Wyrok z dnia 27 marca 2002 r.
III RN 168/01

Opóźnienia w zarejestrowaniu się w charakterze bezrobotnego, spowo-
dowanego dniami ustawowo wolnymi od pracy, nie należy brać pod uwagę przy
ocenie spełnienia warunku zatrudnienia przez okres co najmniej 365 dni w
ciągu 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania (art. 23 ust. 1 pkt 2a
ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu,
jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 25, poz. 128 ze zm.; obecnie jednolity tekst:
Dz.U. z 2001 r. Nr 6, poz. 56 ze zm.).


Przewodniczący SSN Maria Tyszel, Sędziowie SN: Krystyna Bednarczyk,
Roman Kuczyński (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 marca 2002 r. sprawy
ze skargi Krystyny D. na decyzję Wojewody Ś. z dnia 17 lutego 2000 r. [...] w
przedmiocie odmowy przyznania prawa do zasiłku dla bezrobotnych, na skutek rewi-
zji nadzwyczajnej Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego [...] od wyroku Na-
czelnego Sądu Administracyjnego-Ośrodka Zamiejscowego w Krakowie z dnia 10
stycznia 2001 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Naczelnemu Sądowi Admi-
nistracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w Krakowie do ponownego rozpoznania.

U z a s a d n i e n i e


Decyzją z dnia 19 stycznia 2000 r., wydaną z upoważnienia Starosty K. przez
Kierownika Działu Filii i Punktów Obsługi Bezrobotnych w R., Krystyna D. uznana zo-
stała z dniem 3 stycznia 2000 r. za osobę bezrobotną i jednocześnie odmówiono jej
prawa do zasiłku dla bezrobotnych z uzasadnieniem, iż nie wykazała ona, aby w
okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania jako bezrobotna prze-
pracowała 365 dni uprawniających do zasiłku. Decyzją z dnia 17 lutego 2000 r. z
upoważnienia Wojewody Ś. zastępca Dyrektora Wydziału Spraw Wewnętrznych
utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji, natomiast wyrokiem z dnia 10
stycznia 2001 r. Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie
oddalił skargę na powyższą decyzję.

Rewizja nadzwyczajna Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego zarzuca
powyższemu wyrokowi rażące naruszenie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995
r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.U. Nr 74. poz. 368 ze zm.) oraz art. 23
ust. 1 pkt 2a ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bez-
robociu (jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 25, poz. 128 ze zm.) w związku z art. 2
Konstytucji RP i wnosi o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Na-
czelnemu Sądowi Administracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w Krakowie do
ponownego rozpoznania. Rewizja nadzwyczajna wskazuje, że skarżąca w okresie 18
miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania, to jest w okresie od 3 lipca 1998 r.
do 2 stycznia 2000 r. legitymuje się 363 dniami okresu uprawniającego do
przyznania zasiłku zamiast 365 dniami, jednakże wynikało to stąd, iż 1 stycznia
(Nowy Rok) i 2 stycznia 2000 r. (niedziela) były dniami ustawowo wolnymi od pracy i
skarżąca mogła się zarejestrować dopiero dnia 3 stycznia (poniedziałek), co spowo-
dowało przesunięcie początkowej daty liczenia okresu 18 miesięcy, a w konsekwen-
cji skrócenie o dwa dni liczby przepracowanych dni. Zwróciła też rewizja nadzwy-
czajna uwagę, że odmiennie niż w zaskarżonym wyroku orzekł Naczelny Sąd Admi-
nistracyjny-Ośrodek Zamiejscowy w Szczecinie w sprawie SA/Sz 529/99.


Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:


