Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

Kara umowna - czy można ją obniżyć?

0
Podziel się:

Redukcji kary umownej dokonuje sąd na wiosek dłużnika. Pozwala to na sądową kontrolę przypadków nadużycia prawa i nieuzasadnionego wzbogacenia uprawnionego.

Kara umowna - czy można ją obniżyć?

Kara umowna jest zastrzeżeniem, zgodnie z którym w razie wystąpienia szkody spowodowanej niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania umownego, naprawienie szkody nastąpi przez zapłatę określonej sumy pieniężnej, niezależnie od wysokości powstałej szkody (zob. art. 483 - 484 Kodeksu Cywilnego). Jej niewątpliwą zaletą jest ułatwienie naprawienia szkody - jedyną przesłanką uzasadniającą wypłatę kary umownej jest skuteczne jej zastrzeżenie i fakt niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania.

Kara umowna może być określona kwotowo, jako procent wartości świadczenia albo według stawki pomnożonej przez czas zwłoki ze spełnieniem zobowiązania. Zawsze jednak musi być ona wyrażona w pieniądzu. Do obligatoryjnych elementów takiego zastrzeżenia należą także wskazanie pierwotnego zobowiązania oraz rodzaj uchybień, powodujących obowiązek zapłaty kary umownej (tj. niewykonanie zobowiązania, nienależyte jego wykonanie jako całości czy konkretne uchybienia w wykonaniu, np. zwłoka, braki jakościowe).

Najważniejszą funkcją omawianej instytucji jest kompensacja, tj. naprawienie szkody, ale widoczny jest tutaj także pewien element represji, gdyż prawo do ubiegania się o wypłatę kary zostało uniezależnione od wysokości (czy nawet wystąpienia) szkody. Ponadto istotnym zadaniem kary umownej jest zabezpieczenie wykonania zobowiązania przez zmotywowanie dłużnika do jego prawidłowej realizacji oraz uproszczenie ewentualnego postępowania dowodowego.

Warunkiem skuteczności powyższego zastrzeżenia jest zawarcie go w umowie stron, niekoniecznie tej, która jest źródłem zobowiązania. Pierwotne zobowiązanie może zaś wynikać nie tylko z umowy, ale też ustawy, deliktu czy innych zdarzeń. Ponadto kara umowna może być zastrzeżona wyłącznie na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego. Ustawodawca wyszedł tutaj z założenia, że do kompensacji szkody przy zobowiązaniach pieniężnych właściwa jest instytucja odsetek za zwłokę.

Kolejnym zagadnieniem jest dopuszczalność redukcji kary umownej, tzw. miarkowania. Co do zasady, jeśli skutecznie dokonano zastrzeżenia i nie wykonano lub niewłaściwie wykonano zobowiązanie, wierzycielowi należy się kara umowna w zastrzeżonej wysokości, niezależnie od rozmiarów szkody. Jednakże w dwóch przypadkach dłużnik może żądać jej zmniejszenia: gdy zobowiązanie zostało w znacznej mierze wykonane albo gdy kara jest rażąco wygórowana w porównaniu z powstałą szkodą (także w przypadku, gdy szkoda w ogóle nie wystąpiła).

Redukcji kary umownej dokonuje sąd na wiosek dłużnika. Jest to instytucja pozwalająca na sądową kontrolę przypadków nadużycia prawa i nieuzasadnionego wzbogacenia uprawnionego. Warto jednak zauważyć, że musi być ona stosowana ostrożnie: nie może zbytnio ingerować w umowę stron ani zniweczyć kompensacyjno-represyjnej funkcji, którą kara umowna pełni wobec nierzetelnego kontrahenta.

Czytaj więcej w Money.pl
Tak wypowiesz umowę zawartą na odległość Do obowiązków firmy związanych z zawarciem umowy na odległość należy poinformowanie konsumenta o prawie odstąpienia od niej w terminie 10 dni.
Podzieliłeś działkę? Uważaj na tę opłatę Jeżeli w wyniku podziału nieruchomości na wniosek właściciela, wzrośnie jej wartość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta może ustalić opłatę adiacencką.
Gmina zmienia plan. Komu odszkodowanie? Właściciel może zgłosić swoje roszczenia o odszkodowanie lub wykup nieruchomości w terminie 5 lat od dnia, od którego zmiany stały się obowiązujące.

Autorka jest radcą prawnym w Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna

kraj
porady
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)