Wyrok z dnia 13 czerwca 2007 r.
II UK 224/06

Do uiszczenia opłaty restrukturyzacyjnej w wysokości 1,5% sumy należ-
ności uprawnieni są przedsiębiorcy objęci programami restrukturyzacyjnymi, o
których mowa w art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji
niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców (Dz.U. Nr 155,
poz. 1287 ze zm.).

Przewodniczący SSN Józef Iwulski, Sędziowie SN: Zbigniew Korzeniowski,
Jolanta Strusińska-Żukowska (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 13 czerwca
2007 r. sprawy z wniosku P. Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego SA prze-
ciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w P. o wysokość opłaty re-
strukturyzacyjnej, na skutek skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu
Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 26 kwietnia 2006 r. [...]

o d d a l i ł skargę kasacyjną.

U z a s a d n i e n i e

Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w P. decyzją z dnia 24 grudnia
2002 r. określił warunki restrukturyzacji należności P. Zakładów Naprawczych Taboru
Kolejowego SA z siedzibą w P. wobec Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Fundu-
szu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, ustalając jedno-
cześnie wysokość opłaty restrukturyzacyjnej na 15% tych należności, tj. na kwotę
673.053, 39 zł.
Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu, rozpo-
znając sprawę na skutek odwołania wnioskodawcy, wyrokiem z dnia 29 marca 2004
r. zmienił powyższą decyzję w zaskarżonej części w ten sposób, że ustalił wysokość
opłaty restrukturyzacyjnej na 1,5% kwoty należności objętej restrukturyzacją. Sąd
pierwszej instancji wskazał, że w dniu 15 listopada 2002 r. P. Zakłady Naprawcze
Taboru Kolejowego SA w P. złożyły do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o
restrukturyzację ich należności publicznoprawnych wobec Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, Funduszu Pracy oraz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracow-
niczych i wymierzenie opłaty restrukturyzacyjnej w wysokości 1,5% kwoty należności
objętej postępowaniem restrukturyzacyjnym. Do wniosku załączony został wykaz
wierzytelności Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego SA wraz z informacjami
dotyczącymi danych identyfikacyjnych ich dłużników. Wnioskodawca nie przedłożył
zaświadczeń o korzystaniu przez niektórych swych dłużników z pomocy udzielonej
na podstawie ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o warunkach dopuszczalności i nadzo-
rowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców.
Z uwagi na to, że sporna między stronami była jedynie wysokość opłaty re-
strukturyzacyjnej, Sąd Okręgowy przywołał art. 19 ust. 1 pkt 1 - 3 ustawy z dnia 30
sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od
przedsiębiorców (Dz.U. Nr 155, poz. 1287 ze zm.), zgodnie z którym opłatę taką obli-
cza się od sumy należności objętych restrukturyzacją, bez odsetek i opłaty prolonga-
cyjnej, a wynosi ona 1,5% w przypadku przedsiębiorców korzystających z pomocy
publicznej na podstawie ustaw o pomocy publicznej dla przedsiębiorców objętych
programami restrukturyzacyjnymi, a także w przypadku przedsiębiorców, którzy po-
siadali wierzytelności wobec korzystających z pomocy, o których mowa powyżej, w
wysokości co najmniej 50% ogółu należności i 15% w przypadku pozostałych przed-
siębiorców. W ocenie Sądu pierwszej instancji, dla uznania przedsiębiorcy za korzy-
stającego z pomocy publicznej w rozumieniu art. 19 ust. 1 pkt 1 powyższej ustawy
wystarczające jest stwierdzenie objęcia tego podmiotu programami restrukturyzacyj-
nymi, o których mowa w art. 2 pkt 6 tej samej ustawy, niezależnie od tego, czy fak-
tycznie skorzystał z pomocy publicznej w ramach takiego programu. Skoro zatem
PKP Cargo SA, w stosunku do której wnioskodawca posiada należności wymagane
przez art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publiczno-
prawnych od przedsiębiorców, jest spółką utworzoną na bazie działań restrukturyza-
cyjnych wynikających z ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restruktu-
ryzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego ,,Polskie Koleje Państwowe", to
należy ją uznać za korzystającą z pomocy publicznej. W takiej zaś sytuacji opłata
restrukturyzacyjna, do uiszczenia której zobowiązany jest wnioskodawca, powinna
wynosić 1,5% kwoty należności, a nie 15% - jak nieprawidłowo ustalił Zakład Ubez-
pieczeń Społecznych w zaskarżonej decyzji.
Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu wyrokiem
z dnia 26 kwietnia 2006 r. oddalił apelację organu restrukturyzacyjnego od wyroku
Sądu pierwszej instancji, aprobując w pełni pogląd prawny, który legł u podstaw tego
rozstrzygnięcia. W motywach orzeczenia Sąd drugiej instancji wskazał dodatkowo,
że korzystającymi z pomocy publicznej w rozumieniu art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy o
restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców,
oprócz PKP Cargo SA, byli także inni dłużnicy wnioskodawcy, w tym Huta ,,C." SA,
Huta K. SA i Huta S. SA, które podlegały restrukturyzacji na podstawie ustawy z 24
sierpnia 2001 r. o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali (Dz.U. Nr 111, poz. 1196).
Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w P. zaskarżył wyrok Sądu Apela-
cyjnego w całości i opierając skargę kasacyjną na podstawie naruszenia prawa
materialnego, zarzucił: 1) błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 19 ust. 1
pkt 2 w związku z art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restruktury-
zacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców (Dz.U. Nr 155,
poz. 1287 ze zm.), a także błędną wykładnię i niezastosowanie art. 19 ust. 1 pkt 3 tej
ustawy i wobec tego nieprawidłowe przyjęcie, że P. Zakłady Naprawcze Taboru Ko-
lejowego SA są zobowiązane do uiszczenia opłaty restrukturyzacyjnej w wysokości
1,5% należności, podczas gdy ta opłata powinna wynosi 15% należności objętych
restrukturyzacją, gdyż dłużnicy wnioskodawcy faktycznie nie korzystali z pomocy pu-
blicznej, a PKP Cargo SA nie jest objęta restrukturyzacją wynikającą z ustawy z dnia
8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa
państwowego ,,Polskie Koleje Państwowe" (Dz.U. Nr 84, poz. 948 ze zm.), jak rów-
nież Huta ,,C." SA, Huta K. SA i Huta S. SA nie podlegały restrukturyzacji na podsta-
wie ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali; 2)
błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 22 i 28 ustawy z dnia 8 września
2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwo-
wego ,,Polskie Koleje Państwowe" (Dz.U. Nr 84, poz. 948 ze zm.) w związku z art. 19
ust. 1 pkt 1, 2, 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych na-
leżności publicznoprawnych od przedsiębiorców przez przyjęcie, że skoro dłużnik
wnioskodawcy - PKP Cargo SA - utworzona została na bazie działań restrukturyza-
cyjnych wynikających z ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restruktu-
ryzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego ,,Polskie Koleje Państwowe", to
wobec tego jest przedsiębiorcą korzystającym z pomocy publicznej na podstawie
ustaw o pomocy publicznej dla przedsiębiorców objętych programami restrukturyza-
cyjnymi, podczas gdy ustawa o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przed-
siębiorstwa państwowego ,,Polskie Koleje Państwowe" dotyczy wyłącznie PKP S.A.;
3) błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 2, 7, 8, 9 i 22 ustawy z dnia 24
sierpnia 2001 r. o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali w związku z art. 19 ust. 1
pkt 1, 2, 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności
publicznoprawnych od przedsiębiorców przez przyjęcie a priori, że dłużnicy wniosko-
dawcy, tj. Huta ,,C." SA, Huta K. SA i Huta S. SA, korzystali z programów restruktury-
zacyjnych wynikających z ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali, a wobec
tego są przedsiębiorcami korzystającymi z pomocy publicznej na podstawie ustaw o
pomocy publicznej dla przedsiębiorców objętych programami restrukturyzacyjnymi,
bez uprzedniego ustalenia, czy przedsiębiorcy ci faktycznie korzystali z pomocy pu-
blicznej.
