172

POSTANOWIENIE

z dnia 6 lipca 2004 r.

Sygn. akt Ts 138/02

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Ewa Łętowska - przewodnicząca

Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska - sprawozdawca

Jerzy Ciemniewski,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 stycznia 2004 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Jarosława Hołuba,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej Jarosława Hołuba z 2 października 2002 r. zarzucono, iż art. 230 ust. 4 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz. U. Nr 74, poz. 676) jest niezgodny z art. 2, art. 24 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Zdaniem skarżącego zakwestionowana regulacja prawna narusza zasadę ochrony praw nabytych, wynikającą z art. 2 Konstytucji, poprzez pozbawienie skarżącego uprzednio nabytych uprawnień pracowniczych do rozwiązania stosunku pracy za wypowiedzeniem trwającym przez okres odpowiadający proporcjonalnie okresowi świadczonej pracy. Skarżący zarzucił ponadto naruszenie zasady sprawiedliwości społecznej poprzez pozbawienie pracownika, który posiada duży staż pracy, uprawnień do posiadania odpowiednio długiego okresu wypowiedzenia, naruszenie zasady ochrony pracy poprzez naruszenie uprawnień pracowniczych osób, z którymi rozwiązuje się stosunek pracy w trybie art. 230 przedmiotowej ustawy i dopuszczenie do sytuacji, w której okres wypowiedzenia dla takich pracowników jest ujednolicony do 1 miesiąca, niezależnie od stażu pracy, przez co znajdują się oni w sytuacji mniej korzystnej niż pracownicy podlegający ochronie z kodeksu pracy.

Niezależnie od powyższych zarzutów skarżący stwierdził, iż zakwestionowana przez niego regulacja prawna narusza zasadę równości, bowiem w sposób arbitralny różnicuje sytuację prawną osób, którym ustawa przyznaje prawo do odpowiednio długiego okresu wypowiedzenia, z uwagi na miejsce ich zatrudnienia i osobę pracodawcy.

Skarżący wskazał, iż na podstawie Rozkazu Personalnego nr pf. 793 Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego z 26 lipca 2002 r. rozwiązano z nim stosunek pracy przy zachowaniu jednomiesięcznego terminu wypowiedzenia. 12 sierpnia 2002 r. skarżący zaskarżył powyższą decyzję do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Postanowieniem z 9 grudnia 2002 r. Trybunał Konstytucyjny zawiesił postępowanie w przedmiocie wstępnego rozpoznania skargi konstytucyjnej do czasu zakończenia postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.

W dniu 17 listopada 2003 r. skarżący złożył wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o podjęcie zawieszonego postępowania z uwagi na to, iż Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 7 listopada 2003 r. (sygn. akt II SA 2561/03) uchylił rozkaz personalny nr pf. 793 Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego z 26 lipca 2002 r. oraz poprzedzający go rozkaz nr 33 Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 22 stycznia 2004 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej wskazując, iż zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP warunkiem dopuszczalności merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej jest wydanie przez organ władzy publicznej ostatecznego orzeczenia dotyczącego praw lub wolności o charakterze konstytucyjnym. Tymczasem przyjęte za podstawę skargi konstytucyjnej orzeczenie w postaci Rozkazu Personalnego nr pf. 793 Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego z 26 lipca 2002 r. utraciło moc prawną na skutek jego uchylenia przez wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 listopada 2003 r. i nie kształtuje już sytuacji prawnej skarżącego.

