Wyrok z dnia 2 grudnia 1998 r.
III RN 85/98

Twierdzenie zobowiązanego, że tytuł egzekucyjny pochodzi od nie-
uprawnionego podmiotu oznacza postawienie zarzutu niedopuszczalności eg-
zekucji administracyjnej (art. 33 pkt 6 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o pos-
tępowaniu egzekucyjnym w administracji, jednolity tekst: Dz.U. z 1991 r. Nr 36,
poz. 161 ze zm.).


Przewodniczący SSN: Kazimierz Jaśkowski (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Andrzej Wasilewski, Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 1998 r. sprawy ze skargi
Bogdana Z. na postanowienie Izby Skarbowej w K. z dnia 30 lipca 1996 r. [...] w
przedmiocie zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego, na
skutek rewizji nadzwyczajnej Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego [...] od
wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego-Ośrodka Zamiejscowego w Rzeszowie
z dnia 2 grudnia 1997 r. [...]


u c h y l i ł zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Naczelnemu Sądowi Admi-
nistracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w Rzeszowie do ponownego rozpoznania.

U z a s a d n i e n i e


Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego wniósł rewizję nadzwyczajną od
wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego-Ośrodka Zamiejscowego w Rzeszowie
z dnia 2 grudnia 1997 r. [...] w sprawie ze skargi Bogdana Z. na postanowienie Izby
Skarbowej w K. z dnia 30 lipca 1996 r. w przedmiocie zarzutów dotyczących postę-
powania egzekucyjnego. Wyrokowi temu zarzucono rażące naruszenie art. 33 pkt 6
ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji
(jednolity tekst: Dz.U. z 1991 r. Nr 36, poz. 161 ze zm.) oraz art. 27 ust. 1 ustawy o
Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Przeciwko Bogdanowi Z. była prowadzona
egzekucja administracyjna na podstawie tytułu egzekucyjnego, wystawionego przez
,,Telekomunikację Polską" S.A., obejmującego należności abonamentowe i za usługi
teleksowe. W postępowaniu egzekucyjnym przed organami obu instancji, a następ-
nie w skardze do NSA Bogdan Z. twierdził, że nie zawierał z ,,Telekomunikacją"
umowy dotyczącej usług teleksowych oraz że ,,Telekomunikacja" nie jest uprawniona
do wystawiania tytułów wykonawczych i dochodzenia swoich należności w trybie
egzekucji administracyjnej. Zdaniem wnoszącego rewizję nadzwyczajną te ostatnie
twierdzenia oznaczają zgłoszenie, określonego w art. 33 pkt 6 ustawy o postępowa-
niu egzekucyjnym w administracji, zarzutu niedopuszczalności egzekucji administra-
cyjnej. Naczelny Sąd Administracyjny oddalając skargę z tej przyczyny, że zarzut
wystawienia tytułu wykonawczego przez nieuprawniony podmiot nie mieści się wśród
zarzutów przewidzianych w art. 33 pkt 1 - 7 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji, naruszył - zdaniem wnoszącego kasację - rażąco prawo.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Rewizja nadzwyczajna jest uzasadniona.

Przewidziane w art. 33 zarzuty w sprawie prowadzenia postępowania egzeku-
cyjnego są podstawowym środkiem obrony zobowiązanego. Jednym z tych zarzutów
jest ,,niedopuszczalność egzekucji administracyjnej" (art. 33 pkt 6 ustawy o postępo-
waniu egzekucyjnym w administracji). Trafnie podniesiono w rewizji nadzwyczajnej,
że organ egzekucyjny obowiązany jest do badania z urzędu dopuszczalności egze-
kucji administracyjnej w każdym prowadzonym przez siebie postępowaniu (art. 29 §
1 ustawy), mimo że nie ma prawa do badania zasadności obowiązku objętego tytu-
łem wykonawczym. W niniejszej sprawie oznacza to, iż organy egzekucyjne powinny
rozważyć dopuszczalność egzekucji administracyjnej na podstawie tytułu wyko-
nawczego wystawionego przez ,,Telekomunikację" i w tym zakresie ich zachowanie
podlegało kontroli NSA, nie były natomiast organy uprawnione do oceny, czy i jakiej
treści została zawarta umowa między Bogdanem Z. a ,,Telekomunikacją". Niedo-
puszczalność egzekucji bez właściwego tytułu wykonawczego wynika wprost z art.
26 § 1 ustawy, który do wszczęcia egzekucji wymaga - między innymi - tytułu wyko-
nawczego. Nie może to oznaczać niczego innego, niż wymagania, że tytuł ten musi
być - przede wszystkim - wystawiony przez podmiot do tego upoważniony.

Sąd Najwyższy nie wypowiada się co do dopuszczalności wystawiania tytułów
wykonawczych i dochodzenia należności w drodze egzekucji administracyjnej przez
,,Telekomunikację". W postępowaniu z rewizji nadzwyczajnej stosuje się bowiem od-
powiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego dotyczące postępowania ka-
sacyjnego (art. 10 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania
cywilnego... - Dz.U, Nr 43, poz. 189 ze zm.). Z tych zaś przepisów (art. 39311 KPC)
wynika wprost, że Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach kasacji, biorąc
pod rozwagę z urzędu tylko nieważność postępowania. Kwestia dopuszczalności
wystawiania tytułów wykonawczych i prowadzenia egzekucji administracyjnej przez
,,Telekomunikację" będzie zatem przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Adminis-
tracyjnego przy ponownym rozpoznawaniu sprawy.

Z tych względów na podstawie art. 39313 KPC w związku z art. 10 ustawy z
dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego... orzeczono jak w
sentencji.
========================================