Wyrok z dnia 22 lutego 2001 r.
III RN 77/00

Procedura weryfikacji uprawnień kombatanckich nie wyłącza możliwości
wykazania w tym samym lub innym postępowaniu, że uprawnienia te przysłu-
gują nie tylko z tytułu "utrwalania władzy ludowej", lecz także na podstawie in-
nego tytułu prawnego (art. 1 ust. 2 - art. 4 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o
kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i
okresu powojennego, jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 142, poz. 950 ze zm.
oraz § 2 ust. 1 i § 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 września
1997 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach
dotyczących pozbawienia przywrócenia uprawnień kombatanckich oraz zasad
przeprowadzania weryfikacji tych uprawnień, Dz.U. Nr 116, poz. 745).


Przewodniczący SSN Andrzej Wasilewski (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Jerzy Kwaśniewski, Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, z udziałem Prokuratora Prokuratury Krajowej - Włodzimierza
Skoniecznego, po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2001 r. sprawy ze skargi Tadeusza
G. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
w Warszawie z dnia 16 lutego 1999 r. [...] w przedmiocie pozbawienia uprawnień
kombatanckich, na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości [...] od wy-
roku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 października 1999
r. [...]


u c h y l i ł zaskarżony wyrok i oddalił skargę.

U z a s a d n i e n i e


Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych decyzją
z dnia 21 grudnia 1998 r., wydaną na podstawie art. 25 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 24
stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji
wojennych i okresu powojennego (jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 142, poz. 950 ze
zm.), pozbawił Tadeusza G. uprawnień kombatanckich przyznanych mu orzeczeniem
Zarządu Wojewódzkiego ZBoWiD w W. z dnia 1 sierpnia 1986 r. z tytułu utrwalania
władzy ludowej w okresie od dnia 12 października 1951 r. do dnia 16 listopada 1951
r. W wyniku ponownego rozpoznania powyższej sprawy, Kierownik Urzędu do Spraw
Kombatantów i Osób Represjonowanych decyzją z dnia 16 lutego 1999 r. utrzymał w
mocy swą uprzednią decyzję z dnia 21 grudnia 1998 r., stwierdzając w jej uzasad-
nieniu, że Tadeusz G. pełnił służbę wojskową w KBW w latach 1951 - 1953 i miał
przyznane uprawnienia kombatanckie tylko z tytułu uczestnictwa w walkach o usta-
nowienie i utrwalanie władzy ludowej, natomiast brak jest informacji o tym, aby jed-
nostka, w której on służył, prowadziła walki z oddziałami UPA lub grupami Wehrwol-
fu.

W wyniku skargi Tadeusza G., Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie
wyrokiem z dnia 11 października 1999 r. [...] uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprze-
dzającą ją decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjono-
wanych z dnia 21 grudnia 1998 r. W uzasadnieniu tego wyroku Sąd stwierdził, że (po
pierwsze) ,,Skarżący walczył w jednostce wojskowej na terenie J.G. Były to Ziemie
Zachodnie, a zatem zachodzi prawdopodobieństwo graniczące z pewnością, że
wśród 'band zbrojnego podziemia i band rabunkowych' znajdowały się dywersyjne
grupy niemieckie, zbiorczo określane nazwą Wehrwolfu". Po drugie, ,,terminologia
używana w epoce, której dotyczy weryfikacja kombatantów, w ramach której pozba-
wiono uprawnień kombatanckich także Skarżącego, inaczej rozumiała pojęcie
utrwalania władzy ludowej, niż czyni się to obecnie, operując tym terminem. Skarżą-
cy otrzymał uprawnienia kombatanckie na podstawie ustawy z dnia 26 maja 1982 r. o
szczególnych uprawnieniach kombatanckich z tytułu 'utrwalania władzy ludowej'.
