19/1/B/2008

POSTANOWIENIE

z dnia 16 maja 2007 r.

Sygn. akt Ts 208/06

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Teresa Liszcz,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Przedsiębiorstwa Wielobranżowego Krameko spółka z ograniczoną odpowiedzialnością o zbadanie zgodności:

1) art. 179 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, ze zm.) i art. 21a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435, ze zm.) z art. 22 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

2) art. 19a ust. 1 i art. 21a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435, ze zm.) z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji,

3) § 3 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu (Dz. U. Nr 256, poz. 2151) z: art. 92 ust. 1 Konstytucji,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 10 sierpnia 2006 r. skarżąca wniosła o stwierdzenie, iż art. 179 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, ze zm.; dalej: p.z.p.) w zw. z art. 21a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435, ze zm.; dalej: ustawa o lasach) jest niezgodny z art. 22 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji, oraz, że art. 19a ust. 1 i art. 21a ust. 1 pkt 4 ustawy o lasach są niezgodne z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji, a ponadto o stwierdzenie, że § 3 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu (Dz. U. Nr 256, poz. 2151; dalej: rozp. M. Ś. w s.s.w.i t.s.p.u.l.) jest niezgodny z art. 92 ust. 1 Konstytucji. Art. 21a ust. 1 pkt 4 ustawy o lasach przewiduje monopol przedsiębiorstwa państwowego Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej (dalej: BULiGL) w zakresie sporządzania planów urządzenia lasów znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych. Z art. 19a ust. 1 ustawy o lasach wynika natomiast, że wykonywanie planów urządzenia lasu wymaga zezwolenia na wykonywanie tej działalności wydawanego przez ministra właściwego do spraw ochrony środowiska. Wymóg ten nie dotyczy utworzonego w trybie ustawy o lasach przedsiębiorstwa państwowego BULiGL.

Skarżąca złożyła do Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych (dalej: RDLP) wniosek o udzielenie informacji co do wszczęcia i prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia na wykonanie projektów planów urządzenia lasu nadleśnictw Dynów, Olszyce, Radymno. W odpowiedzi na wniosek RDLP poinformowała skarżącą, że przedmiotowe zamówienie zostanie udzielone z wolnej ręki. Skarżąca wystosowała w trybie p.z.p. protest, który został uznany za oczywiście bezzasadny. Odwołanie skarżącej zostało oddalone przez Zespół Arbitrów wyrokiem z 1 lutego 2006 r. (sygn. akt UZP/ZO/0-235/06) stwierdzającym brak interesu prawnego skarżącej w rozumieniu zakwestionowanego w skardze konstytucyjnej art. 179 p.z.p. Skarżąca wniosła następnie skargę do Sądu Okręgowego w Krośnie, który działając na postawie art. 179 p.z.p. oraz zaskarżonego w skardze konstytucyjnej § 3 rozp. M. Ś. w s.s.w.i t.s.p.u.l., wyrokiem z 25 kwietnia 2006 r. (sygn. akt I Ca 134/06) oddalił apelację. Wszystkie orzekające w sprawie organy i sąd powoływały jako podstawę rozstrzygnięcia art. 21a ust. 1 pkt 4 ustawy o lasach, ustanawiający monopol BULiGL w zakresie sporządzania planów urządzania lasów, powodujący niemożliwość uzyskania zamówienia przez inny podmiot, w tym skarżącą.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Artykuł 79 ust. 1 Konstytucji przyznaje każdemu prawo wniesienia do Trybunału Konstytucyjnego skargi konstytucyjnej w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego prawach lub wolnościach określonych w Konstytucji. Przedmiotem skargi konstytucyjnej może być zatem tylko przepis, który zdeterminował treść orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej w ten sposób, że doprowadziło to do naruszenia praw podmiotowych skarżącego. Zarzuty skargi winny zarazem odnosić się do norm konstytucyjnych, zawierających określenie praw podmiotowych lub wolności; nie jest wystarczające wskazanie dowolnego przepisu Konstytucji, z którym zaskarżony przepis, w opinii skarżącego, jest niezgodny.

