85

POSTANOWIENIE

z dnia 10 marca 1999 r.

Sygn. Ts 95/98

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Teresa Dębowska-Romanowska

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Iwony O., w sprawie zbadania zgodności:

ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. Nr 140, poz. 939) z art. 64 Konstytucji RP

p o s t a n a w i a:

I. odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

II. pozostawić bez rozpoznania wniosek skarżącej o przedłużenie terminu do usunięcia braków skargi konstytucyjnej.

III. pozostawić bez rozpoznania wniosek o zawieszenie wykonania wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1998 r. (sygn. akt III CKN 317/97).

Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej Iwony O. sporządzonej 26 czerwca 1998 r., zarzucono ustawie - Prawo bankowe sprzeczność z art. 64 Konstytucji RP “gwarantującym prawo do własności nieruchomości wszystkim obywatelom”. Pełnomocnik skarżącej zaskarżył w szczególności przepis art. 95 ustawy, który w ten sposób został zinterpretowany przez Sąd Najwyższy w niepublikowanej uchwale z 30 kwietnia 1998 r. (sygn. akt III CZP 10/98), iż uniemożliwił uznanie dokumentu stwierdzającego udzielenie przez bank kredytu za wystarczającą podstawę wpisu w księdze wieczystej hipoteki na rzecz banku. Dla dokonania tego wpisu okazało się konieczne przedłożenie, wyrażonego w formie aktu notarialnego, oświadczenia właściciela nieruchomości lub innej osoby, której prawo ma być obciążone hipoteką. Pełnomocnik skarżącej zakwestionował ustalenia przyjęte w przytoczonej uchwale Sądu Najwyższego. Jednocześnie zwrócił się o przywrócenie skarżącej terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej. Do skargi dołączono wyrok Sądu Najwyższego - Izby Cywilnej z 9 stycznia 1998 r., oddalający kasację skarżącej złożoną od wyroku Sądu Apelacyjnego w B. z 13 maja 1997 roku.

Pełnomocnik skarżącej zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 21 sierpnia 1998 r. został wezwany do uzupełnienia braków formalnych złożonej skargi konstytucyjnej, w szczególności poprzez dokładne określenie przepisów prawa bankowego, w stosunku do których skarżący domaga się stwierdzenia ich niezgodności z Konstytucją RP oraz wykazanie, że przepisy te były podstawą wydania ostatecznego rozstrzygnięcia zapadłego w niniejszej sprawie. Pełnomocnik skarżącej 1 września 1998 r. nadesłał do Trybunału pismo, w którym zwrócił się o przedłużenie mu o dwa miesiące terminu do uzupełnienia skargi konstytucyjnej. Uzasadniał to brakiem kontaktu ze skarżącą.

Trybunał zważył co następuje:

Termin siedmiodniowy przewidziany do uzupełnienia braków skargi konstytucyjnej jest terminem ustawowym i wynika z art. 49 w związku z art. 36 ust. 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643). Zważywszy, iż w sprawach nie uregulowanych w tej ustawie do postępowania przed Trybunałem stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, jak stanowi art. 20 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, należy przyjąć za kpc nieprzedłużalność terminów ustawowych. Art. 166 kpc pozwala bowiem na przedłużenie z ważnej przyczyny, ale tylko terminu sądowego, a więc ustalonego przez sąd, a nie wynikającego z ustawy. Stąd bezsporne jest, iż nie doszło do uzupełnienia w terminie wskazanych w zarządzeniu sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 21 sierpnia 1998 r. braków złożonej skargi konstytucyjnej, a wniosek o przedłużenie tego terminu był niedopuszczalny z mocy prawa. Jednocześnie należy uznać za bezzasadny wniosek pełnomocnika skarżącej o przywrócenie jej terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej, z uwagi na to, że terminu tego nie przekroczyła. Na marginesie trzeba zauważyć, że pismo procesowe pełnomocnika z 2 października 1998 r. również nie uzupełnia wskazanych braków złożonej skargi. Adwokat wskazuje, iż sprzeczne z art. 64 Konstytucji RP są przepisy art. 93 - 103 ustawy - Prawo bankowe, nie wyjaśniając na czym ta niezgodność miałaby polegać odnośnie każdego z zaskarżonych przepisów, ograniczając się tylko do takiego omówienia art. 93 i art. 103 tej ustawy. Ponadto nie wykazał, aby zaskarżone przepisy były podstawą oddalenia kasacji skarżącej przez Sąd Najwyższy. Z dołączonego wyroku wyraźnie wynika, że podstawą jego wydania jest art. 39312 kpc, a wniesiona kasacja została oparta na zarzucie naruszenia art. 24 § 4, art. 40 i art. 42 prawa spółdzielczego oraz na zarzucie naruszenia prawa formalnego - art. 233 kpc, przez dowolną ocenę dowodów. Także wyroki Sądu Wojewódzkiego oraz Apelacyjnego oparte były na przepisach prawa spółdzielczego i toczyły się z powództwa skarżącej o ucylenie uchwał organów spółdzielni mieszkaniowej, cofającej przydział jej lokalu oraz wykluczającej ją ze spółdzielni, z uwagi na nie wniesienie w terminie wkładu budowlanego. Przepisy prawa bankowego mogą z tymi orzeczeniami mieć tylko niejako związek pośredni, natomiast z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP oraz art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym wyraźnie wynika, że warunkiem merytorycznego rozpatrzenia skargi konstytucyjnej przez Trybunał jest dokładne określenie ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach lub prawach albo obowiązkach określonych w konstytucji i w stosunku do którego skarżący domaga się stwierdzenia niezgodności z konstytucją. Z tych też względów przytoczonej uchwały Sądu Najwyższego z 30 kwietnia 1998 r. (sygn. akt III CZP 10/98) nie można uznać za ostateczne rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie, ponieważ nie zapadła ona w sprawie skarżącej.

Warunkiem merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej przez Trybunał jest ustalenie w toku kontroli wstępnej, że skarga odpowiada wymogom materialnym i formalnym określonym w art. 79 konstytucji oraz w art. 46 - 48 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.

Zważywszy, iż skarga ta nie spełnia warunków, które pozwoliłyby na jej merytoryczne rozpoznanie, należy pozostawić bez rozpoznania także i wniosek pełnomocnika skarżącej o zawieszenie wykonania wyroku Sądu Najwyższego z 9 stycznia 1998 roku.

W tym stanie rzeczy należy uznać, że nie doszło do uzupełnienia braków wniesionej skargi konstytucyjnej w terminie i z tego względu na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643) orzeka się jak w sentencji.