8


WYROK Z DNIA 20 WRZEŚNIA 2002 R.
WK 31/02

Sąd orzekający karę ograniczenia wolności, z której wynika obowiązek
wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne, określając
wymiar godzin tej pracy w stosunku miesięcznym, nie ma możliwości ustalenia
go poniżej minimum przewidzianego w art. 35 § 1 k.k. Zmniejszenia ustalonej
liczby godzin pracy może wszakże dokonać, na podstawie art. 61 § 2 k.k.w., sąd
uprawniony do orzekania w sprawach dotyczących wykonania owej kary.

Przewodniczący: sędzia SN płk S. Kosmal.
Sędziowie SN: płk E. Matwijów (sprawozdawca), ppłk M.
Pietruszyński.
Prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej: płk J.
Ciepłowski.

Sąd Najwyższy w sprawie Tomasza T., skazanego za popełnienie przestępstwa
określonego w art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., po
rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 września 2002 r. kasacji, wniesionej przez
Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego od prawomocnego wyroku
Wojskowego Sądu Garnizonowego w W. z dnia 30 kwietnia 2002 r.

u c h y l i ł zaskarżony wyrok w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze i sprawę
w tym zakresie przekazał wymienionemu sądowi do ponownego rozpoznania.

U z a s a d n i e n i e :

Wojskowy Sąd Garnizonowy w W., wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2002 r., uznał
Tomasza T. za winnego tego, że ,,w okresie od dnia 12.07.2000 r. do dnia
17.08.2000 r. pełniąc zawodową służbę wojskową w Jednostce Wojskowej w O.,
działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej użył jako autentycznych
dowodów wpłaty za wypoczynek dzieci, czym doprowadził Jednostkę Wojskową w
O. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w ten sposób, że przedstawił w
wymienionej jednostce podrobione dowody wpłat nr 156 i 157 z dnia 12.07.2000 r.
Biura Usług Turystycznych <> w W., opiewające na kwotę 800 zł
każdy, na podstawie których do dnia 17.08.2000 r. pobrał z kasy oddziału
gospodarczego Jednostki Wojskowej w O. nienależne mu świadczenie pieniężne z
tytułu częściowego zwrotu poniesionych kosztów zorganizowanego wypoczynku
dzieci w kwocie 1143,40 zł", tj. popełnienia przestępstwa określonego w art. 286 §
1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k.
Za tak przypisany czyn, Wojskowy Sąd Garnizonowy w W. na podstawie art.
286 § 1 k.k., przy zastosowaniu art. 60 § 3 k.k. i art. 60 § 6 pkt 3 k.k., skazał go na
karę 5 miesięcy ograniczenia wolności, a na podstawie art. 35 § 1 k.k. zobowiązał
skazanego do wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne
wskazane przez sąd, w wymiarze 10 godzin miesięcznie.
Na podstawie art. 55 § 1 k.k.w. nadzór nad wykonywaniem kary ograniczenia
wolności powierzył Sądowi Rejonowemu w O.
Wyrok ten uprawomocnił się w pierwszej instancji.
Od tego wyroku kasację na niekorzyść Tomasza T. wniósł na podstawie art. 521
k.p.k. Minister Sprawiedliwości - Prokurator Generalny, zaskarżając to orzeczenie
w części dotyczącej orzeczenia o karze. W skardze kasacyjnej Minister
Sprawiedliwości - Prokurator Generalny sformułował zarzut rażącego naruszenia
przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 35 § 1 k.k., polegający na
zobowiązaniu oskarżonego, będącego w chwili orzekania osobą cywilną, której
wymierzono karę ograniczenia wolności, do wykonania nieodpłatnej kontrolowanej
pracy na cele społeczne w wymiarze 10 godzin miesięcznie, zamiast, jak przewiduje
ustawa, minimum 20 godzin w stosunku miesięcznym.
Przy tak sformułowanym zarzucie kasacyjnym Minister Sprawiedliwości -
Prokurator Generalny wniósł o uchylenie prawomocnego wyroku Wojskowego
Sądu Garnizonowego w W. w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze i
przekazanie sprawy w tym zakresie temuż sądowi do ponownego rozpoznania.
Rozpoznając skargę kasacyjną Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Podniesiony w kasacji zarzut obrazy art. 35 § 1 k.k. jest zasadny.
Orzekając o obowiązku pracy przez zobowiązanie skazanego do wykonywania
nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 10 godzin
miesięcznie, sąd pierwszej instancji uczynił to z obrazą art. 35 § 1 k.k.
Zgodnie z powołanym przepisem ustawy karnej, sąd ten mógł nałożyć na
skazanego obowiązek wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele
społeczne w rozmiarze od 20 do 40 godzin w stosunku miesięcznym. Określając
wymiar godzin poniżej ustawowego minimum naruszył dyspozycję art. 35 § 1 k.k.
Z uzasadnienia zaskarżonego kasacją wyroku nie wynika wprawdzie, czym się
kierował sąd nakładając na skazanego obowiązek pracy w rozmiarze
nieprzewidzianym przez kodeks karny. Nie zmienia to faktu, iż w postępowaniu
tym niedopuszczalne jest modyfikowanie przewidzianych przez ustawodawcę
obowiązków, które orzeka sąd w związku ze skazaniem na karę ograniczenia
wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.
Takie modyfikacje w zakresie obowiązków przewidziane są w postępowaniu
wykonawczym. A zatem tylko w tym postępowaniu określony w art. 35 § 1 k.k.
obowiązek pracy mógłby ulec zmianie w zakresie zmniejszenia liczby godzin
wykonywanej pracy. Zgodnie bowiem z art. 61 § 2 k.k.w., tylko w postępowaniu
wykonawczym sąd mógłby zmniejszyć liczbę godzin wykonywanej pracy do 10.
Mając na uwadze powyższe, Sąd Najwyższy orzekł jak na wstępie.