Opierając skargę na takiej podstawie, skarżący wniósł o zmianę wyroku Sądu
drugiej instancji w całości przez zmianę wyroku Sądu Okręgowego w całości i odda-
lenie odwołania, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy
Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie kosztów po-
stępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł.
W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że Sąd Apelacyjny dokonał
nieprawidłowej wykładni art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o re-
strukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców, uznając
że przewidziana w nim przesłanka zostaje spełniona przez sam fakt objęcia danego
przedsiębiorcy programem restrukturyzacyjnym przewidującym udzielenie mu w ten
sposób pomocy publicznej. Przepis ten wskazuje bowiem wyraźnie na przedsiębior-
ców faktycznie korzystających z pomocy publicznej, ,,nie zaś mających ku temu jedy-
nie potencjalne możliwości". Niewłaściwa interpretacja tego przepisu doprowadziła
do stwierdzenia przez Sąd drugiej instancji, że huty będące dłużnikami wnioskodaw-
cy, są podmiotami, o których mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy, bez poczynienia
ustaleń co do tego, czy faktycznie skorzystały z pomocy publicznej przewidzianej
ustawą o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali. Skarżący podniósł ponadto, iż wąt-
pliwe jest nawet objęcie tych hut programem restrukturyzacyjnym, bowiem nie zo-
stały wymienione w obwieszczeniu Ministra Gospodarki z dnia 7 marca 2006 r. w
sprawie wykazu hut i spółek zależnych (M.P. Nr 20, poz. 227) wydanym na podsta-
wie art. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali.
Za nietrafny, w ocenie skarżącego, musi być uznany również pogląd Sądu
Apelacyjnego, że korzystającym z pomocy publicznej w rozumieniu art. 19 ust. 1 pkt
1 ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsię-
biorców jest inny dłużnik wnioskodawcy, tj. PKP Cargo SA. Spółka ta powstała bo-
wiem w wyniku restrukturyzacji organizacyjnej PKP SA przeprowadzonej na podsta-
wie ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji
przedsiębiorstwa państwowego ,,Polskie Koleje Państwowe", wobec czego nie może
być uważana za przedsiębiorcę objętego programem restrukturyzacyjnym w rozu-
mieniu jej przepisów.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Z art. 19 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia
2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębior-
ców (powoływanej dalej jako ,,ustawa restrukturyzacyjna") wynika, że opłata restruk-
turyzacyjna w wysokości 1,5% sumy należności dotyczy przedsiębiorców, którzy w
dniu 30 czerwca 2002 r. posiadali należności od przedsiębiorców korzystających z
pomocy publicznej na podstawie ustaw o pomocy publicznej dla przedsiębiorców
objętych programami restrukturyzacyjnymi w wysokości co najmniej 50% ogółu na-
leżności na ten dzień. W art. 2 pkt 6 tej samej ustawy wyjaśniono, że pod pojęciem
przedsiębiorców objętych programami restrukturyzacyjnymi rozumie się przedsię-
biorców, którzy podlegają różnym formom restrukturyzacji na podstawie wymienio-
nych tam enumeratywnie ustaw, w tym ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercja-
lizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego ,,Polskie Koleje
Państwowe" oraz ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o restrukturyzacji hutnictwa żela-
