Wyrok z dnia 1 czerwca 2000 r.
III RN 185/99

Możliwa jest odmowa nadania uprawnień budowlanych bez przeprowa-
dzenia egzaminu, o którym mowa w art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.
Prawo budowlane (Dz.U. Nr 89, poz. 414 ze zm.), gdy osoba ubiegająca się o te
uprawnienia nie spełnia wymagań kwalifikacyjnych.


Przewodniczący: SSN Jerzy Kwaśniewski (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Andrzej Wasilewski, Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Prokuratury Krajowej Waldemara
Grudzieckiego, po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 2000 r. sprawy ze skargi Szymona
R. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego w W. z dnia 15 stycznia
1997 r. [...] w przedmiocie nadania uprawnień budowlanych, na skutek rewizji nadz-
wyczajnej Ministra Sprawiedliwości [...] od wyroku Naczelnego Sądu Administracyj-
nego w Warszawie z dnia 5 marca 1999 r. [...]


u c h y l i ł zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Naczelnemu Sądowi Admi-
nistracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.

U z a s a d n i e n i e


Wojewoda K. decyzją z dnia 13 listopada 1996 r. na podstawie art. 14 ust. 3
pkt 3 i 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. Nr 89, poz. 414 ze
zm.) oraz § 8 ust. 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Bu-
downictwa z dnia 30 grudnia 1994 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych
w budownictwie (Dz.U. z 1995 r., Nr 8 poz. 38) po ponownym przeprowadzeniu pos-
tępowania kwalifikacyjnego odmówił Szymonowi R. nadania uprawnień budowlanych
do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno -
budowlanej bez przeprowadzenia egzaminu. Decyzja ta wynikła z ustalenia, że Szy-
mon R. mimo wezwania do uzupełnienia wniosku nie przedstawił dokumentów dają-
cych podstawę do uznania, iż odbył praktykę zawodową w sposób określony w § 23
ust. 1 powołanego wyżej rozporządzenia z dnia 30 grudnia 1994 r. odnośnie do
okresu do 15 lutego 1995 r., tj. do czasu wejścia w życie wymienionego rozpo-
rządzenia oraz w sposób określony w § 7 rozporządzenia co do okresu po 15 lutego
1995 r. Chodziło o udokumentowanie odbywania praktyki pod kierunkiem osoby
mającej uprawnienia budowlane.

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego po rozpatrzeniu odwołania Szymona
R. decyzją z dnia 15 stycznia 1997 r. na podstawie art. 12 ust. 2 i art. 14 ust. 3 pkt 3 i
4 Prawa budowlanego oraz § 3 i § 8 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki
Przestrzennej i Budownictwa z dnia 30 grudnia 1994 r. utrzymał w mocy decyzję or-
ganu pierwszej instancji. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego podzielił ustalenia
zaskarżonej decyzji, iż wnioskodawca nie wykazał, aby odbył praktykę zawodową
dającą podstawę do przyznania uprawnień budowlanych. Nie można uznać za wys-
tarczającą praktyki zawodowej we własnym przedsiębiorstwie, na którą powoływał
się wnioskodawca. Nie można także uznać za praktykę zawodową czynności wyko-
nywanych przez skarżącego na budowie prowadzonej pod kierunkiem inspektora
nadzoru, który reprezentuje w trakcie budowy inwestora i nie jest osobą u której
wykonawca wykonuje praktykę zawodową.

Uwzględniając skargę Szymona R. Naczelny Sąd Administracyjny w Warsza-
wie wyrokiem z dnia 5 marca 1999 r. uchylił zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją
decyzję organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu wyroku Sąd stwierdził, że zas-
karżona decyzja organu drugiej instancji jak i poprzedzająca ją decyzja organu
pierwszej instancji, którymi odmówiono skarżącemu uprawnień do kierowania robo-
tami budowlanymi w specjalności konstrukcyjno - budowlanej bez przeprowadzenia
egzaminu wydane zostały w zakresie nie przewidzianym ani przez przepisy art. 12 -
14 Prawa budowlanego, ani przez przepisy rozporządzenia Ministra Gospodarki
Przestrzennej i Budownictwa z dnia 30 grudnia 1994 r w sprawie samodzielnych
funkcji technicznych w budownictwie. Zdaniem Sądu, art. 12 ust. 3 Prawa budowla-
nego wskazuje, iż warunkiem uzyskania uprawnień budowlanych jest złożenie eg-
zaminu ze znajomości przepisów prawnych dotyczących procesu budowlanego i jest
to warunek, który nie może być pominięty w postępowaniu w przedmiocie uprawnień
budowlanych. Rozpatrywanie więc wniosku skarżącego w aspekcie nadania mu
uprawnień budowlanych bez składania egzaminu było postępowaniem wadliwym, a
rozstrzygnięcie nie znajduje podstawy w cytowanych przepisach prawa.

