171

POSTANOWIENIE

z dnia 17 września 2003 r.

Sygn. akt Ts 93/02

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Janusz Niemcewicz - przewodniczący

Marek Mazurkiewicz - sprawozdawca

Teresa Dębowska-Romanowska,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 5 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), zażalenia z dnia 2 kwietnia 2003 r. na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 marca 2003 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Izby Przemys*owo-Handlowej w Krakowie,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej Izby Przemys*owo-Handlowej w Krakowie zakwestionowano zgodność z Konstytucją RP art. 9 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 7 marca 1950 r. o Centralnym Urzędzie Drobnej Wytwórczości (Dz. U. Nr 10, poz. 104; ustawa o CUDW) oraz art. 28 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 1980 r. Nr 9, poz. 26 ze zm.). Przepisom pierwszej z zakwestionowanych ustaw zarzucono niezgodność z art. 8, art. 21 ust. 1 i 2 oraz art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji. W ocenie skarżącej polegać ma ona na niezapewnieniu przez ustawodawcę należytej ochrony w*asności oraz pozbawieniu odszkodowania za wyw*aszczoną nieruchomość. Precyzując postawiony zarzut skarżąca wskaza*a na brak regulacji przesądzających jej następstwo prawne wobec zniesionych ustawą o CUDW izb przemys*owo-handlowych oraz ich związków. Niezgodności z art. 8 Konstytucji upatruje skarżąca w oparciu orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego na wadliwych - w ocenie skarżącej - przepisach ustawy o CUDW, nie zaś bezpośrednio na unormowaniach konstytucyjnych. Natomiast art. 28 k.p.a. zarzuci*a skarżąca niezgodność z art. 45 ust. 1 oraz art. 77 ust. 2 Konstytucji. Jej przyczyną jest wadliwa interpretacja kwestionowanego przepisu przez organy orzekające, pozwalająca na rozstrzyganie kwestii interesu prawnego po stronie skarżącej bez przeprowadzenia odpowiednich wyjaśnień w toku postępowania administracyjnego.

Postanowieniem z 21 marca 2003 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W uzasadnieniu stwierdził, że zarzuty skierowane wobec ustawy o CUDW polegają w istocie na wykazaniu braku unormowań pozytywnych, które przewidywa*yby następstwo prawne skarżącej po zlikwidowanych w 1950 r. izbach przemys*owo-handlowych. Tak sformu*owany zarzut nie może stanowić przedmiotu postępowania kontrolnego prowadzonego przez Trybuna* Konstytucyjny. Z kolei uzasadnienie zarzutu niekonstytucyjności art. 28 k.p.a. uzna* Trybuna* Konstytucyjny za związane wy*ącznie z p*aszczyzną stosowania tego przepisu przez organy orzekające w sprawie skarżącej. Jako oczywiście bezzasadną potraktowa* również tezę o dopuszczalności stwierdzania przez organy administracji interesu prawnego bez przeprowadzenia odpowiednich wyjaśnień w toku postępowania.

Zażalenie na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego wniósł pełnomocnik skarżącej. Podniós* w nim, że wbrew stanowisku Trybunału Konstytucyjnego skarga nie zmierza w stronę wykazania braku regulacji normujących następstwo prawne skarżącej. Zdaniem skarżącej istnienie takich regulacji wcale nie jest konieczne, następstwo to wynika bowiem z historycznej i faktycznej tożsamości skarżącej względem instytucji zlikwidowanych w 1950 r. Skarżąca podtrzyma*a także argumentację dotyczącą niekonstytucyjności art. 28 k.p.a. Jej istoty upatruje w przesądzaniu przez organ administracji kwestii interesu prawnego jeszcze przed wszczęciem postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zarzuty zażalenia wniesionego na postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu nie zasługują na uwzględnienie.

Zasadniczą przes*anką odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu było stwierdzenie przez Trybuna* Konstytucyjny oczywistej bezzasadności zarzutów skierowanych pod adresem unormowań art. 9 ust. 1 i 4 ustawy o CUDW oraz art. 28 k.p.a. W odniesieniu do pierwszej z zakwestionowanych ustaw, Trybuna* Konstytucyjny przyją*, że zarzuty skarżącej zmierzają do wykazania braku stosownej regulacji, która przewidywa*aby następstwo prawne skarżącej po zlikwidowanych ustawą o CUDW izbach przemys*owo-handlowych. Stanowisko powyższe trzeba uznać za prawidłowe. Należy zauważyć, że organy orzekające w sprawie skarżącej nie znalaz*y podstaw normatywnych do przyjęcia tego rodzaju następstwa prawnego. Stosownych regulacji nie zawiera bowiem ani zaskarżona ustawa o CUDW, ani też - nadająca podmiotowość prawną skarżącej - ustawa o izbach przemys*owo-handlowych. S*usznie też podniesiono w zaskarżonym postanowieniu, że to w*aśnie w treści tej drugiej ustawy należa*oby ewentualnie poszukiwać unormowań, które takie następstwo prawne by przewidywa*y. Trudno bowiem by*oby oczekiwać od prawodawcy likwidującego w 1950 r. instytucje samorządu gospodarczego, jednoczesnego zagwarantowania następstwa prawnego dla podmiotu restytuowanego w dalszej przysz*ości. Tak więc stwierdzić należy, że zarzut skarżącej sprowadza się w istocie do wykazania braku normy prawnej, co wyklucza jego merytoryczne rozważenie w toku postępowania przed Trybuna*em Konstytucyjnym.

Podtrzymać należy również argumentację zaskarżonego postanowienia w odniesieniu do zarzutu niekonstytucyjności art. 28 k.p.a. Wbrew twierdzeniom skarżącej nie można uznać, aby przepis ten narusza* konstytucyjne prawo do sądu oraz zakaz ustawowego zamykania drogi sądowej dochodzenia naruszonych wolności lub praw. W ocenie Trybuna*u Konstytucyjnego nie sposób dopatrywać się takiego naruszenia w przyjętym przez ustawodawcę modelu postępowania, w trakcie którego dochodzi do przesądzenia kwestii występowania interesu prawnego podmiotu sk*adającego wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji. Należy podkreślić, że rozstrzygnięcie tej kwestii przez organ administracji odbywa się w toku postępowania administracyjnego, regulowanego tymi samymi zasadami, jak postępowanie, w którym dokonywana jest ocena merytorycznych wniosków strony. W toku tego postępowania dochodzi do wydania decyzji administracyjnej, weryfikowanej następnie w ramach kontroli instancyjnej. Zagwarantowana jest również kontrola sądowa takiego rozstrzygnięcia, poprzez skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Trudno zatem przyjąć, że intencją ustawodawcy by*o dopuszczenie przesądzenia kwestii interesu prawnego podmiotu występującego z wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzji bez przeprowadzenia stosownych wyjaśnień w toku postępowania. Należy więc przychylić się do stanowiska wyrażonego w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, iż argumentacja skarżącej determinowana jest w g*ównej mierze krytyczną oceną sposobu zastosowania przez organy administracji kwestionowanego art. 28 k.p.a. Ta jednak sfera - jak to już podkreślano - pozostaje poza zakresem postępowania inicjowanego skargą konstytucyjną.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

3