73/2/B/2009

POSTANOWIENIE

z dnia 17 marca 2009 r.

Sygn. akt Tw 38/08

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Mirosław Wyrzykowski - przewodniczący

Adam Jamróz - sprawozdawca

Teresa Liszcz,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 31 grudnia 2008 r. o odmowie nadania dalszego biegu wnioskowi Rady Miejskiej w Czchowie,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

1. W dniu 19 listopada 2008 r. do Trybunału Konstytucyjnego wpłynął wniosek Rady Miejskiej w Czchowie o zbadanie zgodności art. 7 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. z 2003 r. Nr 159, poz. 1547, ze zm.; dalej: ordynacja samorządowa) z art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji.

2. Postanowieniem z 31 grudnia 2008 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu wnioskowi Rady Miejskiej w Czchowie. W ocenie Trybunału, z petitum rozpatrywanego wniosku wynikało jednoznacznie, że sformułowany w nim zakres zaskarżenia (przedmiot i wzorce kontroli) był tożsamy z zakresem zaskarżenia wyznaczonym w sprawie K 66/07. Trybunał Konstytucyjny przywołał zatem wyrok z 24 listopada 2008 r., w którym orzekł, że art. 7 ust. 2 pkt 1 ordynacji samorządowej jest zgodny z art. 2 Konstytucji, a art. 7 ust. 2 pkt 2 tejże ustawy jest zgodny z art. 2 oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji. Ponadto, postanowił „na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (…) umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie”. W konsekwencji, biorąc pod uwagę ostateczność orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego (art. 190 ust. 1 Konstytucji), Trybunał uznał za zbędne dokonywanie ponownej oceny zgodności tych samych przepisów z identycznie określonymi wzorcami kontroli. Okoliczność powyższa stanowiła, zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK), podstawę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu.

3. W złożonym 2 lutego 2009 r. zażaleniu wnioskodawca wniósł o jego uwzględnienie w całości oraz skierowanie sprawy do rozpoznania na rozprawie.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Zgodnie z art. 36 ust. 4 ustawy o TK, wnioskodawcy przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania wnioskowi dalszego biegu. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 3 lit. b w związku z art. 36 ust. 6-7 ustawy o TK). Trybunał Konstytucyjny bada w szczególności, czy wydając zaskarżone postanowienie prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu. Oznacza to, że Trybunał na etapie rozpoznania zażalenia analizuje przede wszystkim te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.

2. Wnioskodawca kwestionuje w zażaleniu stwierdzoną przez Trybunał Konstytucyjny zbędność orzekania (art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK) jako podstawę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu. Twierdzi, że nie występuje jednoznaczność pomiędzy sformułowanym zakresem zaskarżenia (przedmiotem i wzorcem kontroli) w sprawie K 66/07, a zakresem zaskarżenia wyznaczonym we wniosku Rady Miejskiej w Czchowie.

2.1. Uprzedzając analizę postawionego wyżej zarzutu, Trybunał Konstytucyjny zwraca uwagę na treść uchwały nr XIX/166/2008 Rady Miejskiej w Czchowie z 30 października 2008 r. w sprawie wystąpienia z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego. Zgodnie § 1 uchwały, Rada Miejska w Czchowie wyraziła wolę kontroli wyłącznie art. 7 ust. 2 pkt 2 ordynacji samorządowej. Natomiast wniosek złożony do Trybunału rozszerzył przedmiot kontroli o art. 7 ust. 2 pkt 1 tejże ustawy.

Wymaga zatem przypomnienia, że pełnomocnik wnioskodawcy (również podmiot sporządzający lub podpisujący wniosek) jest zobowiązany do działania w granicach i zakresie udzielonego pełnomocnictwa. Nie posiada tym samym kompetencji do samodzielnego kształtowania ani przedmiotu, ani wzorców kontroli, gdyż wiąże go treść uchwały podmiotu legitymowanego do złożenia wniosku. Dlatego Trybunał Konstytucyjny, na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 3 Konstytucji, stwierdza, że wniosek w zakresie, w jakim dotyczy zbadania zgodności art. 7 ust. 2 pkt 1 ordynacji samorządowej, pochodzi od podmiotu nieuprawnionego. Biorąc powyższe pod uwagę, Trybunał Konstytucyjny poddał ocenie jedynie te zarzuty zażalenia, które kwestionują odmowę kontroli konstytucyjności art. 7 ust. 2 pkt 2 ordynacji samorządowej.

2.2. Trybunał Konstytucyjny ustalił, że zażalenie nie rozstrzyga expressis verbis, na czym polega różnica między przedmiotem oraz wzorcami kontroli wyznaczonymi przez wnioski w sprawie K 66/07, a przedmiotem oraz wzorcami kontroli wskazanymi w rozpatrywanym wniosku.

Należy w związku z tym przypomnieć, że w sprawie K 66/07 Trybunał Konstytucyjny na wniosek: Rady Gminy w Dzierzgowie zbadał zgodność art. 7 ust. 2 pkt 2 ordynacji samorządowej z art. 31 ust. 3 i art. 32 ust. 1 Konstytucji; Rady Miejskiej w Piasecznie zbadał zgodność art. 7 ust. 2 pkt 1 tejże ustawy z art. 2 Konstytucji oraz zgodność art. 7 ust. 2 pkt 2 tejże ustawy z art. 2 oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji; Rady Miejskiej w Żelechowie zbadał zgodność art. 7 ust. 2 pkt 1 i 2 tejże ustawy z art. 2 oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji.

