Postanowienie z dnia 16 września 1999 r.
I PZ 42/99

Jeżeli w pozwie i w kasacji powód podał, że wartością przedmiotu sporu
i zaskarżenia jest określona kwota pieniężna "wraz ze skapitalizowanymi od-
setkami", to bez podjęcia przez sąd drugiej instancji czynności zmierzających
do ustalenia wartości przedmiotu zaskarżenia kasacją, niezasadny jest wnio-
sek, że wartością tą nie są objęte skapitalizowane odsetki.


Przewodniczący: SSN Jadwiga Skibińska-Adamowicz (sprawozdawca), Sę-
dziowie SN : Józef Iwulski, Walerian Sanetra.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 16 wrześ-
nia 1999 r. sprawy z powództwa Michała O., Mirosława G., Marii K. i Agaty K. prze-
ciwko Prokuraturze Wojewódzkiej w K. o zapłatę, na skutek zażalenia Marii K. i
Agaty K. na postanowienie Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecz-
nych w Poznaniu z dnia 13 kwietnia 1999 r. [...]

p o s t a n o w i ł :

1. u c h y l i ć zaskarżone postanowienie,
2. sprawdzić wartość przedmiotu zaskarżenia kasacją i w tym celu przekazać
sprawę Sądowi Okręgowemu-Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu.

U z a s a d n i e n i e


Wyrokiem z dnia 23 stycznia 1997 r. Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Kole zasą-
dził od Prokuratury Wojewódzkiej w K. na rzecz Marii K. kwotę 3.468,48 zł i na rzecz
Agaty K. kwotę 3.437,01 zł tytułem wyrównania wynagrodzenia za czas od 1 stycznia
do 31 grudnia 1996 r. wraz ze skapitalizowanymi odsetkami za okres do 31 sierpnia
1996 r. i odsetkami ustawowymi poczynając od 30 października 1996 r. do dnia za-
płaty.

Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu wyrokiem
z dnia 9 maja 1997 r., rozpoznając apelację strony pozwanej, zmienił zaskarżony
wyrok w ten sposób, że oddalił powództwo.

Od wskazanego wyroku obie powódki złożyły kasację, którą Sąd Okręgowy w
Poznaniu odrzucił postanowieniem z dnia 13 kwietnia 1998 r. Podstawę powyższego
rozstrzygnięcia stanowiło stwierdzenie, że wartością przedmiotu zaskarżenia kasacją
jest wartość podanych w pozwie świadczeń, tj. kwoty 3.468,48 zł i 3.437,01 zł.
Wprawdzie wskazanie w kasacji, że wartością przedmiotu zaskarżenia objęte są
także skapitalizowane odsetki mogłoby sugerować, iż wartość ta jest wyższa niż
kwoty należności głównej, lecz powódki nie podały żadnych kwot z tego tytułu, zatem
wnioskowanie o tym jest nieuzasadnione. Sąd Wojewódzki również podniósł, że
istota kapitalizacji odsetek sprowadza się do ,,połączenia szeregu świadczeń z sumą
świadczenia pieniężnego, w stosunku do którego zostały ustalone". Tak więc jeżeli
Sąd Rejonowy w sentencji wyroku z dnia 23 stycznia 1997 r., zasądzając na rzecz
każdej powódki określone świadczenie wskazał, że podstawę świadczenia stanowi
wyrównanie zaległego wynagrodzenia i skapitalizowane odsetki, to nie wzbudza wąt-
pliwości to, że nastąpiło doliczenie żądanych odsetek do kwoty świadczenia głów-
nego. W tej sytuacji wartość przedmiotu zaskarżenia kasacją w przypadku każdej
powódki nie przekracza 5.000 zł, co sprawia, że kasacja jest niedopuszczalna i pod-
lega odrzuceniu (art. 3935 KPC).

Na powyższe postanowienie obie powódki złożyły zażalenie, wnosząc o jego
uchylenie i nadanie kasacji biegu. Zarzuciły, że w ich pozwie wartość przedmiotu
sporu została precyzyjnie określona jako zaległe wynagrodzenie i odsetki i przekra-
czała - co do każdej powódki - kwotę 5.000 zł. Również wysokość skapitalizowa-
nych odsetek została wskazana, gdyż do pozwu zostały dołączone wykazy przeds-
tawiające wysokość odsetek wyliczoną do dnia wniesienia pozwu.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Zażalenie jest zasadne.

