Konwersja wierzytelności na akcje lub udziały jest jedną z form wygaszenia wierzytelności, jaka przysługuje wierzycielowi wobec spółki. Polega ona na objęciu przez wierzyciela spółki jej udziałów bądź akcji utworzonych w wyniku podwyższenia kapitału zakładowego.
Skutkiem tak dokonanego przekształcenia jest umorzenie wierzytelności wskutek nabycia udziałów bądź akcji spółki - dłużniczki, a w konsekwencji wygaśnięcie jej długu względem wierzyciela będącego już akcjonariuszem bądź udziałowcem.
Przeprowadzenie takiej operacji na wierzytelności odbywa się na podstawie wcześniej zawartej między dłużnikiem a spółką umowy zobowiązującej do umorzenia długu spółki w zamian za przyznane nowo utworzone udziały. Zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowanym przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 26 marca 1993 r. _ konwersja wierzytelności na kapitał zakładowy kreowana jest przez przepisy dotyczące potrącenia umownego _.
Poza potrąceniem umownym funkcje cywilnoprawnego instrumentu służącego do konwersji wierzytelności może pełnić również konstrukcja zwolnienia z długu, w szczególności, kiedy wierzyciel ma wobec spółki roszczenia o charakterze niepieniężnym. W przypadku wierzytelności pieniężnych ze względów praktycznych zaleca się konwersję wierzytelności poprzez potrącenie umowne, gdyż wyrażona liczbowo wierzytelność, ulega prostemu potrąceniu z wierzytelnością przysługującą spółce.
Konwertowana wierzytelność powinna w momencie dokonywania umownego potrącenia przede wszystkim istnieć, dlatego też przedmiotem konwersji nie mogą być ekspektatywy wobec spółki, np. z tytułu dywidendy. Ponadto winna ona być niesporna, wymagalna oraz nie powinna być także obciążona prawami osób trzecich, np. zastawem.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/225/191457.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-eksperta/artykul/elektroniczna;rejestracja;spolki;z;o;o;nie;dziala;poprawnie,117,0,1156469.html) *Rejestracja firmy online. System ma wady * Wadą systemu jest generowanie z błędami potrzebnych dokumentów. Nie można edytować podanego wzorca, a uzupełnienia trzeba zrobić w sądzie rejestrowym.
W wyniku konwersji spółka nie nabywa żadnych wolnych aktywów, lecz przekształceniu ulega tylko jedna pozycja pasywna - zobowiązania, w inną, a mianowicie - w kapitał zakładowy. Takie podwyższenie kapitału ma zatem charakter jedynie nominalny, nie realny, a w związku z podstawową regułą kapitału zakładowego wyrażająca się w zasadzie jego pełnego i realnego pokrycia, na tle omawianej problematyki rodzi się pytanie o granice dopuszczalności przedmiotowej operacji finansowo-prawnej. Istnieje bowiem ryzyko, iż konwersyjne podwyższenia kapitału wśród wierzycieli spółki spowoduje mylną, choć od strony faktyczno-prawnej uzasadnioną, kreację kapitału zakładowego. Co więcej może doprowadzić do stanu, kiedy to nominalna wartość kapitału zakładowego byłaby większa od całego majątku spółki, która ponownie odzyskałaby swoją płynność finansową, nie mając żadnych realnych ku temu podstaw, tworząc jedynie _ fatamorganę wypłacalności/płynności finansowej _.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/238/246510.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-eksperta/artykul/elektroniczne;postepowanie;upominawcze;-;potrzebne;sa;zmiany,215,0,1173463.html) *Dochodzenie długów. Resort usprawni system? * Resort sprawiedliwości chce, by system informatyczny automatycznie sprawdzał, czy roszczenie było już przedmiotem sporu sądowego.
W związku z powyższym należy przyjąć, iż taka forma spłaty wierzytelności jest możliwa pod warunkiem, że spółka w chwili dokonania konwersji nie jest niewypłacalna. Z konwersją wierzytelności na udziały bądź akcje wiąże się również zagadnienie kwalifikacji w ten sposób dokonanego podwyższenia kapitału, a mianowicie, czy należy uznać, iż doszło do pokrycia podwyższonego kapitału w sposób gotówkowy, czy też w formie wkładu niepieniężnego (aportu). Powyższą kwestię rozstrzyga orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 grudnia 2004 r. sygn. FSK 2066/04, w którym wyjaśniono, iż o tym czy konwersja wierzytelności przysługującej wspólnikowi wobec spółki na udziały przybierze postać wkładu pieniężnego lub niepieniężnego decyduje treść uchwały zgromadzenia wspólników.
Konwersja wierzytelności na kapitał zakładowy jest przede wszystkim operacją wzmacniającą gospodarczą sytuację spółki. Redukcja zobowiązań spółki zdecydowanie polepsza jej pozycję finansową, a tym samym zwiększa szanse gospodarczej ekspansji.
Decyzja zamiany nieściągalnych najczęściej wierzytelności na kapitał zakładowy zapewnia wierzycielom z kolei silną pozycję w procesie odzyskiwania wierzytelności. Skutkuje bowiem uzyskaniem co do zasady prawa głosu, a zatem współdecydowania o losach spółki, a tym samym może skutkować jej rekonwalescencją ekonomiczną.
| Czytaj więcej w Money.pl | |
|---|---|
| Skuteczna windykacja - które metody najlepsze? O ściągalność przyszłych wierzytelności należy zadbać jeszcze zanim staną się one wymagalne, przez należyte ich udokumentowanie. | |
| Rezygnacja członka zarządu. Kto może przyjąć? Aby złożenie rezygnacji było skuteczne, wymaga zakomunikowania właściwemu organowi spółki. | |
| Leasing auta z zagranicy. Co z podatkiem? Polski przedsiębiorca jest zobowiązany do pobrania podatku _ u źródła _ od wypłacanego czynszu leasingowego lub czynszu najmu dla zagranicznej firmy. |
Autorka jest radcą prawnym w Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna, biuro we Wrocławiu