Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

Orzeczenie rozwodu - jakie skutki powoduje?

2
Podziel się:

Na skutek ustania wspólności ustawowej małżeńskiej powstaje podstawa do wystąpienia z wnioskiem o podział majątku wspólnego, o ile nie został on dokonany w toku sprawy o rozwód.

Orzeczenie rozwodu - jakie skutki powoduje?

Orzeczenie rozwodu przez sąd jest zdarzeniem, które obok uregulowanych wprost kwestii niesie za sobą i inne skutki, o równie doniosłym prawnie znaczeniu. Orzeczenie rozwodu powoduje rozwiązanie małżeństwa z chwilą uprawomocnienia się wyroku sądu.

Skutki wynikające literalnie z wydanego wyroku rozwodowego to:

  • samo rozwiązanie węzła małżeńskiego,
  • zmiana w zasadach wykonywania władzy rodzicielskiej oraz utrzymywaniu kontaktów ze wspólnymi dziećmi stron,
  • określenie zasad dotyczących ponoszenia kosztów utrzymania wspólnych dzieci stron,
  • powstanie uprawnienia do żądania od byłego małżonka alimentów.

Jeżeli małżonkowie, mimo orzeczenia rozwodu, nadal korzystają ze wspólnego mieszkania i istnieje spór w zakresie użytkowania wspólnego lokalu, sąd powinien orzec w wyroku rozwodowym o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania.

Podstawową konsekwencją rozwodu jest możliwość wstąpienia przez byłych małżonków w nowy związek małżeński. Jest to zarazem podstawowa różnica w skutkach, w porównaniu ze sprawą o orzeczenie separacji, ponieważ mimo jej orzeczenia małżonkowie nadal pozostają w formalnym związku, a co za tym idzie nie mogą zawierać nowych węzłów małżeńskich.

Inną istotną kwestią, która jest skutkiem rozwiązania małżeństwa, jest ustanie z dniem uprawomocnienia się wyroku wspólności ustawowej małżeńskiej, o ile w takim właśnie ustroju pozostawali małżonkowie w dniu orzekania rozwodu. Istnieją bowiem i takie sytuacje, kiedy małżonkowie z datą wcześniejszą ustanowili rozdzielność majątkową, bądź w drodze polubownej, bądź na skutek orzeczenia sądu wydanego w odrębnym postępowaniu sądowym. Rozdzielność majątkowa powstała na skutek prawomocności rozwodu powoduje, że nie ma już możliwości wystąpienia z żądaniem ustalenia wstecznej daty powstania tego ustroju, chyba że powództwo w tym przedmiocie zostało wytoczone przed datą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego.

Na skutek ustania wspólności ustawowej małżeńskiej powstaje podstawa do wystąpienia z wnioskiem o podział majątku wspólnego, o ile nie został on dokonany w toku sprawy o rozwód. Na wniosek jednego z małżonków sąd może bowiem w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego. Sąd dokonuje tego, jeżeli jego przeprowadzenie nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu. Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego statuują, że małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, po ustaniu wspólności małżeńskiej. Jest to domniemanie, które w sprawie o podział majątku wspólnego może zostać zmienione (obalone) i mogą być zgłoszone, a kolejno ustalone inne udziały w majątku wspólnym byłych małżonków (nierówne udziały).

Wobec zmiany w stosunkach majątkowych małżeńskich, dotychczasowa formuła wspólności łącznej przekształca się we współwłasność w częściach ułamkowych. Wraz z ustaniem małżeństwa zmienia się również sposób zarządu dotychczasowym wspólnym majątkiem. Zarząd tym majątkiem, na skutek uprawomocnienia się rozwodu odbywa się na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego.

