60/2B/2005

POSTANOWIENIE

z dnia 6 września 2004 r.

Sygn. akt Ts 29/04

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Teresa Dębowska-Romanowska,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Weroniki i Andrzeja Borysiuków w sprawie zgodności:

art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. Nr 133, poz. 882 ze zm.) z art. 77 ust. 2 w związku z art. 45 oraz art. 175 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej Weroniki i Andrzeja Borysiuków z 18 lutego 2004 r. zarzucono, że art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. Nr 133, poz. 882 ze zm.) jest niezgodny z art. 77 ust. 2 w związku z art. 45 oraz art. 175 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Zdaniem skarżących zakwestionowana regulacja prawna wyposaża prezesa sądu rejonowego, przy którym działa komornik, w kompetencje nadzorcze ze sfery władztwa administracyjnego. W zakresie tych kompetencji mieści się między innymi rozpatrywanie skarg na bezczynność komornika powodującą przewlekłość postępowania egzekucyjnego. Skarżący uważają, że w związku z treścią art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji, skargi takie rozpoznawane są w trybie nadzoru administracyjnego i nie stanowią przedmiotu rozpoznania sądowego w trybie art. 767 kodeksu postępowania cywilnego.

Skarżący zarzucili, że w praktyce prowadzi to do zamknięcia drogi sądowej dochodzenia naruszonych praw i wolności, a także prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy przez sąd.

Skarżący wskazali, że postanowieniem z 31 października 2003 r. Sąd Okręgowy w Opolu oddalił ich zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego w Opolu z 4 czerwca 2003 r. (sygn. akt I Co 1194/00), odrzucające wniosek skarżących o podjęcie czynności nadzorczych w związku z bezczynnością komornika. W uzasadnieniu wydanego postanowienia Sąd Okręgowy stwierdził, że wniosek skarżących nie może być podstawą podjęcia przez sąd czynności nadzorczych w rozumieniu art. 759 § 2 k.p.c., ponieważ dotyczy on oceny wykonania przez Prezesa Sądu Rejonowego w Opolu obowiązków nałożonych nań pismem Prezesa Sądu Okręgowego w Opolu z 19 czerwca 2002 r., a dotyczących prawidłowego wykonania egzekucji na rzecz skarżących. Zdaniem Sądu Okręgowego w Opolu, ocena tych działań należy do organów nadzorczych nad Prezesem Sądu Rejonowego w Opolu, nie zaś do sądu działającego w trybie art. 759 § 2 k.p.c. Ostatecznie sąd uznał, że zasadnie należało odrzucić wniosek skarżących, choć z innych przyczyn niż wskazane przez sąd pierwszej instancji.

Zarządzeniem z 18 maja 2004 r. skarżący zostali wezwani do uzupełnienia braków formalnych skargi konstytucyjnej przez wskazanie argumentów przemawiających za tym, że kwestionowane w skardze konstytucyjnej regulacje prawne faktycznie stanowiły podstawę wydania powołanych w tej skardze orzeczeń sądowych.

W odpowiedzi na to wezwanie, skarżący pismem z 25 maja 2004 r. ponownie podnieśli, że zgodnie z kwestionowaną przez nich regulacją prawną w zakresie kompetencji prezesa sądu mieści się rozpoznawanie skarg, które nie stanowią przedmiotu rozpoznania sądu w trybie art. 767 kodeksu postępowania cywilnego, a więc także rozpoznawanie skarg na bezczynność komornika. Odnosząc się zaś bezpośrednio do wezwania zawartego w zarządzeniu sędziego Trybunału Konstytucyjnego, skarżący wskazali, iż „Sąd Okręgowy w swym uzasadnieniu stwierdził, że wniosek wierzycieli nie może być podstawą podjęcia czynności nadzorczych przez sąd w trybie art. 759 § 2 k.p.c (z urzędu), kierując swoje rozstrzygnięcie w stronę oceny podjętych przez wierzyciela działań jako należących do właściwości Prezesa Sądu Rejonowego w Opolu”.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji przedmiotem skargi konstytucyjnej może być wyłącznie taki akt normatywny, który stanowił podstawę wydania ostatecznego orzeczenia sądu lub organu władzy publicznej, odnoszącego się do praw lub wolności konstytucyjnych skarżącego.

W skardze konstytucyjnej będącej przedmiotem niniejszego rozpoznania, jako ostateczne orzeczenie odnoszące się do praw konstytucyjnych skarżących wskazano postanowienie Sądu Okręgowego w Opolu z 31 października 2003 r. Postanowienie to wszakże w swej treści nie było w sensie normatywnym determinowane przez zakwestionowane w skardze konstytucyjnej regulacje prawne, a jego uzasadnienie ani bezpośrednio, ani nawet pośrednio nie odwołuje się do ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji. Także skarżący, pomimo wezwania, nie potrafili przedstawić argumentów wskazujących na związek pomiędzy ostatecznym orzeczeniem sądowym przyjętym przez nich za podstawę skargi konstytucyjnej a zakwestionowaną w tej skardze regulacją prawną. Ograniczyli się bowiem wyłącznie do stwierdzenia, że sąd odrzucił możliwość podjęcia czynności nadzorczych w trybie art. 759 § 2 k.p.c. Niejasny pozostaje natomiast sens sformułowanego przez pełnomocnika skarżących w piśmie z 25 maja 2004 r. zdania o „skierowaniu” przez Sąd Okręgowy w Opolu swojego rozstrzygnięcia „w stronę oceny” podjętych przez skarżących działań „jako należących do właściwości Prezesa Sądu Rejonowego w Opolu”. Jak wynika z treści uzasadnienia postanowienia Sądu Okręgowego w Opolu z 31 października 2003 r., sąd ten w swoich ocenach w ogóle nie odnosił się do działań skarżących.

W tym stanie rzeczy, z uwagi na brak wykazania, że przyjęte za podstawę skargi konstytucyjnej orzeczenie sądowe zostało wydane w oparciu o zakwestionowane w tej skardze regulacje prawne, należało odmówić nadania jej dalszego biegu.

2