za i stali. Wbrew poglądowi skarżącego, wykładnia językowa przepisu art. 19 ust. 1
pkt 1 ustawy restrukturyzacyjnej nie przesądza, że pod pojęciem ,,korzystającego z
pomocy publicznej na podstawie ustaw o pomocy publicznej dla przedsiębiorców
objętych programami restrukturyzacyjnymi" rozumieć można wyłącznie przedsiębior-
cę, który nie tylko, że jest objęty jednym z programów restrukturyzacyjnych, ale do-
datkowo faktycznie korzysta z pomocy publicznej w ramach takiego programu. Sfor-
mułowanie to równie dobrze może bowiem oznaczać podmiot, dla którego restruktu-
ryzacja należności publicznoprawnych przewidziana w ustawie restrukturyzacyjnej
nie jest jedyną formą pomocy publicznej, bowiem jest objęty innym, wyraźnie wymie-
nionym w ustawie, postępowaniem restrukturyzacyjnym, w ramach którego taka
pomoc jest również udzielana. W tym znaczeniu ,,korzystający z pomocy publicznej
na podstawie ustaw o pomocy publicznej dla przedsiębiorców objętych programami
restrukturyzacyjnymi" stanowi jedynie określenie tych przedsiębiorców, którzy z woli
ustawodawcy mają prawo do niższej opłaty restrukturyzacyjnej. Do przyjęcia takiej
interpretacji spornego między stronami sformułowania zawartego w art. 19 ust. 1 pkt
1 ustawy restrukturyzacyjnej skłania przy tym wykładnia celowościowa. Niska opłata
restrukturyzacyjna ma bowiem bez wątpienia wspomóc oddłużenie przedsiębiorców
objętych programami restrukturyzacyjnymi, którym ze względu na ich podstawowe
znaczenie dla gospodarki narodowej, oferuje się także inne różnorodne formy pomo-
cy publicznej. Przepis art. 19 ust. 1 ustawy restrukturyzacyjnej ma zaś za zadanie
uproszczenie procedury postępowania restrukturyzacyjnego przez wyraźne wskaza-
nie kręgu podmiotowego przedsiębiorców obowiązanych do uiszczenia opłaty re-
strukturyzacyjnej w określonej wysokości. Nie budzi wątpliwości, że celu tego nie
można byłoby osiągnąć przy konieczności wykazywania, czy i z jakiej formy pomocy
publicznej przedsiębiorca skorzystał w ramach programu restrukturyzacyjnego,
zwłaszcza gdy, tak jak w sprawie niniejszej, jest on dłużnikiem przedsiębiorcy ubie-
gającego się o restrukturyzację własnych należności. Za takim sposobem rozumienia
zawartego w art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy restrukturyzacyjnej sformułowania przemawia
także wykładnia historyczna. W rządowym projekcie ustawy przepis art. 20 ust. 1 pkt
1 dotyczący ówcześnie opłaty restrukturyzacyjnej, przewidywał opłatę w wysokości
1,5% w przypadku przedsiębiorców korzystających z pomocy publicznej na podsta-
wie ustawy o pomocy publicznej dla zagrożonych upadłością przedsiębiorstw o
szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej. Jednocześnie, zgodnie z art. 13
ust. 2 pkt 4 projektu, do wniosku o restrukturyzację należności przedsiębiorca zobo-
wiązany był załączyć uzasadnienie zastosowania opłaty w wysokości, o której mowa
w art. 20 ust. 1 pkt 1 i 2 (tj. 1, 5%). W toku prac sejmowych nad projektem (posiedze-
nie Komisji Finansów Publicznych odbywające się dnia 1 sierpnia 2002 r.) podse-
kretarz stanu w Ministerstwie Finansów Irena Ożóg wyjaśniła, że konieczność uza-
sadnienia wniosku o zastosowanie niższej opłaty wynikała stąd, że w rządowym
projekcie ustawy nie odwoływano się do konkretnych programów restrukturyzacyj-
nych, objęcie którymi dawałoby przedsiębiorcy uprawnienie do tego rodzaju ulgi.
