67

POSTANOWIENIE

z dnia 21 października 2003 r.

Sygn. akt Ts 131/03

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Wiesław Johann

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Krystyny Walczak w sprawie zgodności:

art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. Nr 60, poz. 636 ze zm.) z art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 14 lipca 2003 r. pełnomocnik skarżącej zakwestionował zgodność art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. Nr 60, poz. 636 ze zm.) z art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji RP. W uzasadnieniu skargi pełnomocnik skarżącej wskazał, iż kwestionowany przepis prowadzi do dyskryminacji skarżącej przez to, że jej, jako osobie prowadzącej działalność gospodarczą, należy się zaniżony zasiłek chorobowy w porównaniu do sytuacji, w której takiej działalności by nie prowadziła i pobierała zasiłek, jaki przysługiwał jej, gdy była zatrudniona w poprzednim zakładzie pracy.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 3 września 2003 r. wezwano pełnomocnika skarżącej do uzupełnienia braków formalnych skargi konstytucyjnej, w szczególności poprzez dokładne określenie, które z przysługujących skarżącej konstytucyjnych praw lub wolności zostało naruszone oraz określenie sposobu tego naruszenia, nadesłanie rozstrzygnięcia, z którego wydaniem skarżąca wiąże naruszenie przysługujących jej praw lub wolności konstytucyjnych oraz rozstrzygnięć wydanych na skutek wyczerpania drogi prawnej, wskazanie w jaki sposób zaskarżony przepis narusza zasadę równości oraz zakaz dyskryminacji w życiu gospodarczym.

W piśmie procesowym nadesłanym w odpowiedzi na powyższe zarządzenie wskazano ponownie na naruszenie praw wymienionych w art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji RP, a więc zasady równości wszystkich wobec prawa i zakazu dyskryminacji w życiu społecznym i gospodarczym. Do naruszenia wskazanych zasad prowadzi odmienne, niekorzystne traktowanie osób, które prowadzą działalność gospodarczą w porównaniu z osobami, które jej nie prowadzą. Tylko w tym drugim przypadku istnieje bowiem możliwość pobierania po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego zasiłku chorobowego na dotychczasowych zasadach, podczas gdy zasady naliczania tego zasiłku w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą są zdecydowanie mniej korzystne i prowadzą do otrzymania zaniżonego zasiłku chorobowego. Za rozstrzygnięcie, z którego wydaniem powiązane zostało naruszenie przysługujących skarżącej praw lub wolności, uznane zostało pismo ZUS z 13 maja 2003 r. wyjaśniające zmianę wysokości wypłacanego zasiłku chorobowego za okres 27.01.2003 r.-23.04.2003 r. (znak sprawy: Zz- 6000-W-115/2003).

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Wniesienie skargi konstytucyjnej, jako sformalizowanego środka ochrony konstytucyjnych praw lub wolności, wymaga uprzedniego spełnienia szeregu przesłanek, stanowiących warunek sine qua non przekazania jej do merytorycznego rozpatrzenia. Przesłanki te wynikają zarówno z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP, jak i z ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643). Podstawową przesłanką dopuszczalności merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej jest wskazanie prawa lub wolności konstytucyjnej, do którego naruszenia doszło poprzez wydanie ostatecznego rozstrzygnięcia w oparciu o zakwestionowany przepis.

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego powyższy warunek nie został w niniejszej sprawie spełniony. Skarżąca legitymację do wniesienia skargi konstytucyjnej upatruje w naruszeniu zasady równości i zakazu dyskryminacji uregulowanych w art. 32 Konstytucji RP. W orzecznictwie w sprawie skargi konstytucyjnej wskazywano już wielokrotnie na ograniczoną dopuszczalność traktowania art. 32 Konstytucji RP, jako źródła konstytucyjnych praw lub wolności, których naruszenie legitymuje do wniesienia skargi konstytucyjnej. Zasada ta nie stanowi bowiem żadnego źródła praw lub wolności o charakterze podmiotowym, określając tylko konstytucyjne standardy ich kształtowania. Z tych względów powołanie się w skardze konstytucyjnej na naruszenie zasady równości wymaga dodatkowo wskazania podmiotowego prawa, wolności lub obowiązku o charakterze konstytucyjnym, w zakresie których zasada ta została naruszona. Sam zarzut naruszenia zasady równości, bez zrelacjonowania go do jakiegoś prawa podmiotowego, w zakresie którego do tego naruszenia doszło, nie może stanowić przedmiotu rozpoznania Trybunału Konstytucyjnego w drodze skargi konstytucyjnej. (por. np. postanowienia TK z: 3 listopada 1998 r., sygn. Ts 116/98, OTK ZU nr 1/1999, poz. 10; 2 lutego 2000 r., sygn. Ts 10/00, OTK ZU nr 7/2000, poz. 225; 13 marca 2002 r., Ts 108/01, OTK ZU nr 2/B/2002, poz. 138 oraz wydane przez pełny skład postanowienie z 24 października 2001 r., sygn. SK 10/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 225.). W niniejszej sprawie tego rodzaju doprecyzowanie nie nastąpiło. Ani w skardze konstytucyjnej, ani w piśmie nadesłanym w celu uzupełnienia braków skargi nie wskazano żadnego konkretnego prawa lub wolności konstytucyjnej, w zakresie którego naruszona została zasada równości lub do naruszenia którego, doprowadziło przełamanie zakazu dyskryminacji w życiu gospodarczym i społecznym, na które powołuje się skarżąca. Fakt ten uzasadnia stwierdzenie, iż skarżąca nie wykazała legitymacji prawnej do wniesienia skargi konstytucyjnej, co uniemożliwia przekazanie jej do merytorycznego rozpoznania.

Niezależnie od powyższej okoliczności samodzielnie uzasadniającej odmowę nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, wskazać należy także na niespełnienie innej jeszcze przesłanki skargi. Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP przedmiotem skargi może być tylko taki przepis ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego ostatecznie rozstrzygnięto o przysługujących skarżącemu prawach lub wolnościach konstytucyjnych. W skardze konstytucyjnej stanowiącej przedmiot wstępnego rozpoznania nie wskazano rozstrzygnięcia, z którego wydaniem związane jest naruszenie konstytucyjnych praw lub wolności. Za takie rozstrzygnięcie nie może zostać uznane pismo ZUS w Poznaniu z 13 maja 2003 r. (znak sprawy: Zz-6000-W-115/2003) nadesłane w odpowiedzi na zapytanie skarżącej i przedstawiające zasady przyznawania zasiłku chorobowego, w sytuacji, w której ustał tytuł ubezpieczenia chorobowego oraz wyjaśniające ich zastosowanie w przedłożonej sprawie. Nie budzi wątpliwości, iż pismo to dotyczy sytuacji prawnej skarżącej, jednakże nie kształtuje jej ono w żaden sposób. Innymi słowy: nadesłane pismo nie posiada cechy władczego rozstrzygnięcia o przysługujących skarżącej konstytucyjnych prawach lub wolnościach, co uzasadnia odmowę uznania tego pisma za ostateczne rozstrzygnięcie w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji RP.

Biorąc powyższe pod uwagę należało orzec jak w sentencji.

3