Ustawa z 1991 r. o kombatantach wśród przesłanek uprawniających do uzyskania
statusu kombatanta nie wymienia już tytułu 'walka o utrwalanie władzy ludowej'. Nie
pozwala także na zachowanie wcześniej nabytych z tego tytułu uprawnień. Tłuma-
czyć to można okolicznością, że kombatanctwo stało się pojęciem ściśle związanym
z oceną współczesnej historii przez ustawodawcę. Ustawodawca Rzeczypospolitej
Polskiej przestał więc uznawać za godne chwały niektóre czyny będące zasługą we-
dle ustawodawcy Polski Ludowej. Jak dowodzi i niniejsza sprawa, i obserwacja szer-
szej praktyki orzeczniczej, istnieje realne niebezpieczeństwo automatycznego poz-
bawiania uprawnień kombatanckich tych wszystkich, którzy w swej kombatanckiej
legitymacji mieli wpisany jako wyłączny tytuł 'za utrwalanie władzy ludowej'. To
uproszczone podejście prowadzi jednak do wypaczenia intencji obecnego ustawo-
dawcy, który utrwalanie władzy ludowej rozumie znacznie węziej, niż ustawodawca
Polski Ludowej". Po trzecie, ,,W ustawie z 26 maja 1982 r. o szczególnych uprawnie-
niach kombatantów określenie 'uczestniczenie w walce o utrwalanie władzy ludowej'
było bardzo pojemnym tytułem do uzyskania statusu kombatanta. (...) Na podstawie
tego tytułu prawnego kombatantem mógł zostać żołnierz albo milicjant, walczący z
bandami UPA i Wehrwolfu, albo z partyzantką AK czy NSZ. Utrwalaniem władzy lu-
dowej były też działania w celu ustanowienia polskiej administracji na Ziemiach Za-
chodnich (ochrona osadników, walka z szabrownikami i in.)". Po czwarte, ,,W tej sy-
tuacji, skoro Skarżący zgłasza, że w okresie swej służby wojskowej w KBW walczył z
dywersantami niemieckimi i skoro dotyczy to okresu oraz miejsca gdzie tego rodzaju
grupy działały, nie wystarczające jest oparcie się na czysto formalnej przesłance,
jaką jest pismo CAW z 17 września 1998 r., iż 'brak jest danych' o udziale
Skarżącego w zwalczaniu UPA lub Wehrwolfu. W tym zakresie organ administracji
powinien wykazać więcej inicjatywy w aktywnym zbieraniu dowodów, zwłaszcza, że
- jak konsekwentnie podaje Skarżący - zna on osoby, które były wraz z nim w tym
samym czasie w tej samej jednostce wojskowej i które pomyślnie przeszły przez pro-
ces weryfikacji. W tej sytuacji powinnością Kierownika Urzędu do Spraw Kombatan-
tów i Osób Represjonowanych było przesłuchanie zgłaszanego świadka, Czesława
M. Było to tym bardziej konieczne, że uwadze organu administracji uszedł fakt, iż
jeśli Skarżący walcząc z 'bandami zbrojnego podziemia i bandami rabunkowymi' w
rzeczywistości zwalczał niemieckich dywersantów, wówczas dysponuje innym tytu-
łem uprawnień kombatanckich, niż 'utrwalanie władzy ludowej', a mianowicie tytułem
wskazanym w art. 1 ust. 2 pkt 6 ustawy o kombatantach".

Minister Sprawiedliwości pismem z dnia 15 kwietnia 2000 r. wniósł rewizję
nadzwyczajną od powyższego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w War-
szawie z dnia 11 października 1999 r. [...], zarzucając rażące naruszenie art. 22 ust.