Minister Sprawiedliwości w rewizji nadzwyczajnej zarzucił rażące naruszenie
art. 22 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Admi-
nistracyjnym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm.), art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994
r. Prawo budowlane (Dz.U. Nr 89, poz. 414 ze zm.) w związku z § 8 ust. 5 pkt 2 roz-
porządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 30 grudnia
1994 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie i na podsta-
wie art. 57 ust. 2 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym wniósł o uchylenie
zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu
w Warszawie do ponownego rozpoznania.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


W rewizji nadzwyczajnej przekonywająco wykazano, że błędna jest ocena
prawna zaskarżonego wyroku jakoby niedopuszczalna była odmowa nadania odpo-
wiednich uprawnień budowlanych bez przeprowadzenia egzaminu, o którym mowa w
art. 12 ust. 3 ustawy Prawo budowlane. Wbrew wyrokowi NSA, stosownie do § 5 ust.
5 powołanego wyżej rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownic-
twa z dnia 30 grudnia 1994 r. przewidziane zostały wyraźnie dwie sytuacje, w których
wojewoda wydaje decyzję o odmowie nadania uprawnień budowlanych bez przepro-
wadzenia egzaminu. Po pierwsze, po bezskutecznym upływie terminu dla usunięcia
braków formalnych wniosku (§ 8 ust. 5 pkt 1) i po drugie, jeżeli osoba ubiegająca się
o uprawnienia budowlane nie odpowiada wymaganiom w zakresie przygotowania
zawodowego (odpowiedniego wykształcenia lub wymaganej praktyki zawodowej - §
8 ust. 5 pkt 2). Tak ukształtowana procedura kwalifikacyjna odpowiada regulacji w
ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. W szczególności w art. 12 ust. 2 tej
ustawy określone zostały wymagania, które muszą spełniać osoby uprawnione do
samodzielnych funkcji w budownictwie. Wymagania te dotyczą odpowiedniego wy-
kształcenia technicznego i praktyki zawodowej. Natomiast niezależnie od tego wa-
runkiem uzyskania uprawnień budowlanych jest złożenie egzaminu ze znajomości
przepisów prawnych dotyczących procesu budowlanego oraz umiejętności praktycz-
nego zastosowania wiedzy technicznej (art. 12 ust. 3 ustawy Prawo budowlane).
Można zauważyć, że przewidziana w § 8 ust. 5 powołanego rozporządzenia możli-
wość rozstrzygnięcia sprawy bez przeprowadzenia egzaminu jest rozwiązaniem
funkcjonalnie odpowiednim dla sytuacji, gdy osoba ubiegająca się o uprawnienia bu-
dowlane nie spełnia określonych wymagań kwalifikacyjnych. W takich bowiem sytua-
cjach poddawanie egzaminowi osoby, która z innych powodów nie mogłaby uzyskać
uprawnień budowlanych - byłoby bezprzedmiotowe.

Przyjmując błędne założenia co do wskazanych przepisów prawa materialne-
go Naczelny Sąd Administracyjny nie rozpoznał merytorycznych zarzutów podniesio-
nych w skardze, że wnioskodawca - wbrew ustaleniom zaskarżonej decyzji - udo-
kumentował przebieg odpowiedniej praktyki zawodowej.

Z powyższych przyczyn Sąd Najwyższy uznał, że rewizja nadzwyczajna miała
usprawiedliwioną podstawę i orzekł stosownie do art. 39313 § 1 KPC odpowiednio
zastosowanego (art. 10 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. - Dz.U. Nr 43, poz. 189).
========================================