Postanowienie z dnia 6 kwietnia 2000 r.
III RN 141/99

Domniemanie doręczenia (art. 44 KPA) nie ma zastosowania do pisma
błędnie zaadresowanego.


Przewodniczący: SSN Kazimierz Jaśkowski, Sędziowie SN: Andrzej Kijowski
(sprawozdawca), Andrzej Wasilewski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 6 kwietnia 2000 r. sprawy ze skargi
Ryszarda C. na decyzję Wojewody W. z dnia 30 stycznia 1998 r. [...] na skutek rewi-
zji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości [...] od postanowienia Naczelnego Sądu
Administracyjnego-Ośrodka Zamiejscowego we Wrocławiu
z dnia 15 lutego 1999 r. [...]

p o s t a n o w i ł:

u c h y l i ć zaskarżone postanowienie.

U z a s a d n i e n i e

Ryszard C. w dniu 5 stycznia 1999 r. wniósł do Naczelnego Sądu Administra-
cyjnego-Ośrodka Zamiejscowego we Wrocławiu skargę o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem tego Sądu z dnia 3 listopada 1998 r. [...]. W
uzasadnieniu skargi podniósł, że bez własnej winy nie miał możliwości brania udziału
w sprawie, gdyż nie otrzymał zawiadomienia o terminie rozprawy, co narusza jego
podstawowe prawa.

Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejscowy we Wrocławiu postano-
wieniem z dnia 15 lutego 1999 r. [...] odrzucił skargę Ryszarda C. uznając, że nie
zachodzą podstawy wznowienia postępowania w oparciu o art. 401 pkt 2 KPC w
związku z art.59 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyj-
nym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm.), gdyż skarżący nie był pozbawiony możności
działania wskutek naruszenia przepisów prawa. Został on bowiem powiadomiony o
terminie rozprawy, gdyż przesyłkę awizowano, lecz nie została w placówce poczto-
wej podjęta w przepisanym terminie, więc uznano ją za doręczoną.

Powyższe postanowienie Minister Sprawiedliwości w dniu 7 sierpnia 1999 r.
zaskarżył rewizją nadzwyczajną, zarzucając rażące naruszenie art. 58 i art. 59
ustawy o NSA w związku z art. 42 i art. 44 KPA oraz art. 401 pkt 2 KPC i na podsta-
wie art. 57 ust. 2 ustawy o NSA domagał się uchylenia zaskarżonego orzeczenia i
przekazania sprawy Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejsco-
wemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu rewizji nadzwy-
czajnej podniesiono, że w przedmiotowej sprawie brak podstaw do uznania, iż wez-
wanie na rozprawę w dniu 3 listopada 1998 r. zostało skarżącemu doręczone przez
Naczelny Sąd Administracyjny w trybie tzw. doręczenia zastępczego unormowanego
w art. 44 KPA. Zawiadomienia nie wysłano bowiem na adres Ryszarda C. w W. ,,ul.
B. 23/29", lecz na adres ,,B. 23/20" podany w dniu 10 kwietnia 1998 r. w odpowiedzi
Wojewody W. na skargę. Przesyłkę tę awizowano w dniu 15 października 1998 r., a
następnie zwrócono Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu na skutek niepodjęcia
w terminie, przy czym brak jakiejkolwiek informacji czy i gdzie umieszczono zawia-
domienie o nadejściu przesyłki. Z adnotacji na kopercie, w której wyekspediowano
przesyłkę wynika wprawdzie, że wezwanie na rozprawę wysłano ponownie w dniu 28
października 1998 r., lecz brak danych o adresie przesyłki oraz o jej doręczeniu.
Skoro zatem Ryszard C. nie otrzymał na swój adres zawiadomienia o rozprawie w
dniu 3 listopada 1998 r., to został pozbawiony możności działania w sprawie i obrony
swych praw.


Sąd Najwyższy zważył. co następuje:


Rewizja nadzwyczajna jest zasadna, gdyż zaskarżonemu orzeczeniu słusznie
wytyka rażące naruszenie art. 401 pkt 2 KPC w związku z art. 42 i 44 KPA oraz art.
59 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.U. Nr
74, poz. 368 ze zm.). Regułą w postępowaniu administracyjnym jest doręczenie pis-
ma do rąk adresata w miejscu zamieszkania lub w miejscu pracy strony (art. 42 § 1
KPA), względnie w lokalu administracji państwowej, jeżeli przepisy szczególne nie
stanowią inaczej (art. 42 § 2 KPA), chociaż w razie niemożności doręczenia pisma w
taki sposób, a także w razie koniecznej potrzeby, np. pilności sprawy, pisma doręcza
się w każdym miejscu, gdzie się adresata zastanie (art. 42 § 3 KPA). W razie nie-
obecności adresata w mieszkaniu pisma za pokwitowaniem doręcza się do rąk do-
rosłego domownika, sąsiada lub dozorcy domu, gdy osoby te podjęły się oddania
pisma adresatowi, przy czym o doręczeniu pisma do rąk sąsiada lub dozorcy
umieszcza się zawiadomienie na drzwiach mieszkania adresata (art. 43 KPA)

Gdyby jednak pisma nie można było doręczyć w powyższy sposób, to zgodnie
z art. 44 KPA składa się je na okres siedmiu dni w urzędzie pocztowo-telekomunika-
cyjnym lub w urzędzie gminy, a zawiadomienie o tym umieszcza się na drzwiach
mieszkania adresata albo biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wyko-
nuje swoje czynności zawodowe bądź w miejscu widocznym na nieruchomości, któ-
rej postępowanie dotyczy. W tych przypadkach doręczenie ,,uważa się za dokonane
z upływem ostatniego dnia tego okresu". W zakresie zastosowania powołanego prze-
pisu nie mieści się jednak sytuacja, w której z relacji poczty, co do nie podjętej w ter-
minie przesyłki z powiadomieniem o terminie rozprawy, nie wynika czy i gdzie
umieszczono informację o nadejściu pisma. To samo dotyczy tym bardziej sytuacji
powiadomienia skierowanego do strony na błędny adres zamieszkania. Taka prze-
syłka uniemożliwia działanie w sprawie , a tym samym pozbawia stronę możności
obrony jej praw ( art. 401 pkt 2 KPC w związku z art. 59 ustawy o NSA).

Z tych powyższych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
========================================