Rewizja nadzwyczajna jest uzasadniona. Skarżąca została zarejestrowana w
dniu 3 stycznia 2000 r. jako bezrobotna i w okresie od 2 lipca 1998 r. do 2 stycznia
2000 r. (18 miesięcy poprzedzających rejestrację) posiadała udowodnione zatrudnie-
nie oraz okres pobierania zasiłku chorobowego w łącznej ilości 363 dni okresów
uprawniających do przyznania zasiłku, gdy tymczasem przepis art. 23 ust. 1 pkt 2a
ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. wymaga legitymowania się 365 dniami takich okre-
sów. Należy jednak mieć na względnie, że jeszcze w dniu 31 grudnia 1999 r. skarżą-
ca była zatrudniona (gdyby w tym dniu została zarejestrowana, okres 18 miesięcy
cofnąłby się do 30 czerwca 1998 r. a w tej dacie - od dnia 11 maja 1998 r. - skarżąca
była zatrudniona) i na ten dzień posiadała 365 dni okresów uprawniających do
przyznania zasiłku dla bezrobotnych, zaś rejestracja w dniu 3 stycznia 2000 r., która
przesunęła okres 18-miesięczny i skróciła okres wymagany o 2 dni - nastąpiła wy-
łącznie dlatego, że dzień 1 stycznia 2000 r. był (jak każdy 1 stycznia) świętem, a
dzień następny (2 stycznia) był niedzielą, dniem ustawowo wolnym od pracy. Skar-
żąca zatem nie mogła zarejestrować się w dniu 1 stycznia 2000 r., a tym samym wy-
kazać, że posiada co najmniej 365 dni okresów uprawniających do zasiłku w okresie
18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania, rozumianych jako poprzedzają-
cych ten dzień ,,bezpośrednio". Zauważyć jednak należy, że ustawodawca w art. 23
ust. 1 pkt 2 ustawy nie używa słowa ,,bezpośrednio". Do dnia 1 lipca 1997 r. słowa
tego nie używał też przepis ustępu 2 pkt 3 tego artykułu, dopiero po tej dacie przepis
ten stanowił, że do 365 dni, o których mowa w ust. 1 pkt 2, zalicza się również okresy
pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub opiekuńczego, przypadające
,,bezpośrednio" po ustaniu zatrudnienia. Na tle takiego uregulowania tego przepisu
powstała wątpliwość, czy przerwa pomiędzy ustaniem zatrudnienia a uzyskaniem
prawa do zasiłku chorobowego wyklucza możliwość wliczenia okresu jego pobierania
od którego zależy nabycie prawa do zasiłku dla bezrobotnych, którą rozstrzygnął Sąd
Najwyższy w wyroku z dnia 9 września 1999 r., III RN 13/99 (OSNAPiUS 2000 nr 10,
poz. 376). Sąd Najwyższy uznał, że skoro pomiędzy dniem ustania zatrudnienia, a
dniem nabycia prawa do zasiłku chorobowego wystąpiła jednodniowa przerwa
przypadająca na niedzielę, to tego rodzaju przerwa nie wyklucza możliwości wlicza-
nia okresu pobierania zasiłku chorobowego do stażu, od którego zależy nabycie
prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Zdaniem Sądu Najwyższego występujący w art.
23 ust. 2 pkt 3 ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu zwrot ,,bezpo-
średnio" po ustaniu zatrudnienia nie może być bez zastrzeżeń identyfikowany z wy-
rażeniem ,,następnego dnia" po ustaniu zatrudnienia. Przy ocenie ,,bezpośredniości"
muszą być uwzględnione okoliczności konkretnej sprawy, w tym zwłaszcza to, że
następnym dniem po ustaniu zatrudnienia była niedziela. Ustawą z dnia 31 marca
2000 r. o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz.U. Nr 31,
poz. 384 ze zm.) przepis art. 23 ust. 2 pkt 3 ustawy o zatrudnieniu został zmieniony
w ten sposób, że z mocą od dnia 6 maja 2000 r. usunięto słowo ,,bezpośrednio", co
dowodzi, że zamiarem ustawodawcy było usunięcie kontrowersji na tle stosowania
tego przepisu w brzmieniu poprzednio obowiązującym. Wydaje się zatem, że skoro
ustawodawca w art. 23 ust. 1 pkt 2 odnośnie do okresu 18 miesięcy poprzedzających
dzień zarejestrowania nigdy nie używał słowa ,,bezpośrednio", to mając na uwadze
zarówno wykładnię Sądu Najwyższego przyjętą w przytoczonym wyroku jak i zasto-
sowaną przez ustawodawcę w nowelizacji ustępu 2 pkt 3 artykułu 23, należy uznać,
że byłaby niedopuszczalna wykładnia ścieśniająca termin ,,miesięcy poprzedzają-
cych", a polegająca na uznaniu, że przerwa pomiędzy zakończeniem zatrudnienia a
zarejestrowaniem, spowodowana dniami ustawowo wolnymi od pracy i przesuwająca
kalendarzowo okres 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania tak, że
skutkuje to skrócenie o te dni wolne okresu 365 dni zatrudnienia uprawniającego do
zasiłku dla bezrobotnych. W tej kwestii zgodzić należy się ze stanowiskiem zapre-
zentowanym w rewizji nadzwyczajnej, powołującej także wyrok Naczelnego Sądu
Administracyjnego-Ośrodka Zamiejscowego w Szczecinie z dnia 2 lutego 2000 r.
SA/Sz 529/99 (Pr. Pracy z 2001 r. nr 9, poz. 40) i uznać, że opóźnienie w zgłoszeniu
się do zarejestrowania w charakterze bezrobotnego spowodowane dniami wolnymi
od pracy nie powinno być brane pod uwagę przy ocenie dopełnienia wymagania w
postaci zatrudnienia przez okres co najmniej 365 dni w okresie 18 miesięcy poprze-
dzających dzień zarejestrowania.

W tym stanie rzeczy Sąd Najwyższy na podstawie art. 39313 § 1 KPC w
związku z art. 10 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania
cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 189) orzekł jak w sentencji wyroku.
========================================