Kolejnym ze skutków prawomocnego rozwodu jest kwestia dotycząca nazwiska noszonego po rozwiązaniu małżeństwa. Zgodnie z art. 59 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w ciągu trzech miesięcy od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu małżonek rozwiedziony, który na skutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, może przez oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub konsulem powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa. Regulacja ta dotyczy obojga małżonków, zapis ten jest uprawnieniem, a nie wyrazem obowiązku po stronie rozwiedzionego, do niego bowiem należy decyzja, czy z tego uprawnienia skorzysta. Warto w tym miejscu podkreślić, że przepisy prawa nie powalają domagać się przez jednego z byłych małżonków od drugiego, powrotu do nazwiska noszonego przed zawarciem związku małżeńskiego.

Byli małżonkowie nie dziedziczą po sobie. Dotyczy to spadkobrania ustawowego, nie ma natomiast skutku na ewentualne dziedziczenie testamentowe. Były małżonek może więc bez przeszkód prawnych, zgodnie z jego wolą, dokonać zapisu w testamencie na rzecz ex-współmałżonka. Może też zdarzyć się, że śmierć współmałżonka nastąpi w toku sprawy o rozwód, przed jego prawomocnym zakończeniem, wówczas wchodzi w grę dziedziczenie ustawowe po małżonku. Jednak w przypadku, gdy zmarły wystąpił o orzeczenie rozwodu z winy drugiego małżonka, a powództwo było uzasadnione, to na żądanie innych spadkobierców pozostały przy życiu małżonek może zostać przez sąd wyłączony od dziedziczenia.

Orzeczenie rozwodu wywiera też skutek w sferze spraw związanych z wpisami w księdze wieczystej, bowiem prawomocny wyrok orzekający rozwód może być podstawą wpisu współwłasności w częściach ułamkowych na rzecz byłych małżonków. Taka możliwość nie zagraża prawom ani żadnego z nich, ani bezpieczeństwu obrotu.

Orzeczenie rozwodu niesie też skutki względem dziecka urodzonego po tym fakcie, a przed uprawomocnienia się wyroku. Zatem jeśli dziecko urodziło się w wyżej wskazanym okresie, a więc zanim wyrok uzyskał status prawomocnego, dziecko ma status urodzonego w małżeństwie. To samo tyczy się sytuacji, gdy od daty prawomocności wyroku do daty urodzenia dziecka nie minęło 300 dni. Brak jest więc prawnego domniemania, że dziecko pochodzi z małżeństwa, jeżeli urodziło się po upływie 300 dni od orzeczenia rozwodu.

Na skutek prawomocnego rozwodu, powinowactwo powstałe z chwilą zawarcia małżeństwa nie ustaje. Trwa nadal mimo wystąpienia tego zdarzenia. Może jednakże ustać, jeżeli małżeństwo zostanie mocą orzeczenia sądu unieważnione.

Autorka jest adwokatem w Kancelarii Hejnar-Zawisza w Warszawie

porady
prawo rodzinne
porady prawne
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(2)
Annia
3 lata temu
Dr Akbazara to wspaniały człowiek, ten lekarz pomógł mi przywrócić moją ukochaną Jenny Williams, która zerwała ze mną 2 lata temu dzięki swoim potężnym zaklęciom, a dziś wróciła do mnie, więc jeśli potrzebujesz pomocy, skontaktuj się z nim przez e-mail: ( agbazara@gmail. com ) lub zadzwoń / WhatsApp ( + 234 810 410 2662 ). I rozwiąż swój problem w związku, tak jak ja
Annia
3 lata temu
Dr Akbazara to wspaniały człowiek, ten lekarz pomógł mi przywrócić moją ukochaną Jenny Williams, która zerwała ze mną 2 lata temu dzięki swoim potężnym zaklęciom, a dziś wróciła do mnie, więc jeśli potrzebujesz pomocy, skontaktuj się z nim przez e-mail: ( agbazara@gmail. com ) lub zadzwoń / WhatsApp ( + 234 810 410 2662 ). I rozwiąż swój problem w związku, tak jak ja