Jednakże w świetle poprawek poselskich odnoszących się do konkretnego wskaza-
nia pięciu kluczowych ustaw jako wyznacznika podmiotu objętego innym programem
restrukturyzacyjnym, wysokość opłaty, jaka ma być zastosowana do danego przed-
siębiorcy, wynika z samej ustawy. Konstrukcja art. 20 projektu ustawy, z uwzględnie-
niem poprawek poselskich, jest bowiem tego rodzaju, że półtoraprocentowa opłata
będzie odnosiła się do tych podmiotów, które są objęte wymienionymi w art. 2 pkt 6
ustawami restrukturyzacyjnymi. Opłatę w takiej wysokości będą uiszczać także ci
przedsiębiorcy, którzy w stosunku do podmiotów objętych programami restrukturyza-
cyjnymi mają wierzytelności wynoszące 50% ogólnej kwoty należności. Biorąc pod
uwagę te wyjaśnienia, przy uwzględnieniu uchwalenia ustawy restrukturyzacyjnej z
powyżej omówionymi poprawkami poselskimi, uznać należy, że wolą ustawodawcy
było wyraźne określenie kręgu przedsiębiorców uprawnionych do uiszczenia prefe-
rencyjnej opłaty, co ma wynikać wprost z ustawy, bez konieczności dodatkowego
uzasadnienia wniosku o zastosowanie opłaty w wysokości 1,5% należności. Nie bu-
dzi przy tym wątpliwości, że przedsiębiorcy ci, w intencji prawodawcy, mieli być
identyfikowani wyłącznie przez fakt objęcia programami restrukturyzacyjnymi, enu-
meratywnie wymienionymi w ustawie, bowiem w toku prac nad projektem ustawy nie
było mowy o konieczności spełnienia przez nich dodatkowego warunku w postaci
faktycznego skorzystania z pomocy publicznej. Wręcz przeciwnie, jak wskazano wy-
żej, wyraźnie podniesiono, że półtoraprocentowa opłata będzie odnosiła się do tych
podmiotów, które są objęte programami restrukturyzacyjnymi, enumeratywnie wy-
mienionymi w ustawie restrukturyzacyjnej.
Reasumując, Sąd Apelacyjny dokonał prawidłowej wykładni art. 19 ust. 1 pkt 2
w związku z art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy restrukturyzacyjnej, przyjmując że zawarta w
nim przesłanka uzasadniająca zastosowanie opłaty w wysokości 1,5% sumy należ-
ności zostaje spełniona przez sam fakt objęcia przedsiębiorcy, będącego dłużnikiem
podmiotu wnioskującego o restrukturyzację, programem restrukturyzacyjnym, wy-
mienionym w ustawie, przewidującym w ten sposób udzielenie mu pomocy publicz-
nej.
Do rozważenia pozostaje zatem zagadnienie objęcia dłużników wnioskodawcy
w postaci PKP Cargo SA, Huty ,,C." SA, Huty K. SA oraz Huty S. SA programami re-
strukturyzacyjnymi wymienionymi w ustawie restrukturyzacyjnej, co skarżący również
zakwestionował. W tym zakresie wskazać należy, że zgodnie z art. 2 pkt 6 lit. e
ustawy restrukturyzacyjnej, przedsiębiorcami objętymi programami restrukturyzacyj-
nymi są ci, którzy podlegają różnym formom restrukturyzacji na podstawie ustawy z
dnia 24 sierpnia 2001 r. o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali. Wykazy hut, pod-
legających restrukturyzacji w stanie prawnym obowiązującym w spornym okresie
określał minister właściwy do spraw gospodarki w drodze rozporządzenia (art. 2
ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali). W stanie prawnym aktualnym na
dzień wystąpienia przez wnioskodawcę o restrukturyzację swoich należności (15 li-
stopada 2002 r.), jak również na dzień wydania zaskarżonej w sprawie decyzji (24
grudnia 2002 r.), obowiązywało rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 19 listo-
pada 2001r. w sprawie wykazu hut podlegających restrukturyzacji (Dz.U. Nr 138,
poz. 1552). W załączniku Nr 1 do tego rozporządzenia w punktach 6, 10 i 18 jako
podlegające restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali wymienione zostały odpowiednio:
Huta ,,C." SA, Huta K. SA oraz Huta S. SA. W świetle tych przepisów nie budzi zatem
wątpliwości, że huty będące dłużnikami wnioskodawcy należały do kręgu podmiotów
podlegających restrukturyzacji na podstawie ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o re-
strukturyzacji hutnictwa żelaza i stali, a zatem były przedsiębiorcami objętymi pro-
gramami restrukturyzacyjnymi w rozumieniu art. 2 pkt 6 lit. e ustawy restrukturyzacyj-
nej. Przeciwne stanowisko skarżącego nie może być więc zaakceptowane, zwłasz-
cza że opiera się na aktualnie obowiązującym obwieszczeniu Ministra Gospodarki z
dnia 7 marca 2006 r. w sprawie wykazu hut i spółek zależnych (M.P. Nr 20, poz.
