Postanowienie z dnia 2 grudnia 1999 r.
III RN 107/99

Rozstrzygnięcie podejmowane przez właściwy organ administracji pub-
licznej na podstawie art. 27 ust. 1 w związku z art. 26 ustawy z dnia 3 kwietnia
1993 r. o badaniach i certyfikacji (Dz.U. Nr 55, poz. 250 ze zm.) ma znamiona
prawne decyzji administracyjnej i podlega kognicji Naczelnego Sądu Adminis-
tracyjnego na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Na-
czelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm.).


Przewodniczący: SSN Andrzej Wasilewski (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Jerzy Kwaśniewski, Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 1999 r. sprawy ze skargi
Spółdzielni Pracy Produkcyjno-Usługowej ,,Ż." w M.P. na pismo Państwowej Inspekcji
Handlowej - Wojewódzki Inspektorat w B.P. [...] z dnia 10 listopada 1998 r. w
przedmiocie nałożenia obowiązku odprowadzenia do budżetu Państwa kwoty
340.010,54 zł, na skutek rewizji nadzwyczajnej Rzecznika Praw Obywatelskich [...]
na postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego-Ośrodka Zamiejscowego w
Lublinie z dnia 30 grudnia 1998 r. [...]

p o s t a n o w i ł:

u c h y l i ć zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Naczelnemu Są-
dowi Administracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w Lublinie do ponownego roz-
poznania.

U z a s a d n i e n i e


Państwowa Inspekcja Handlowa - Wojewódzki Inspektorat w B.P., po prze-
prowadzeniu kontroli w Spółdzielni Pracy Usługowo-Produkcyjnej ,,Ż." w M.P., pis-
mem z dnia 10 listopada 1998 r. poinformowała kontrolowaną Spółdzielnię, że z
mocy art. 13 ust. 1, art. 17 i art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 3 kwietnia 1993 r. o bada-
niach i certyfikacji (Dz.U. Nr 55, poz. 250 ze zm. - powoływanej nadal jako: ustawa o
badaniach i certyfikacji) jest ona obowiązana zaniechać wprowadzania do sprzedaży
wyrobów nie posiadających certyfikatu na tzw. znak bezpieczeństwa, a także ma
obowiązek odprowadzić do budżetu kwotę 340.010,54 zł, czyli 100% sumy uzyskanej
ze sprzedaży wyrobów bez wymaganego certyfikatu. Skargę Spółdzielni na powyż-
sze pismo, która wniesiona została w dniu 4 grudnia 1998 r., Naczelny Sąd Adminis-
tracyjny odrzucił postanowieniem z dnia 30 grudnia 1998 r. [...], w uzasadnieniu któ-
rego Sąd stwierdził, że: ,,Zaskarżone pismo nie jest aktem administracyjnym, o któ-
rym stanowi art. 16 ust. 1 pkt 1-4 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie
Administracyjnym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm.) i przez to skarga na nie jest niedo-
puszczalna (...)".