Na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego skarżący wniósł zażalenie, w którym podkreślając, iż konsekwencje rozkazów wydanych na podstawie zakwestionowanego art. 230 ust. 4 ustawy z 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu nadal kształtują sytuację skarżącego i to w sposób wielce niekorzystny. Skarżący wskazał, iż zwrócił się z wnioskiem o ponowne rozpoznanie sprawy do Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, w przedmiocie rozkazu personalnego nr pf. 2064 z 3 grudnia 2003 r., treścią którego w wykonaniu orzeczenia NSA skarżącego skierowano do pionu IIa, czyli komórki analityczno-informacyjnej, a poprzednio pełnił on służbę przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych. Oznacza to przeniesienie na niższe stanowisko służbowe. Szef ABW rozkazem personalnym nr pf. 110 z 28 stycznia 2004 r. utrzymał zaskarżony rozkaz personalny pf. 2064 w mocy, w uzasadnieniu podnosząc, iż wyrok NSA spowodował „reaktywowanie” stosunku służbowego skarżącego, który od dnia wydania zaskarżonego rozkazu do dnia wydania orzeczenia NSA nie „istniał”. Szef ABW nie zgadza się zatem z twierdzeniem, iż przedmiotowy wyrok NSA wyeliminował z obrotu prawnego zaskarżone rozkazy i dowodzi, iż w okresie od wydania rozkazu do wydania wyroku NSA skarżący nie pozostawał w służbie i nie przysługują mu za ten okres żadne świadczenia ani uprawnienia. W oparciu o takie rozumowanie odmówiono skarżącemu powrotu na poprzednie stanowisko służbowe.

Zdaniem skarżącego niekorzystne skutki prawne wydania zaskarżonych rozkazów - na podstawie zakwestionowanej regulacji prawnej dotknęły go również w sferze finansowej, bowiem zwrócił się o wypłatę zaległego wynagrodzenia za okres, w którym - w jego ocenie - pozostawał w służbie, wskazując, iż wyeliminowanie z obrotu prawnego rozkazów usuwających go ze służby powoduje, iż jego stosunek służbowy nie ustał i wniosek ten został nieformalnie rozpoznany odmownie, a skarżącemu od 3 miesięcy nie doręczono formalnej odpowiedzi. W takiej sytuacji, zdaniem skarżącego, nie utracił on gravamen, bowiem jego obecna sytuacja prawna jest ukształtowana przez orzeczenia wydane na bazie zaskarżonego art. 230 ust. 4 ustawy z 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Jak wynika z treści zażalenia negatywne konsekwencje, jakie zdaniem skarżącego są następstwem wydania orzeczeń stanowiących podstawę skargi konstytucyjnej, w istocie wynikają z nowych rozstrzygnięć jakie zapadły w sprawie statusu zawodowego skarżącego. Te właśnie rozstrzygnięcia ukształtowały sytuację prawną skarżącego, polegającą na skierowaniu skarżącego na inne stanowisko, z którą łączy on ewentualne naruszenie przysługujących mu praw konstytucyjnych. Skarżący wskazuje zresztą te rozstrzygnięcia: rozkaz personalny szefa ABW nr 2064 z 3 grudnia 2003 r. a następnie rozkaz personalny szefa ABW nr pf. 110 z 28 stycznia 2004 r. Rozstrzygnięcia te wszakże nie stanowiły podstawy skargi konstytucyjnej stanowiącej przedmiot niniejszego rozpoznania wstępnego. Nie wykluczone jest natomiast, iż skarżący dopatrzy się w konsekwencji ich wydania naruszenia przysługujących mu praw lub wolności o charakterze konstytucyjnym i po wyczerpaniu innych środków ochronnych zdecyduje się ponownie wnieść skargę konstytucyjną.

Podobnie w przypadku negatywnych konsekwencji o charakterze płacowym skarżący nie wskazał na żadne rozstrzygnięcie, które uzasadniałoby przekonanie, iż istotnie odmówiono mu uzyskania wynagrodzenia za okres poprzedzający przywrócenie go do służby. W przypadku takiej odmowy, która w przekonaniu skarżącego narusza przysługujące mu prawa, może on skorzystać ze środków ochrony przewidzianych przez prawo. Także i w tym przypadku wyczerpanie drogi prawnej może otworzyć drogę do skorzystania ze skargi konstytucyjnej, o ile spełnione zostaną pozostałe warunki dopuszczalności merytorycznego jej rozpoznania przez Trybunał Konstytucyjny.

W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny podtrzymuje pogląd, iż w sprawie będącej przedmiotem niniejszego rozpoznania nie został spełniony warunek wydania przez organ władzy publicznej ostatecznego orzeczenia w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji, co przesądza o niedopuszczalności merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności należało orzec, jak w sentencji.