1 pkt 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administra-
cyjnym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm.), art. 1 ust. 2 pkt 6 oraz art. 25 ust. 2 pkt 2
ustawy o kombatantach z 1991 r., a w konsekwencji na podstawie art. 57 ust. 2
ustawy o NSA wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i oddalenie skargi. W uza-
sadnieniu rewizji nadzwyczajnej podniesiono w szczególności, że decyzja Kierownika
Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia 16 lutego 1999 r.,
która była przedmiotem kontroli Naczelnego Sądu Administracyjnego, podjęta zos-
tała na podstawie art. 25 ust. 2 pkt 2 ustawy o kombatantach z 1991 r. stanowiącego,
że przywileje tracą osoby: ,,które na mocy dotychczasowych przepisów uzyskały
uprawnienia kombatanckie wyłącznie z tytułu działalności w latach 1944 - 1956 w
charakterze uczestników walk o ustanowienie i utrwalenie władzy ludowej". Równo-
cześnie w rozpoznawanej sprawie jest poza sporem, że sam skarżący w ,,relacji z
przebiegu służby" podał, że w okresie służby w jednostce wojskowej KBW często
wyjeżdżał w teren w celu likwidacji niedobitków band reakcyjnego podziemia, które
grasowały na pograniczach województw wrocławskiego, katowickiego i częstochows-
kiego. Ponadto w rewizji nadzwyczajnej zwrócono uwagę na to, że ,,w karcie prze-
biegu służby wojskowej skarżącego brak jest adnotacji o jakimkolwiek udziale Tadeu-
sza G. w walkach z Wehrwolfem, zaś z pisma Centralnego Archiwum Wojskowego z
dnia 17 września 1998 r. wynika, że jednostka KBW w J.G., w której służył skarżący,
w latach 1951 - 1953 brała udział w zwalczaniu poakowskiego zbrojnego podziemia i
band rabunkowych. Nie odnaleziono natomiast żadnych danych o udziale Tadeusza
G. w zwalczaniu UPA i Wehrwolfu. Skarżący składając wniosek (...) o ponowne roz-
poznanie sprawy nie twierdził także, że walczył z UPA lub grupami Wehrwolfu".
Wreszcie, w rewizji nadzwyczajnej podniesiono, że organ orzekający w sprawach
pozbawienia uprawnień kombatanckich na podstawie art. 25 ust. 2 pkt 2 ustawy o
kombatantach z 1991 r. ,,nie jest obowiązany do wyjaśnienia, czy istnieją przesłanki
uzasadniające przyznanie takich uprawnień z tytułu działalności określonej w art. 1
ust. 2 pkt 6 ustawy".

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Rewizja nadzwyczajna jest zasadna. Na podstawie art. 1 ustawy z dnia 26
maja 1982 r. o szczególnych uprawnieniach kombatantów (Dz.U. Nr 16, poz. 122 ze
zm.) uprawnienia kombatanckie przysługiwały: 1) uczestnikom walk o narodowe i
społeczne wyzwolenie Ojczyzny; 2) bojownikom o zachowanie polskości na ziemiach
zagarniętych przez zaborców; 3) uczestnikom Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji
Październikowej; 4) uczestnikom walk przeciwko siłom reakcji i ruchom faszys-
towskim; 5) uczestnikom walk o niepodległość; 6) żołnierzom koalicji antyfaszystow-
skiej; 7) uczestnikom walk o utrwalenie władzy ludowej; 8) uczestnikom ruchu oporu;
9) osobom, które ze względów politycznych, narodowościowych lub rasowych były
więzione w hitlerowskich obozach koncentracyjnych i więzieniach; oraz 10) osobom
prowadzącym w czasie okupacji hitlerowskiej tajne nauczanie dzieci i młodzieży. Z
kolei, w myśl art. 1 ust.1 ustawy o kombatantach z 1991 r. ,,Kombatantami są osoby,
które brały udział w wojnach, działaniach zbrojnych i powstaniach narodowych,
wchodząc w skład formacji wojskowych lub organizacji walczących o suwerenność i
niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej". Następnie w art. 1 ust. 2 tej ustawy wymie-
niono enumeratywnie siedem rodzajów działalności w ramach formacji wojskowych,
które zostały zaliczone do działalności kombatanckiej, pośród nich w pkt 6 także:
,,uczestniczenie w walkach w jednostkach Wojska Polskiego oraz zmilitaryzowanych
służbach państwowych z oddziałami Ukraińskiej Armii oraz grupami Wehrwolfu". Po-
nadto: a) w art. 2 tej ustawy wymieniono enumeratywnie siedem dalszych rodzajów
działalności lub zdarzeń, w których udział uznaje się za równorzędny z działalnością
kombatancką; b) w art. 3 tej ustawy wskazano szczegółowo, które okresy przeby-
wania w niewoli albo w określonych obozach, więzieniach itp. zalicza się do okresów
działalności kombatanckiej lub uznaje za równorzędne z taką działalnością; c) art. 4
tej ustawy przesądził także, iż jej przepisy stosuje się również do osób, które podle-
gały represjom wojennym i okresu powojennego, wskazując równocześnie szcze-
gółowo, jakiego rodzaju sytuacje obejmuje tak rozumiane pojęcie represji.
