Postanowienie z dnia 5 lutego 1998 r.
I PZ 74/97


Po upływie miesięcznego terminu z art. 3934 KPC nie jest dopuszczalne
uzupełnienie kasacji przez wskazanie jej nowych podstaw.

Przewodniczący SSN: Zbigniew Myszka, Sędziowie SN: Józef Iwulski (spra-
wozdawca), Roman Kuczyński.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 lutego
1998 r. sprawy z powództwa Barbary B. przeciwko Akademii Medycznej w W. o
przywrócenie do pracy, na skutek zażalenia powódki na postanowienie Sądu Woje-
wódzkiego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 21 paź-
dziernika 1997 r. [...]

p o s t a n o w i ł:

o d d a l i ć zażalenie.

U z a s a d n i e n i e

Powódka Barbara B. działając przez pełnomocnika będącego adwokatem
wniosła kasację od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Spo-
łecznych w Warszawie z dnia 20 maja 1997 r. [...], w sprawie przeciwko Akademii
Medycznej w W. o przywrócenie do pracy. Kasacja składała się z jednej strony ma-
szynopisu i zawierała jedynie ogólne powołanie się na podstawy kasacyjne, bez
wymienienia jakiegokolwiek przepisu. Kasacja była podpisana.
Postanowieniem z dnia 21 października 1997 r. Sąd Wojewódzki w Warsza-
wie odrzucił kasację. Sąd powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego stwier-
dził, że kasacja jest niedopuszczalna, gdyż nie wskazując podstaw kasacyjnych i ich
uzasadnienia nie spełnia warunków koniecznych do uznania jej za ten środek zas-
karżenia.

- 2 -

Od tego postanowienia zażalenie złożyła powódka działając przez tego sa-
mego pełnomocnika. Podniosła, że przez pomyłkę przekazany Sądowi dokument
zawierał jedynie pierwszą stronę kasacji. Rozwinięcie argumentacji, w tym uzasad-
nienie i skonkretyzowanie zarzutów znajdowało się na kolejnych stronach doku-
mentu. Treść pierwszej strony kasacji wskazywała jednoznacznie na fakt, iż nie jest
to cały dokument. Brak było jego zakończenia i podpisu. Dokument przesłany Są-
dowi zawierał jedynie zwyczajową parafkę składaną na każdej ze stron. Powódka
uważa, że Sąd powinien zgodnie z art. 130 (nie podaje jakiej ustawy) i "utartą prak-
tyką sądową" wezwać ją do usunięcia braków formalnych i przesłania brakującej
części kasacji. Wraz z zażaleniem (ale już po terminie do złożenia kasacji) powódka
przesłała "pozostałą część kasacji".

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 3933 KPC kasacja powinna zawierać przytoczenie podstaw ka-
sacyjnych i ich uzasadnienie oraz wniosek o uchylenie lub zmianę wyroku w całości
lub części. Sąd Najwyższy kontynuując linię orzecznictwa przedwojennego (por.
orzeczenie z dnia 14 września 1936 r., C II 859/36, OSN 1937 poz. 109; uchwała
składu siedmiu sędziów z dnia 30 kwietnia 1938 r., C III 319/37, OSN 1938 poz. 303)
konsekwentnie przyjmuje, że brak wskazania podstaw kasacyjnych i ich uza-
sadnienia stanowi istotną wadę, która nie podlega usunięciu w trybie art. 130 KPC
(por. postanowienie z dnia 6 listopada 1996 r., II UKN 12/96, OSNAPiUS 1997 nr 10
poz. 173; postanowienie z dnia 20 listopada 1996 r., I PKN 22/96, OSNAPiUS 1997
nr 5 poz. 74; postanowienie z dnia 6 grudnia 1996 r., II UKN 24/96, OSNAPiUS 1997
nr 13 poz. 242; wyrok z dnia 6 lutego 1997 r., I PKN 68/96, OSNAPiUS 1997 nr 18
poz. 339; postanowienie z dnia 25 marca 1997 r., III CKN 60/97; OSP 1997 z. 12
poz. 230; postanowienie z dnia 2 kwietnia 1997 r., II CKN 98/96, OSNC 1997 z. 10
poz. 144; postanowienie z dnia 16 lipca 1997 r., II CKN 290/97; postanowienie z dnia
16 października 1997 r., II CKN 404/97, Wokanda 1998 nr 2 s. 8). Wykładni tej
powódka zdaje się nie kwestionować. Uważa jedynie, że brakiem formalnym, podle-
gającym uzupełnieniu w trybie art. 130 KPC jest brak podpisu na kasacji czy też
niedołączenie jej pozostałej części w przypadku przesłania tylko fragmentu kasacji.