Zarówno sformułowanie żądania pozwu, jak i określenie wartości przedmiotu
zaskarżenia kasacją, a także uzasadnienie wyroku Sądu Wojewódzkiego nie upraw-
niały Sądu Okręgowego do odrzucenia kasacji powódek na tej podstawie, że w kwo-
tach 3.468,48 zł i 3.437,01 zł mieściły się jakoby skapitalizowane odsetki od tychże
kwot, wyliczone na dzień 31 sierpnia 1996 r. W pozwie bowiem powódki podały, że
żądają zasądzenia wymienionych kwot tytułem zaległego wynagrodzenia za czas od
1 stycznia do 31 grudnia 1994 r. wraz ze skapitalizowanymi odsetkami za okres do
31 sierpnia 1996 r., zaś w uzasadnieniu powołały się na dołączone do pozwu wyka-
zy, obrazujące wysokość roszczenia głównego i oddzielnie odsetek. Natomiast w
kasacji wskazały, że wartość przedmiotu zaskarżenia stanowią kwoty 3.468,48 zł i
3.437,01 zł tytułem wynagrodzenia za pracę wraz z kwotą skapitalizowanych odsetek
,,od roszczeń" w wyżej podanych kwotach. Również Sąd Wojewódzki, rozpoznając
apelację strony pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego z dnia 23 stycznia 1997 r.,
napisał w uzasadnieniu, że rozpoznawał apelację w sprawie, w której przedmiotem
było wyrównanie wynagrodzenia za pracę za 1994 r. oraz skapitalizowane odsetki
,,od roszczeń" z tytułu tego wynagrodzenia. Mimo więc niepodania wysokości skapi-
talizowanych odsetek w określonej kwocie, nie ulegało wątpliwości, że powódki nie
wliczyły ich do roszczenia głównego. Tym samym przyjęcie przez Sąd Okręgowy, że
wymienione odsetki mieściły się w kwotach 3.468,48 zł i 3.437,01 zł było błędne.

Należy jednak stwierdzić, że sposób określenia przez powódki wysokości od-
setek był niewystarczający dla prawidłowego ustalenia wartości przedmiotu zaskar-
żenia kasacją. Powinny bowiem podać kwotowo ich skapitalizowaną wysokość na
dzień 31 sierpnia 1996 r. Odwołanie się do wykazów dołączonych do pozwu nie mo-
gło prowadzić do ustalenia ich właściwej wysokości, gdyż wykazy te okazały się nie-
jasne. Mimo bowiem zawartego w nich stwierdzenia, że obejmują ,,całość roszcze-
nia", nie było w nich takich kwot z tytułu wyrównania wynagrodzenia za 1994 r., ja-
kich powódki żądały w pozwie i jakie wskazały w kasacji.

W tej sytuacji rzeczą Sądu Okręgowego było sprawdzenie wartości przed-
miotu zaskarżenia kasacją, stosownie do art. 25 § 1 w związku z art. 393 pkt 1 i art.
3933 KPC, i dopiero w wyniku tego sprawdzenia rozstrzygnięcie o odrzuceniu kasacji
bądź nadaniu jej dalszego biegu. Zaniechanie przez Sąd Okręgowy powyższych nie-
zbędnych czynności spowodowało przedwczesne i tym samym nieprawidłowe jej
odrzucenie.

Z tego względu Sąd Najwyższy na podstawie stosowanego odpowiednio art.
386 § 3 w związku z art. 39318 i art. 39319 KPC uchylił zaskarżone postanowienie,
natomiast badając dopuszczalność kasacji pod kątem wartości przedmiotu zaskarże-
nia postanowił - z uwagi na wątpliwości dotyczące właściwego określenia tej warto-
ści - sprawdzić ją i w tym celu przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu-Sądowi Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych w celu podjęcia odpowiednich czynności.
========================================