Natomiast art. 25 ust. 2 pkt 2 ustawy o kombatantach z 1991 r. stanowi, że
pozbawia się uprawnień kombatanckich osoby, (...), które na mocy dotychczasowych
przepisów uzyskały uprawnienia kombatanckie wyłącznie z tytułu działalności w
latach 1944 - 1956 w charakterze ,,uczestników walk o ustanowienie i utrwalenie
władzy ludowej" lub z innych tytułów niż wymienione w art. 1 ust. 2, w art. 2 oraz w
art. 4. Uprawnienia te zachowują jednak osoby, które uczestniczyły w Wojnie Domo-
wej w Hiszpanii w latach 1936 - 1939 lub które uprawnienia te uzyskały z tytułów
określonych w ustawie, oraz żołnierze z poboru, którzy pełnili służbę wojskową w
Wojsku Polskim w okresie od 10 maja 1945 r. do 30 czerwca 1947 r. Równocześnie
Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów, który właściwy jest do podejmowania de-
cyzji w sprawie pozbawienia uprawnień kombatanckich (art. 25 ust. 4 ustawy o kom-
batantach z 1991 r.), został przy tym zobowiązany do uprzedniego przeprowadzenia
w takim wypadku tzw. postępowania weryfikacyjnego (§ 2 ust. 1 wydanego na pods-
tawie art. 25 ust. 6 ustawy o kombatantach z 1991 r. rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 22 września 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postę-
powania w sprawach dotyczących pozbawiania przywrócenia uprawnień kombatanc-
kich oraz zasad przeprowadzania weryfikacji tych uprawnień - Dz.U. Nr 116, poz.
745). Po wszczęciu postępowania weryfikacyjnego Urząd wzywa osobę, której
uprawnień dotyczy to postępowanie, do przedstawienia związanych z przedmiotem
postępowania wyjaśnień, dokumentów i innych dowodów (§ 4 rozporządzenia).
Oznacza to, że użyty w art. 25 ust. 2 pkt 2 ustawy o kombatantach z 1991 r. zwrot
,,uczestnicy walk o ustanowienie i utrwalenie władzy ludowej" nawiązuje (zwłaszcza
w jego drugiej części: ,,utrwalenie władzy ludowej") bezpośrednio tylko do jednego z
dziesięciu wyraźnie wyodrębnionych tytułów prawnych, który na podstawie art. 1
uprzednio obowiązującej ustawy o szczególnych uprawnieniach kombatantów sta-
nowił samodzielną podstawę prawną dla ubiegania się o przyznanie uprawnień kom-
batanckich. Równocześnie procedura prawna weryfikacji uprawnień kombatanckich
wprowadzona przepisami ustawy o kombatantach z 1991 r. (wynika to w szczegól-
ności z § 4 rozporządzenia) nie pozbawia strony - osoby, której uprawnienia kom-
batanckie poddawane są weryfikacji - możliwości wykazania w tym samym lub też w
nowym postępowaniu, że jakkolwiek uprawnienia kombatanckie uzyskała z tytułu
,,utrwalania władzy ludowej", to jednak spełnia ona także warunki konieczne do naby-
cia uprawnień kombatanckich na innej podstawie prawnej wymienionej w art. 1 ust. 2
- art. 4 ustawy o kombatantach z 1991 r.
