185/5B/2005

POSTANOWIENIE

z dnia 25 sierpnia 2005 r.

Sygn. akt Tw 33/05

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Jerzy Ciemniewski,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym wniosku Federacji Związków Zawodowych Służby Celnej o stwierdzenie zgodności:

art. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 53, poz. 214 ze zm.), z art. 2, art. 32 ust. 1 i 2 oraz art. 67 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

postanawia:

odmówić nadania wnioskowi dalszego biegu.

UZASADNIENIE:

W dniu 22 czerwca 2005 r. wpłynął do Trybunału Konstytucyjnego wniosek Federacji Związków Zawodowych Służby Celnej o stwierdzenie zgodności art. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 53, poz. 214 ze zm.; dalej: ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym) z art. 2, art. 32 ust. 1 i 2 oraz art. 67 ust. 1 Konstytucji.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 15 lipca 2005 r. wezwano wnioskodawcę do usunięcia, w terminie 7 dni od dnia doręczenia zarządzenia, braków formalnych wniosku, poprzez: wskazanie umocowanego przedstawiciela do reprezentowania Rady Miejskiej w Tarnowskich Górach w sprawie wniosku złożonego do Trybunału Konstytucyjnego; jednoznaczne sprecyzowanie, jaką część art. 1 powołanej ustawy wnioskodawca czyni przedmiotem zaskarżenia; powołanie przepisu wskazującego, że kwestionowany akt normatywny dotyczy spraw objętych zakresem działania wnioskodawcy; wskazanie decyzji lub uchwały uprawnionego organu wnioskodawcy stanowiących podstawę sporządzenia i wniesienia wniosku do Trybunału Konstytucyjnego wraz z dokumentami uwierzytelniającymi (5 egzemplarzy); doręczenie 5 egzemplarzy wyciągu z protokołu pozwalającego stwierdzić podjęcie uchwały zgodnie ze statutem Federacji; doręczenie 5 egzemplarzy aktualnego wyciągu z rejestru sądowego; doręczenie 5 egzemplarzy aktualnego statutu.

W dniu 2 sierpnia 2005 r. wpłynęło do Trybunału Konstytucyjnego pismo, w którym wnioskodawca odniósł się do stwierdzonych przez Trybunał braków formalnych.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.; dalej: ustawa o TK) wniosek przedstawiony przez ogólnokrajowy organ związku zawodowego podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym. W postępowaniu tym Trybunał Konstytucyjny, w składzie jednego sędziego, bada, czy złożony wniosek odpowiada wymogom formalnym, czy nie jest oczywiście bezzasadny, a w szczególności, czy pochodzi od uprawnionego podmiotu.

Z treści art. 191 ust. 1 pkt 4 Konstytucji wynika, że prawo do inicjowania abstrakcyjnej kontroli norm przysługuje ogólnokrajowym organom związków zawodowych. Jest to legitymacja szczególna, ograniczona do zakresu działania związku, zgodnie z art. 191 ust. 2 ustawy zasadniczej. Zarazem muszą być w tym zakresie spełnione pewne istotne warunki proceduralne. Pierwszym z nich jest prawidłowo wyrażona wola wystąpienia do Trybunału z wnioskiem o wszczęcie kontroli. Oznacza to, że ogólnokrajowy organ związku, posiadający na podstawie statutu stosowne kompetencje, winien podjąć uchwałę w przedmiocie złożenia wniosku do Trybunału. Uchwała ta musi w sposób jednoznaczny wyrażać wolę zainicjowania kontroli oraz jasno określać przedmiot zaskarżenia i wzorzec kontroli. Jedynie na podstawie prawidłowo (zgodnie ze statutem związku) podjętej uchwały możliwe jest sporządzenie wniosku. Istotna jest również właściwa chronologia, gdyż sporządzenie wniosku stanowi bezpośrednią realizację postanowień uchwały, a zatem może nastąpić dopiero po jej podjęciu. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału przestrzeganie powyższej procedury jest warunkiem koniecznym skutecznego wszczęcia postępowania (por. postanowienia z: 10 maja 2005 r., sygn. Tw 7/05, OTK ZU nr 3/B/2005, poz. 108, i 27 stycznia 2004 r., sygn. Tw 31/03, OTK ZU nr 1/B/2004, poz. 10).

Trybunał, pomimo wyraźnego wezwania zarządzeniem z 15 lipca 2005 r., nie otrzymał uchwały odpowiedniego organu federacji, spełniającej powyższe kryteria, która mogłaby stanowić podstawę złożonego wniosku. Prawo do reprezentowania federacji związków przez jej przewodniczącego, na które powołuje się federacja w piśmie z 29 lipca 2005 r., nie jest tożsame z prawem do podejmowania uchwał w sprawie wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego przez statutowo uprawniony organ federacji. Należy zatem orzec, że omawiany wniosek nie został złożony przez podmiot do tego uprawniony.

2. Trybunał Konstytucyjny zbadał również zasadność wniosku. Przedmiotem zaskarżenia jest art. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym. Zdaniem wnioskodawcy pominięcie przez ustawodawcę w tym przepisie funkcjonariuszy Służby Celnej (pomimo, że są tam wymienieni funkcjonariusze innych służb mundurowych) narusza art. 2, art. 32 ust. 1 i 2 oraz art. 67 ust. 1 Konstytucji. Kontrola konstytucyjności aktu normatywnego przez Trybunał dotyczy - co do zasady - treści w nim zawartych, a nie pominiętych przez ustawodawcę. Sytuacja, w której Trybunał może rozważyć zgodność z Konstytucją nieumieszczenia w danym akcie konkretnych unormowań, należy do wyjątkowych. Konieczne jest przy tym wskazanie przez wnioskodawcę, jako wzorca kontroli, przepisów Konstytucji, z których miałby wynikać obowiązek unormowania w danym akcie pominiętych zagadnień (por. postanowienie z 2 września 2002 r., sygn. akt K 17/02, OTK ZU nr 5/A/2002, poz. 68). W tym zakresie wniosek nie odpowiada stawianym wymogom, gdyż żaden z powołanych we wniosku artykułów Konstytucji nie wskazuje na konstytucyjny obowiązek regulacji świadczeń emerytalnych funkcjonariuszy Służby Celnej w sposób, jaki wnioskodawca uważa za właściwy. Zatem konstytucyjną kontrolę pominięcia należy w omawianym przypadku uznać za niedopuszczalną.

3. Trybunał Konstytucyjny stwierdził ponadto, że nie doręczając w terminie 7 dni stosownej uchwały, wnioskodawca nie wykonał zarządzenia z 15 lipca 2005 r., wzywającego do usunięcia braków formalnych. Ta zaś okoliczność, zgodnie z art. 36 ust. 3 ustawy o TK, stanowi również samodzielną przesłankę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu.

Z powyższych względów, Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.

2