10

WYROK Z DNIA 24 LISTOPADA 2005 R.
WK 22/05

Zgoda oskarżonego - będącego żołnierzem innej służby wojskowej niż
zasadnicza lub pełniona w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego -
na skazanie go w trybie przewidzianym w art. 335 k.p.k. i w art. 343 k.p.k. na
karę ograniczenia wolności, musi obejmować również zgodę na orzeczenie
wobec niego obowiązku, o którym mowa w art. 323 § 3 k.k., gdyż w razie jej
braku wymierzenie wymienionej kary bez przeprowadzenia rozprawy nie jest
dopuszczalne.

Przewodniczący: sędzia SN J. Steckiewicz.
Sędziowie SN: M. Buliński, J. B. Rychlicki (sprawozdawca).
Prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej: płk J. Żak.

Sąd Najwyższy w sprawie st. szer. ndt. Adama K., skazanego za popełnienie
przestępstwa określonego w art. 48 ust. 2 w zw. z art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 24
kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 75, poz. 468), po
rozpoznaniu w Izbie Wojskowej na rozprawie w dniu 24 listopada 2005 r. kasacji,
wniesionej przez Zastępcę Prokuratora Generalnego Naczelnego Prokuratora
Wojskowego, na niekorzyść od wyroku Wojskowego Sądu Garnizonowego w S. z
dnia 18 maja 2005 r.,

u c h y l i ł zaskarżony wyrok i sprawę p r z e k a z a ł Wojskowemu Sądowi
Garnizonowemu w S. do ponownego rozpoznania.

U z a s a d n i e n i e :