Powyższa procedura prawna została zachowana także w postępowaniu w
rozpoznawanej sprawie, a pomimo to skarżący nie przedstawił żadnych dokumentów
lub innych dowodów, które mogłyby świadczyć o tym, że uzyskał on uprawnienia
kombatanckie z innego tytułu aniżeli uczestnictwo w ,,utrwalaniu władzy ludowej".
Przeciwnie, w aktach sprawy skarżącego znajduje się po pierwsze, podpisana przez
niego, odręcznie sporządzona notatka pt. ,,Relacja z przebiegu służby w 11 pułku
K.B.W" z dnia 28 października 1953 r., w której między innymi napisano dosłownie:
,,W trakcie mojej służby w wymienionej jednostce często wyjeżdżaliśmy w teren w
celu likwidacji niedobitków band reakcyjnego podziemia, które grasowały na pograni-
czach woj. wrocławskiego, katowickiego, częstochowskiego. W akcjach tych brałem
bezpośrednio udział z bronią w ręku w walkach przeciwko bandom reakcyjnego
podziemia. Pseudonimu tych band nie pamiętam, ale tak mi się zdaje, że banda ,,S.".
Za wzorowe pełnienie służby, a szczególnie w zwalczaniu band reakcyjnego pod-
ziemia zostałem awansowany do stopnia st. Strzelca oraz nagradzano mnie urlopa-
mi". Po drugie, ,,Oświadczenie świadka" Stefana R., sporządzone w dniu 1 sierpnia
1986 r., w którym stwierdza on dosłownie, że Tadeusz G. ,,jest znany środowisku b.
Ż. KBW jako uczestnik Walk o Utrwalanie Władzy Ludowej (...) z osobistego udziału
w walkach z bandami reakcyjnego podziemia". Po trzecie, na tej podstawie Woje-
wódzka Komisja Weryfikacyjna ZBOWiD - Zarządu Stołecznego Województwa w
Warszawie wydała w dniu 1 sierpnia 1986 r orzeczenie, na mocy którego skarżące-
mu przyznane zostały uprawnienia kombatanckie określone w ustawie z dnia z dnia
26 maja 1982 r. o szczególnych uprawnieniach kombatantów (Dz.U. Nr 16, poz. 122
ze zm.) wyłącznie z tytułu ,,utrwalania władzy ludowej". Po czwarte, w ,,Notatce Do
Akt G. Tadeusza, ubiegającego się o przyjęcie do ZBOWiD", sporządzonej w dniu 10
października 1986 r. i opatrzonej pieczęcią o treści ,,ZBOWID Zarząd Wojewódzki w
W. Zespół Środowisk b. Żołnierzy - uczestników walk w obronie i utrwalaniu Władzy
Ludowej [...]", a podpisanej przez Przewodniczącego Zespołu płk. Mgr Tadeusza S.,
napisano dosłownie: ,,Po zapoznaniu się z dokumentami weryfikacyjnymi wyżej wy-
mienionego - a w szczególności: deklaracją członkowską, życiorysem, zaświadcze-
niem WKU, relacjami i oświadczeniami świadków - stwierdzam, że zawarte w tych
dokumentach potwierdzenia faktów i zdarzeń mogą stanowić podstawę do uznania
za udowodniony udział w walkach z bandami reakcyjnego podziemia G. Tadeusza.