Rzecznik Praw Obywatelskich pismem z dnia 2 lipca 1999 r. [...] wniósł rewizję
nadzwyczajną od powyższego postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego -
Ośrodka Zamiejscowego w Lublinie z dnia 30 grudnia 1998 r. [...], zarzucając mu ra-
żące naruszenie prawa przez błędną wykładnię i nieprawidłowe zastosowanie art. 16
ust. 1 - ust. 4 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym
(Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm. - powoływanej nadal jako: ustawa o NSA) w związku z
art. 26 ust. 1 ustawy o badaniach i certyfikacji, a w konsekwencji wniósł o uchylenie
zaskarżonego postanowienia oraz przekazanie sprawy Naczelnemu Sądowi Ad-
ministracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w Lublinie do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu rewizji nadzwyczajnej podniesiono w szczególności, że stosownie
do dyspozycji art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o NSA kontrola sądowoadministracyjna
obejmuje także inne akty lub czynności z zakresu administracji publicznej, które nie
zostały wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 1 - pkt 3, a dotyczą przyznania, stwierdzenia
albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikającego z przepisów prawa.
Znamiona takie spełnia zaskarżone ,,pismo", skoro wynika to z jego treści, która
wskazuje jednoznacznie, że w wyniku ustaleń dokonanych w toku kontroli
przeprowadzonej w skarżącej Spółdzielni, organ kontrolujący stwierdził uchybienia,
które jego zdaniem uzasadniały wyegzekwowanie obowiązku zapłaty przez skarżącą
na rzecz budżetu państwa ściśle określonej kwoty pieniężnej (art. 27 w związku z art.
26 ustawy o badaniach i certyfikacji). W rewizji nadzwyczajnej wyrażony został przy
tym pogląd prawny, że zaskarżone pismo Wojewódzkiego Inspektoratu PIH w B.P.
nie tylko podlega kognicji Naczelnego Sądu Administracyjnego na podstawie art. 16
ust. 1 pkt 4 ustawy o NSA, ale nawet posiada znamiona prawne decyzji administra-
cyjnej i z tej przyczyny podlegało zaskarżeniu na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 1
ustawy o NSA.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Rewizja nadzwyczajna jest zasadna.
Art. 26 ust. 1 i ust. 2 ustawy o badaniach i certyfikacji stanowi, że przedsię-
biorca, który wprowadził do obrotu wyroby podlegające oznaczeniu znakiem bezpie-
czeństwa, naruszył swoje obowiązki w tym zakresie lub który wykonał usługę nie po-
siadając wymaganego certyfikatu, obowiązany jest wpłacić do budżetu państwa
kwotę odpowiadającą 100% sumy uzyskanej ze sprzedaży zakwestionowanych wy-
robów lub usługi. Przy czym kompetencje do określenia ilości i wartości wyrobów lub
usług, których w konkretnym wypadku uchybienia te dotyczą, posiada właściwy or-
gan kontroli upoważniony do kontrolowania w tym zakresie przedsiębiorców (art. 27
ust. 1 ustawy o badaniach i certyfikacji), czyli Główny Inspektor Inspekcji Handlowej
oraz wojewoda, działający w tym zakresie przy pomocy wojewódzkiego inspektora
inspekcji handlowej (art. 2 ust. 1 w związku z art. 1 ustawy z dnia 25 lutego 1958 r. o
Inspekcji Handlowej - jednolity tekst: Dz.U. z 1969 r. Nr 26, poz.206 ze zm.). Wynika
stąd, że właściwe organy w każdym wypadku obowiązane są wskazać przedsiębior-
cę zobowiązanego do dokonania wpłaty do budżetu państwa na podstawie art. 26
ustawy o badaniach i certyfikacji oraz określić ilość i wartość wyrobów, których obo-
wiązek ten dotyczy, a tym samym obowiązane są określić wysokość kwoty pienięż-
nej, jaka powinna być z tego tytułu wpłacona przez przedsiębiorcę do budżetu pańs-
twa. Oznacza to, że rozstrzygnięcie podejmowane przez właściwy organ administra-
cji publicznej na podstawie art. 27 ust. 1 w związku z art. 26 ustawy o badaniach i
certyfikacji, nie tylko jest aktem z zakresu administracji publicznej, który dotyczy
stwierdzenia obowiązku wynikającego z przepisów prawa (art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy
o NSA), ale ma znamiona prawne decyzji administracyjnej i podlega kognicji Naczel-
nego Sądu Administracyjnego na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o NSA. W tej
sytuacji trafny okazał się zarzut rewizji nadzwyczajnej, że zaskarżone postanowienie
Naczelnego Sądu Administracyjnego rażąco naruszyło art. 16 ust. 1 pkt 1 i pkt 4
ustawy o NSA.
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy na podstawie art. 236 ust .2
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz.
483) oraz art. 39313 §1 KPC w związku z art. 10 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o
zmianie Kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospo-
litej - Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu postępo-
wania administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 43, poz. 189 ze zm.) orzekł jak w sentencji.
========================================