Terminy dochodzenia roszczeń konsumenckich

Obowiązujące w polskim systemie prawnym ustawy tzw. konsumenckie – ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży oraz o zmianie Kodeksu cywilnego oraz ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny – regulują szczególne uprawnienia konsumenckie będące wygodnym instrumentem pomocnym w przypadku otrzymania towaru niezgodnego z umową lub gdy otrzymany towar nie spełnia oczekiwań konsumenta.

Pierwsza z wyżej wymienionych ustaw przewiduje możliwość żądania nieodpłatnej naprawy albo wymiany towaru niezgodnego z umową, a jeżeli są one niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów lub sprzedawca nie dokona ich w odpowiednim czasie nadto, gdy naprawa albo wymiana narażałaby konsumenta na znaczne niedogodności, konsumentowi przysługuje uprawnienie do żądania obniżenia ceny lub do odstąpienia od umowy.

Natomiast ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów przyznaje konsumentom uprawnienie do odstąpienia bez podania przyczyny od umowy zawartej z przedsiębiorcą poza lokalem przedsiębiorstwa albo na odległość.

Należy jednakże pamiętać, że możliwość wykonania przysługujących konsumentowi uprawnień uzależniona jest od dokonania przez niego _ aktów staranności _ w ściśle określonych terminach.

Na mocy ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży sprzedawca odpowiada wobec konsumenta, jeżeli towar jest niezgodny z umową w chwili jego wydania konsumentowi. W przypadku stwierdzenia niezgodności przed upływem sześciu miesięcy od wydania towaru domniemywa się, że niezgodność istniała już w chwili jego wydania. Sprzedawca nie odpowiada za niezgodność towaru z umową, jeżeli jej stwierdzenie nastąpiło po upływie dwóch lat od dnia wydania towaru, termin ten biegnie jednak na nowo w razie wymiany towaru.[

Ochrona prywatności w umowach z konsumentami ]( http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/ochrona;prywatnosci;w;umowach;z;konsumentami,207,0,631503.html )

Konsument traci uprawnienia przysługujące mu na mocy ustawy o sprzedaży konsumenckiej, jeżeli przed upływem dwóch miesięcy od stwierdzenia niezgodności towaru z umową nie zawiadomi o tym sprzedawcy. Konsument nie ma obowiązku szczegółowego badania towaru pod kątem jego zgodności z umową, nie jest również wymagane, aby w zawiadomieniu konsument wskazywał na konkretną niezgodność. Wystarczające jest, aby przed upływem wskazanego terminu wysłał sprzedawcy zawiadomienie o niezgodności.

Ustawa nie przewiduje szczególnej formy, w jakiej zawiadomienie powinno być złożone. Istotne jest, aby doszło ono do sprzedawcy przed upływem wskazanego terminu w taki sposób, by mógł on się z treścią zawiadomienia zapoznać. Ze względów dowodowych najpewniejsze jest wysłanie pisemnego zawiadomienia listem poleconym za potwierdzeniem odbioru.

W zawiadomieniu o niezgodności towaru z umową konsument może wskazać, które z przysługujących mu uprawnień wybiera.

Określone w ustawie roszczenia przysługujące konsumentowi przedawniają się z upływem roku od stwierdzenia przez konsumenta niezgodności towaru z umową, jednakże przedawnienie nie może skończyć się przed upływem dwóch lat od jego wydania. Zawiadomienie sprzedawcy o niezgodności towaru z umową przerywa bieg przedawnienia, które nie biegnie w czasie wykonywania naprawy albo wymiany towaru.

Przedawnienie nie biegnie również, nie dłużej jednak niż przez trzy miesiące, w czasie prowadzonych przez konsumenta i sprzedawcę rokowań mających na celu ugodowe rozwiązanie sprawy.

O ile ustawa o sprzedaży konsumenckiej znajduje zastosowanie jedynie do umów sprzedaży rzeczy ruchomej zawieranych pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem, o tyle druga z wymienionych na wstępie ustaw reguluje uprawnienia konsumenta w związku z zawarciem umowy z przedsiębiorcą poza miejscem jego siedziby.

Ustawa ta wyróżnia *trzy rodzaje umów: *umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa, umowy zawierane na odległość (przedsiębiorca musi w tym wypadku tak zorganizować swą działalność gospodarczą, aby zawieranie umów odbywało się za pomocą środków porozumiewania się na odległość) oraz umowy zawierane na odległość dotyczące usług finansowych.