Skarga konstytucyjna nie spełnia wskazanych powyżej przesłanek w zakresie zarzutów odnoszących się do art. 179 ust. 1 p.z.p., art. 19a ust. 1 ustawy o lasach oraz § 3 rozp. M. Ś. w s.s.w.i t.s.p.u.l. W pierwszej kolejności Trybunał zauważa, że skarga konstytucyjna w zasadzie nie zawiera uzasadnienia naruszenia prawa do prowadzenia działalności gospodarczej przez art. 179 p.z.p., lecz ogranicza się jedynie do wskazania, że w oparciu o ten przepis organy i sąd orzekające w sprawie odmówiły skarżącej interesu prawnego w uzyskaniu zamówienia na sporządzenie planu urządzenia lasu. Podstawą negatywnego dla skarżącej rozstrzygnięcia była jednakże okoliczność, że wyłączność na ten rodzaj działalności przysługuje BULiGL, nie zaś brzmienie kwestionowanego przepisu. Z tego względu Trybunał nie dopatrzył się naruszenia przez art. 179 p.z.p. konstytucyjnie gwarantowanych praw podmiotowych. Również zarzuty stawiane wobec art. 19a ust. 1 ustawy o lasach w istocie sprowadzają się do kwestionowania monopolu BULiGL na wykonywanie planów lasów znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych. Skarżąca nie podważa zasadności wymogu zezwolenia na działalność polegającą na sporządzaniu planów urządzania lasu; analizuje go jedynie w świetle regulacji, z której wynika wyłączność BULiGL w tym zakresie i zwolnienie tego podmiotu z konieczności uzyskania wskazanego zezwolenia. W ocenie Trybunału skarżąca nie wykazała zatem, by art. 19a ust. 1 ustawy o lasach prowadził do naruszenia jej praw. Poważne wątpliwości budzi również uznanie tego przepisu za podstawę ostatecznego orzeczenia w sprawie. Dla uznania, że przepis nie był podstawą orzeczenia, nie jest wprawdzie wystarczające, że sądy nie powoływały go w uzasadnieniu swoich orzeczeń. W niniejszej sprawie jednakże zagadnienie uregulowane tym przepisem, tj. problematyka zezwolenia, nie wchodziło w ogóle w zakres zainteresowania sądu, ze względu, po raz kolejny, na monopol innego podmiotu. Ponadto jako wzorzec kontroli w stosunku do art. 19a ust. 1 ustawy o lasach skarżąca wskazuje zasadę równości (art. 32 ust. 1 Konstytucji) oraz wywodzący się z art. 2 Konstytucji nakaz należytej określoności normy prawnej. Żaden ze wskazanych przepisów Konstytucji nie tworzy jednak prawa podmiotowego. Wprawdzie nie jest wykluczone, że art. 2 może stanowić źródło takiego prawa, jeżeli nie jest ono samodzielnie wyrażone w Konstytucji, to jednak na skarżącym spoczywa obowiązek jego wskazania. W tym wypadku tak się nie stało, prawem podmiotowym nie jest bowiem zasada prawidłowej legislacji.

Podnosząc zarzut niekonstytucyjności § 3 rozp. M. Ś. w s.s.w.i t.s.p.u.l., skarżąca wyraziła opinię, że jest on niezgodny z art. 92 ust. 1 Konstytucji (jak wynika z uzasadnienia, wskazanie w petitum skargi art. 91 ust. 2 Konstytucji stanowi oczywistą omyłkę), który również nie tworzy konstytucyjnego prawa podmiotowego, lecz jest zamieszczony w rozdziale poświęconym źródłom prawa.

Uzasadnienie skargi konstytucyjnej jednoznacznie wskazuje, że naruszenia prawa do działalności gospodarczej wynikającego z art. 22 Konstytucji w związku z zasadą równości skarżąca upatruje w ustanowieniu wyłączności na sporządzenie planów urządzania lasów na rzecz BULiGL. Wyklucza to możliwość prowadzenia przez nią tego rodzaju działalności, mimo, że uzyskała stosowne zezwolenie ministra właściwego do spraw środowiska. Naruszenie to ma swoje źródło jedynie w art. 21a ust. 1 ustawy o lasach. Wydanie orzeczenia w tym zakresie jest jednak zbędne (art. 39 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 46 ust. 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. Trybunale Konstytucyjnym, Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) ze względu na wydanie przez Trybunał Konstytucyjny w dniu 26 marca 2007 r. wyroku w sprawie K 29/06, uznającego przepis ten za niezgodny z art. 20, art. 22 i art. 32 Konstytucji. Z chwilą opublikowania sentencji orzeczenia przepis ten straci zatem moc obowiązującą.

Mając powyższe na względzie, orzeczono jak w sentencji.