Skoro Rada Miejska w Czchowie wystąpiła o zbadanie zgodności art. 7 ust. 2 pkt 2 ordynacji samorządowej z art. 2 oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji, to oczywiste jest, że wyżej wyznaczony zakres zaskarżenia jest tożsamy z przeprowadzoną przez Trybunał w sprawie K 66/07 kontrolą zgodności zarówno art. 7 ust. 2 pkt 2 tejże ustawy z art. 2 Konstytucji (wnioski Rady Miejskiej w Piasecznie i Rady Miejskiej w Żelechowie), jak i art. 7 ust. 2 pkt 2 tejże ustawy z art. 31 ust. 3 Konstytucji (wnioski Rady Gminy w Dzierzgowie, Rady Miejskiej w Piasecznie i Rady Miejskiej w Żelechowie).

Trybunał Konstytucyjny stwierdza zatem, że zarzut zażalenia, który koncentruje się na wykazaniu braku tożsamości zakresu zaskarżenia, nie zasługuje na uwzględnienie. W konsekwencji wnioskodawca nie podważył zbędności orzekania (art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK) jako podstawy odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu.

2.3. Wnioskodawca twierdzi również w zażaleniu, że Trybunał Konstytucyjny, wydając zaskarżone postanowienie, nie uwzględnił „dalszych i innych okoliczności oraz argumentacji przedstawionej we wniosku Rady Miejskiej w Czchowie, a które nie były podnoszone w rozstrzygniętych wnioskach wyżej określonych Rady Miejskiej w Piasecznie, Rady Gminy w Dzierzgowie i Rady Miejskiej w Żelechowie”.

2.3.1. Wnioskodawca zarzuca, po pierwsze, że w sprawie K 66/07 Trybunał Konstytucyjny nie rozstrzygał o tym, iż „dotychczasowy stan prawny pozwala na pełnienie ważnej funkcji publicznej, tj. posła, radnego przez osoby skazane, podczas gdy w odniesieniu do wójta lub burmistrza stosuje się skutek w postaci pełnienia funkcji przy warunkowym umorzeniu postępowania”.

Trybunał Konstytucyjny wyjaśnia, że - wbrew twierdzeniu wnioskodawcy - pkt 8 powołanego wyżej wyroku zawiera analizę zarzutu niezgodności art. 7 ust. 2 pkt 2 ordynacji samorządowej z art. 32 ust. 1 Konstytucji (wniosek Rady Gminy w Dzierzgowie). Trybunał przypomina równocześnie, że skoro uchwała, a w konsekwencji wniosek Rady Miejskiej w Czchowie nie wskazywały art. 32 ust. 1 Konstytucji jako wzorca kontroli zaskarżonych przepisów, to argumentacja zażalenia jest irrelewantna prawnie z punktu widzenia zbędności orzekania (art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK) jako podstawy odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu.

2.3.2. Wnioskodawca zarzuca, po drugie, że w sprawie K 66/07 Trybunał Konstytucyjny nie rozstrzygał o tym, „iż burmistrz lub wójt, w stosunku do którego orzeczono warunkowe umorzenie i niemający możliwości zaskarżenia takiego wyroku w pełnym zakresie, łącznie z kasacją, jest traktowany jako obywatel, w stosunku do którego występuje naruszenie art. 32 ust. 1 Konstytucji”.

Pomijając zasadność powyższego poglądu, Trybunał Konstytucyjny powtarza, że Rada Miejska w Czchowie nie wnosiła o zbadanie zgodności art. 7 ust. 2 pkt 2 ordynacji samorządowej z art. 32 ust. 1 Konstytucji.

3. W następnej części zażalenia wnioskodawca dowodzi, że „zasadnym jest uwzględnienie przy rozpatrywaniu wniesionego zażalenia >>statusu prawnego<< pracowników samorządowych zatrudnianych na podstawie wyboru, w tym wójta, burmistrza”. Zdaniem Rady Miejskiej w Czchowie, konieczność taka wynika ze sprzeczności przepisów ordynacji samorządowej oraz ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458).

Trybunał Konstytucyjny przypomina, że argumenty zażalenia mają na celu podważenie trafności przyjętych przez Trybunał Konstytucyjny podstaw odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu. Stanowisko Rady Gminy w Czchowie założenia tego nie spełnia. Wskazuje natomiast, że intencją wnioskodawcy jest rozszerzenie - na etapie zażalenia - zakresu zaskarżenia sformułowanego we wniosku. W świetle przepisów ustawy o TK, kształtujących postępowanie w ramach wstępnego rozpoznania (art. 36), praktyka taka jest niedopuszczalna, co potwierdza zasada (art. 66), zgodnie z którą Trybunał orzekając, jest związany granicami wniosku.

4. Najbardziej obszerna część zażalenia (pkt 3) jest polemiką z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K 66/07. Wnioskodawca przedstawia poglądy dotyczące istoty i skutków warunkowego umorzenia postępowania. Należy podkreślić, że zaskarżone postanowienie Trybunału Konstytucyjnego w ogóle nie odnosi się do oceny tak nazwanego środka poddającego sprawcę próbie. Dlatego stanowisko Rady Miejskiej w Czchowie należy uznać za irrelewantne prawnie z punktu widzenia wskazanych podstaw odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu.

W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny orzekł jak w sentencji.

4