Czynione przez Zespół Środowisk próby odnalezienia zapisów lub dokumentów
bezpośrednio ten fakt stwierdzających - nie dały pozytywnego rezultatu". Po piąte, w
piśmie z dnia 17 września 1998 r., jakie Centralne Archiwum Wojskowe przesłało na
prośbę Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w W., w związku
z wszczęciem postępowania weryfikacyjnego w sprawie skarżącego, stwierdza się w
szczególności, że: ,,na podstawie zapisów zawartych w zachowanych aktach 11
Pułku KBW z J.G. (JW. 1772) z lat 1951 - 1953 ustalono, iż żołnierze brali udział w
zwalczaniu poakowskiego zbrojnego podziemia i band rabunkowych. Wykazów
imiennych żołnierzy - uczestników akcji w aktach nie odnaleziono. Danych o udziale
Pana Tadeusza G. lub grup żołnierzy w zwalczaniu UPA lub Wehrwolfu w aktach
ww. jednostki z lat 1951 - 1953 nie odnaleziono". Po szóste, pisma procesowe skar-
żącego, które znajdują się w aktach sprawy - wbrew temu co napisano w uzasad-
nieniu zaskarżonego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego - nie dają pods-
tawy do stwierdzenia, że skarżący wnioskował w toku postępowania przed organem
administracyjnym jakiekolwiek nowe dowody. Pismo z dnia 8 stycznia 1999 r. skie-
rowane do Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, w
którym skarżący zwracał się ,,z prośbą o ponowne zweryfikowanie moich uprawnień
kombatanckich", kończy się następującym zdaniem: ,,Jeszcze raz zwracam się z
prośbą o ponowne rozpatrzenie moich uprawnień kombatanckich, tym bardziej, że
mój kolega M. Czesław, który służył w tej samej jednostce wojskowej w tych samych
latach został zweryfikowany pozytywnie". Z kolei w skardze do Naczelnego Sądu
Administracyjnego z dnia 16 marca 1999 r. skarżący napisał między innymi: ,,zosta-
łem wysłany na tereny zachodnie, mimo iż było kilka lat po wojnie to w lasach i bun-
krach ukrywały się bandy niemieckie, które napadały szczególnie na polskie wsie
plądrując i mordując bezbronną ludność. (...) uprawnienia otrzymałem z tyt. Walk z
reakcją podziemną. A zatem proszę mi wyjaśnić na czym wówczas polegały walki
reakcji podziemnej, z kim walczyło wojsko polskie, jak nie z niemieckimi bandami, bo
chyba nie z AK? Ponieważ AK nie mogło napadać i mordować cywilną ludność, a my
taką broniliśmy. Również nie wiem co oznacza termin utrwalanie władzy ludowej, dla
mnie to była jedna Polska, dla której narażałem życie. Jeszcze raz zwracam się z
prośbą do NSA o pozytywne rozpatrzenie moich uprawnień kombatanckich tym bar-
dziej, że kolega M. Czesław służył w tej samej jednostce i w tym czasie został zwe-
ryfikowany pozytywnie, na co i ja liczę". Na tej podstawie Naczelny Sąd Administra-
cyjny w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku stwierdził, że: ,,skoro Skarżący zgłasza,
że w okresie swej służby wojskowej w KBW walczył z dywersantami niemieckimi i
skoro dotyczy to okresu oraz miejsca gdzie tego rodzaju grupy działały, nie wystar-
czające jest oparcie się na czysto formalnej przesłance, jaką jest pismo CAW z 17
września 1998 r., iż 'brak jest danych' o udziale Skarżącego w zwalczaniu UPA lub
Wehrwolfu. W tym zakresie organ administracji powinien wykazać więcej inicjatywy w
aktywnym zbieraniu dowodów, zwłaszcza, że - jak konsekwentnie podaje Skarżący
- zna on osoby, które były wraz z nim w tym samym czasie w tej samej jednostce
wojskowej i które pomyślnie przeszły przez proces weryfikacji". Formułując przyto-
czony fragment uzasadnienia zaskarżonego wyroku Naczelny Sąd Administracyjny
nie wziął pod uwagę, że: po pierwsze ciężar dowiedzenia okoliczności uzasadniają-