- 3 -

Powódka ma rację, że brak podpisu kasacji przez pełnomocnika będącego adwo-
katem lub radcą prawnym jest brakiem formalnym kasacji (art. 3933 w związku z art.
126 § 1 pkt 4 KPC) podlegającym uzupełnieniu w trybie art. 130 KPC. Jednakże
uzupełnieniu może podlegać tylko sam podpis, a nie złożenie dalszej części doku-
mentu. Inaczej mówiąc uzupełnić taki brak można tylko w ten sposób, że pełnomoc-
nik podpisze ten dokument, który złożył, a nie że dołączy jego dalszą część.
Natomiast nie jest brakiem formalnym kasacji brak jej części. Żaden przepis
KPC nie stanowi, że określony dokument procesowy musi być złożony w całości.
Strona składa pisma procesowe w takim zakresie, w jakim uważa to za potrzebne i w
tej części są one oceniane pod względem wywołania skutków procesowych. Jeżeli
więc strona w terminie do wniesienia kasacji złoży dalsze pisma procesowe uzupeł-
niające kasację, to staną się one po prostu częścią tej kasacji. Żaden bowiem prze-
pis nie wymaga aby kasacja została złożona w jednym dokumencie. Natomiast nie
jest możliwe uzupełnienie kasacji po upływie terminu do jej wniesienia poza wyjąt-
kiem ustanowionym w art. 39311 zdanie drugie KPC. Strona może więc przytaczać
nowe uzasadnienie podstaw kasacyjnych, a nie uzupełniać kasację przez przyto-
czenie innych podstaw, nie podniesionych w terminie. Dopuszczenie do uzupełniania
kasacji przez wskazywanie nowych podstaw oznaczałoby obejście przepisów o
terminie do wniesienia kasacji (art. 3934 KPC) i wskazanego przepisu art. 39311 KPC
w zakresie uzupełnienia uzasadnienia podstaw kasacyjnych. Sądowi Najwyższemu
nie jest znana żadna "utarta praktyka" o takim uzupełnianiu podstaw kasacyjnych, a
gdyby nawet występowała to byłaby ona sprzeczna ze wskazanymi przepisami.
Wykładnię taką prezentował Sąd Najwyższy już w okresie przedwojennym
(por. orzeczenie z dnia 29 stycznia 1937 r., C llI 2047/36, OSN 1938 poz. 41) i kon-
tynuuje ją w aktualnym stanie prawnym. W dotychczas nie publikowanym postano-
wieniu z dnia 8 października 1997 r., III CKN 193/97 Sąd Najwyższy stwierdził, że w
tym samym terminie, w jakim adwokat lub radca prawny może powołać lub uzasad-
nić podstawę kasacji oraz sprecyzować wnioski, może on także uzupełnić skargę
kasacyjną przez jej podpisanie; usunięcie bowiem w ten sposób tego uchybienia
kasacji może również nastąpić tylko wtedy, gdy otwarty jest jeszcze termin dla jej
wniesienia.
Wobec powyższego zażalenie powódki było bezzasadne i podlegało oddale-

- 4 -

niu na podstawie art. 385 w związku z art. 397 § 1 oraz w związku z art. 39318 i 39319
KPC.
========================================