Wojskowy Sąd Garnizonowy w S. wyrokiem z dnia 18 maja 2005 r. uznał st.
szer. ndt. Adama K. za winnego popełnienia przestępstwa określonego w art. 48 ust.
2 w zw. z art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu
narkomanii (Dz.U. Nr 75, poz. 468), polegającego na tym, że w dniu 26 lutego 2005
r., w dyskotece w K. wbrew przepisom ustawy posiadał środek odurzający w
postaci marihuany w nieustalonej ilości, co stanowi wypadek mniejszej wagi i za to
wymierzył mu karę 2 miesięcy ograniczenia wolności z warunkowym zawieszeniem
jej wykonania na okres próby roku. Powyższy wyrok stał się prawomocny z dniem
26 maja 2005 r.
W dniu 25 października 2005 r., z zachowaniem ustawowego terminu, kasację,
na niekorzyść skazanego, na podstawie art. 521 k.p.k. w zw. z art. 657 § 1 k.p.k. i
art. 672 a k.p.k., wniósł Zastępca Prokuratora Generalnego Naczelny Prokurator
Wojskowy, zaskarżając wyrok w całości. Skarżący zarzucił ,,rażące, mające istotny
wpływ na treść wyroku, naruszenie prawa procesowego, a to art. 343 § 7 k.p.k. w
zw. z art. 335 § 1 k.p.k., polegające na uwzględnieniu wadliwego wniosku
prokuratora niezawierającego żądania orzeczenia - na mocy art. 323 § 3 k.k., wobec
oskarżonego będącego żołnierzem innej służby niż zasadnicza lub pełniona w
charakterze kandydata na żołnierza zawodowego - obligatoryjnego obowiązku
po osta ania
określon m miejsc i c asie od akońc enia ajęć sł żbo
ch do
capstrzyku przez dwa dni w tygodniu i w konsekwencji obrazę tego przepisu (art.
323 § 3 k.k.), podczas gdy, działając w trybie art. 335 § 1 k.p.k., sąd nie powinien
uwzględnić swoistej ugody między prokuratorem a oskarżonym i uznając, iż brak
jest podstaw do orzekania na posiedzeniu, winien sprawę rozpoznać na zasadach
ogólnych". Skarżący, na podstawie art. 537 § 1 i 2 k.p.k. wniósł o uchylenie
zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Wojskowemu Sądowi Garnizonowemu
w S. do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy, po wysłuchaniu prokuratora Naczelnej Prokuratury Wojskowej
popierającego kasację, zważył co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna z następujących powodów. W niniejszej sprawie
postępowanie przygotowawcze przeprowadziła Placówka Żandarmerii Wojskowej
w K. W toku tego postępowania skazany przyznał się do zarzucanego mu czynu, a
następnie będąc pouczony o treści art. 335 k.p.k., złożył wniosek o skazanie go bez
przeprowadzenia rozprawy i wymierzenie mu kary 2 miesięcy ograniczenia
wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres roku próby. Akt
oskarżenia, po zatwierdzeniu go przez prokuratora Wojskowej Prokuratury
Garnizonowej w K., zawierający jego stanowisko, że zgadza się z wnioskiem
oskarżonego, skierowany został do Wojskowego Sądu Garnizonowego w S. Sąd
ten, na posiedzeniu w dniu 18 maja 2005 r., bez udziału oskarżonego
powiadomionego o terminie, po rozpoznaniu sprawy wydał wskazany wyrok. W
ocenie Sądu Najwyższego wyrok ten, zapadł z rażącą obrazą przepisów
postępowania (art. 343 § 7 k.p.k. w zw. z art. 335 k.p.k.), mającą istotny wpływ na
treść rozstrzygnięcia, co w konsekwencji doprowadziło do obrazy prawa
materialnego, a to art. 323 § 3 k.k. Otóż, Wojskowy Sąd Garnizonowy w S.
rozpoznając akt oskarżenia z wnioskiem, o którym mowa w art. 335 § 1 k.p.k., nie
powinien wydawać wyroku skazującego na posiedzeniu, a skierować sprawę do
rozpoznania na zasadach ogólnych, albowiem zgoda oskarżonego oraz prokuratora,
jako oświadczenia ich woli, zawierały rażące wady poprzez brak ich zgody na
orzeczenie obowiązku wynikającego z treści art. 323 § 3 k.k. W szczególności sąd
ten powinien mieć na uwadze fakt, że skazany pełnił nadterminową zasadniczą
służbę wojskową będącą odrębnym rodzajem czynnej służby wojskowej, innym niż
zasadnicza służba wojskowa (por. wyrok SN z dnia 20 lutego 1996 r., WR 15/96,
OSNKW 1996, z. 5-6, poz. 35). Z kolei, art. 48 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu
narkomanii stanowi, że w wypadku mniejszej wagi sprawca podlega karze
pozbawienia wolności do roku, ograniczenia wolności albo grzywny. W wypadku
sprawcy podlegającego orzecznictwu sądów powszechnych zasady orzekania kary
ograniczenia wolności są określone w art. art. 34 § 1-36 § 3 k.k. Natomiast w
wypadku sprawcy pełniącego służbę jaką w dniu orzekania pełnił skazany,
zastosowanie mają zasady orzekania kary ograniczenia wolności określone w art.
323 k.k. (por. wyrok SN z dnia 5 lutego 2002 r., WKN 30/01, OSNKW 2002, z. 9-
10, poz. 74). O tych uwarunkowaniach skazany, skoro wystąpił ze stosownym
wnioskiem w trybie art. 335 k.p.k., powinien być poinformowany przez organy
ścigania, a w postępowaniu sądowym przez sąd (por. art. 16 § 1 i 2 k.p.k.), a tego
zaniechano. Fakt rzetelnej informacji, o której mowa w art. 16 § 1 i 2 k.p.k.,
uczestników postępowania przez organy procesowe z pewnością wpływa na
,,jakość" składanych przez nich pism i wniosków, a tych ostatnich choćby w trybie
art. 335 k.p.k. W niniejszej sprawie, gdyby tak się stało, zbędne byłoby
uruchomienie postępowania kasacyjnego. Ponadto, niezależnie od argumentacji
pr edsta ionej
asadnieni
kasacji Zastępc
Prok ratora Generalnego
Naczelnego Prokuratora Wojskowego, którą Sąd Najwyższy w całości podzielił,
zauważyć należało, że tego rodzaju rażące uchybienie (nieuwzględnienie treści art.
323 § 3 k.k.) mogło być konwalidowane również na posiedzeniu z udziałem
skazanego (por. art. 339 § 1 pkt 3 k.p.k.; postanowienie SN z dnia 20 kwietnia 2005
r., I KZP 10/05, OSNKW 2005, z. 4, poz. 42). Wynikający z istoty kary
ograniczenia wolności obowiązek, o którym mowa w art. 323 § 3 k.k., jest orzekany
przez sąd obligatoryjnie w razie skazania żołnierza innej służby niż zasadnicza, na
karę ograniczenia wolności. Z tego też względu nie może on stanowić przedmiotu
negocjacji pomiędzy oskarżonym a prokuratorem, natomiast zgoda oskarżonego na
skazanie go bez przeprowadzenia rozprawy w trybie art. 335 k.p.k. i art. 343 k.p.k.
bezwarunkowo zawierać powinna ten kategoryczny wymóg.
Reasumując, w uwzględnieniu kasacji Zastępcy Prokuratora Generalnego -
Naczelnego Prokuratora Wojskowego zaskarżony w całości wyrok, na podstawie
art. 537 § 1 i 2 k.p.k., należało uchylić i z tym zapatrywaniem prawnym sprawę
przekazać Wojskowemu Sądowi Garnizonowemu w S. do ponownego rozpoznania.