cych uzyskanie uprawnień kombatanckich spoczywa zawsze na osobie, która ubiega
się o tego rodzaju uprawnienia (wynikało to zarówno z przepisów uprzednio
obowiązującej ustawy o szczególnych uprawnieniach kombatantów, jak i wynika z
przepisów obecnie obowiązującej ustawy o kombatantach z 1991 r.); po drugie, ze-
brana w toku postępowania w rozpoznawanej sprawie dokumentacja dowodzi, iż w
celu uzyskania uprawnień kombatanckich na podstawie przepisów uprzednio obo-
wiązującej ustawy o szczególnych uprawnieniach kombatantów skarżący sam do-
wodził i składał pisemne oświadczenia o tym, że w czasie służby wojskowej w KBW
brał udział w zwalczaniu grup polskiego reakcyjnego podziemia; po trzecie, w wy-
padku weryfikacji uprawnień nabytych wyłącznie z tytułu ,,utrwalania władzy ludowej"
(art. 25 ust. 2 pkt 2 ustawy o kombatantach z 1991 r.) osoba, której uprawnienia
poddawane są weryfikacji, jest wzywana przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych ,,do przedstawienia związanych z przedmiotem postępowania
wyjaśnień, dokumentów i innych dowodów" (§ 4 rozporządzenia), co też miało miej-
sce w rozpoznawanej sprawie; po czwarte, ponadto w związku z prowadzonym pos-
tępowaniem Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych zwrócił się do
Centralnego Archiwum Wojskowego o udzielenie źródłowych informacji o tym, w
jakich walkach i z kim brały udział oddziały KBW w latach 1951 - 1953, w których
odbywał służbę skarżący, a także o podanie innych informacji archiwalnych o ewen-
tualnym udziale skarżącego w zwalczaniu band UPA lub Wehrwolfu; po piąte, skar-
żący nigdy nie wskazał żadnych informacji lub dowodów, które miałyby świadczyć, że
oddziały KBW, w których służył w latach 1951 - 1953, brały udział w zwalczaniu
Wehrwolfu; jedynie w skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego zawarł suge-
stię, jakoby walczył wówczas ,,z niemieckimi bandami", której nie poparł jednak żad-
nym dowodem i której nie potwierdziła również wcześniejsza, oparta na dokumen-
tach źródłowych, urzędowa informacja, jaką Centralne Archiwum Wojskowe przeka-
zało w tej sprawie Urzędowi do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych; po
szóste, wbrew sugestii zawartej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Naczelnego
Sądu Administracyjnego (ujętej w następujących słowach: ,,jak konsekwentnie podaje
Skarżący - zna osoby, które były wraz z nim w tym samym czasie w tej samej jedno-
stce wojskowej i które pomyślnie przeszły przez proces weryfikacji"), skarżący dwu-
krotnie w swych pismach (we wniosku do Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych o ponowne rozpoznanie jego sprawy oraz w skardze do Naczel-
nego Sądu Administracyjnego) wskazywał wyłącznie na okoliczność, że ,,mój kolega
Czesław M., który służył w tej samej jednostce wojskowej w tych samych latach zos-
tał zweryfikowany pozytywnie"; jednakże ani nie zgłaszał wniosku o powołanie
owego kolegi Czesława M. na świadka, ani też nie starał się nawet dociekać, na
jakiej podstawie uprawnienia tego kolegi zostały zweryfikowane pozytywnie.
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39315 KPC w
związku z art. 10 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania
cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe i
Prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu postępowania administracyjnego,
ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych innych ustaw
(Dz.U. Nr 43, poz. 189 ze zm.) orzekł jak w sentencji.
========================================