do równego traktowania za konstytucyjne prawo jednostki Trybunał Konstytucyjny podkreśla, iż ma ono charakter niejako prawa >>drugiego stopnia<< (…), tzn. przysługuje ono w związku z konkretnymi normami prawnymi lub innymi działaniami organów władzy publicznej, a nie w oderwaniu od nich - niejako >>samoistnie<<. Jeżeli te normy lub działania nie mają odniesienia do konkretnych określonych w Konstytucji wolności i praw, prawo do równego traktowania nie ma w pełni charakteru prawa konstytucyjnego, a to sprawia, że nie może ono być chronione za pomocą skargi konstytucyjnej” (SK 10/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 225). W ocenie Trybunału Konstytucyjnego w skardze nie nastąpiło również w odniesieniu do tego wzorca - konieczne z punktu widzenia ustawy o TK - doprecyzowanie naruszonego prawa konstytucyjnego przysługującego skarżącemu.

Ze wskazanych względów nie można uznać, że w skardze doszło do prawidłowego wypełnienia obowiązku wskazania naruszonego prawa podmiotowego, do czego skarżący był zobowiązany na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Trybunał Konstytucyjny odmawia nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

3