W przypadku zawarcia umowy poza lokalem przedsiębiorstwa konsumentowi przysługuje *prawo odstąpienia od umowy bez podania przyczyny, *składając stosowne oświadczenie na piśmie, w ciągu dziesięciu dni od terminu zawarcia umowy. Jeżeli jednak konsument przy zawieraniu umowy nie został poinformowany na piśmie o przysługującym mu prawie do odstąpienia od umowy, bieg terminu do odstąpienia nie rozpoczyna się i konsument może odstąpić od umowy w ciągu dziesięciu dni od dnia uzyskania informacji o prawie odstąpienia, nie później jednak niż w ciągu trzech miesięcy od wykonania umowy.

Przepisów o zawarciu umowy poza lokalem przedsiębiorstwa nie stosuje się do wskazanych
w ustawie rodzajów umów, w szczególności do umów sprzedaży artykułów spożywczych dostarczanych okresowo przez sprzedawcę do miejsca zamieszkania konsumenta oraz umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, o wartości przedmiotu umowy do równowartości dziesięciu euro.

Również w przypadku zawarcia umowy na odległość konsument może od niej odstąpić bez podania przyczyny, składając stosowne oświadczenie na piśmie, w ciągu dziesięciu dni od dnia wydania towaru (faktycznego otrzymania towaru przez konsumenta) albo w przypadku umów o świadczenie usług, od dnia zawarcia umowy. W przypadku, gdy konsument najpóźniej w chwili złożenia mu propozycji zawarcia umowy nie zostanie poinformowany m.in. o: prawie odstąpienia od umowy w ciągu dziesięciu dni, imieniu i nazwisku (nazwie), adresie zamieszkania (siedziby) przedsiębiorcy, zasadach zapłaty ceny lub wynagrodzenia, o kosztach i terminie oraz sposobie dostawy, termin, w którym konsument może odstąpić od umowy wynosi trzy miesiące i liczy się od dnia wydania towaru, ewentualnie od dnia jej zawarcia.

O ile strony nie umówiły się inaczej, prawo odstąpienia od umowy zawartej na odległość nie przysługuje konsumentowi m.in. w przypadku umów dotyczących nagrań audialnych i wizualnych oraz zapisanych na informatycznych nośnikach danych, po usunięciu przez konsumenta ich oryginalnego opakowania, świadczeń, które z uwagi na ich charakter, nie mogą zostać zwrócone, lub których przedmiot ulega szybkiemu zepsuciu, umów sprzedaży artykułów spożywczych dostarczanych okresowo przez sprzedawcę do mieszkania lub miejsca pracy konsumenta.

Przepisów o umowach zawieranych na odległość nie stosuje się do umów: z wykorzystaniem automatów sprzedających, z wykorzystaniem innych automatów umieszczonych w miejscach prowadzenia handlu, rent, zawartych z operatorami telekomunikacji przy wykorzystaniu publicznych automatów telefonicznych, dotyczących nieruchomości (z wyjątkiem najmu)
, sprzedaży z licytacji.

Konsument, który zawarł na odległość umowę o wyszczególnione w ustawie usługi finansowe może od niej odstąpić bez podania przyczyny, składając stosowne oświadczenie na piśmie, w terminie 14 dni (30 dni w przypadku umów dotyczących czynności ubezpieczeniowych) od dnia zawarcia umowy lub od dnia potwierdzenia informacji, o którym mowa w art. 16b ust 3 ustawy, jeżeli jest to termin późniejszy. Jeżeli jednak przedsiębiorca nie dopełni wskazanych w ustawie obowiązków informacyjnych konsument na prawo odstąpić od umowy w każdym czasie bez konieczności ponoszenia kosztów należnych przedsiębiorcy.

Prawo odstąpienia od umowy nie przysługuje konsumentowi w przypadku m.in. umów całkowicie wykonanych na żądanie konsumenta przed upływem wskazanych w ustawie terminów do odstąpienia, umów ubezpieczenia dotyczących podróży i bagażu lub innych podobnych, jeżeli zostały zawarte na okres krótszy niż 30 dni. Natomiast w przypadku, gdy za zgodą konsumenta świadczenie usługi rozpoczęto przed upływem wskazach w ustawie terminów odstąpienia od umowy, przedsiębiorca może żądać zapłaty ceny za usługę rzeczywiście wykonaną.

Autor jest aplikantem radcowskim wKancelarii Prawniczej Włodzimierz Głowacki i Wspólnicy sp.k. z siedzibą w Poznaniu