227), które nie może rozstrzygać o statusie poszczególnych hut w okresie dużo
wcześniejszym, którego dotyczy spór w niniejszej sprawie.
Wbrew poglądom wyrażonym w skardze kasacyjnej, za przedsiębiorcę korzy-
stającego z pomocy publicznej na podstawie ustaw o pomocy publicznej dla przed-
siębiorców objętych programami restrukturyzacyjnymi musi być uznana również PKP
Cargo SA. Skarżący, odwołując się do literalnego brzmienia art. 1 pkt 1 ustawy o
komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowego ,,Polskie
Koleje Państwowe", zgodnie z którym ustawa reguluje tryb i restrukturyzację PKP
SA, zdecydowanie zawęża bowiem zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy restrukturyzacyjnej
definicję przedsiębiorcy objętego programem restrukturyzacyjnym, nie zauważając,
że stanowi się w niej o przedsiębiorcach podlegających różnym formom restruktury-
zacji na podstawie wymienionych tam ustaw, które to sformułowanie nie jest równo-
znaczne ze wskazaniem konkretnego podmiotu objętego programem restrukturyza-
cyjnym. Przepis ten ma walor daleko ogólniejszy od zaprezentowanego przez skar-
żącego, bowiem biorąc pod uwagę cel, jakiemu ma służyć wyróżnienie takiego kręgu
podmiotowego przedsiębiorców, co omówiono na wstępie rozważań, przyjąć należy,
że zawartej w nim definicji odpowiada każdy przedsiębiorca, co do którego podej-
mowane są działania restrukturyzacyjne, mające za podłoże rozwiązania przyjęte w
jednej ze wskazanych w nim ustaw. Przepis art. 2 pkt 6 lit. d ustawy restrukturyzacyj-
nej za objętego programem restrukturyzacyjnym uznaje przedsiębiorcę podlegające-
go różnym formom restrukturyzacji na podstawie ustawy z dnia 8 września 2000 r. o
komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego ,,Pol-
skie Koleje Państwowe". Stosownie do treści art. 2 ust. 3 pkt 1 tej ustawy, restruktu-
ryzacja PKP SA obejmowała działania zmieniające strukturę przedsiębiorstwa spółki
polegające na utworzeniu przez PKP SA spółek przewozowych, spółki zarządzającej
liniami kolejowymi oraz innych spółek. Spółki przewozowe, z dniem wpisu do rejestru
handlowego, w zakresie wykonywanego przez nie rodzaju przewozu, wstępowały w
prawa i obowiązki PKP SA jako przewoźnika kolejowego (art. 14 ust. 2 ustawy), a
swoją działalność prowadziły w oparciu o wkłady niepieniężne PKP SA w postaci
zespołu składników materialnych i niematerialnych wyodrębnionych z jej przedsię-
biorstwa oraz o wkłady pieniężne określone uchwałą walnego zgromadzenia PKP SA
(art. 17 ust. 1 i 2 ustawy). Nie budzi wątpliwości, że PKP SA stawała się spółką do-
minującą w utworzonych przez siebie spółkach zależnych, przy czym nowe podmioty
prawa handlowego były wolne od zobowiązań finansowych PKP SA w postaci zale-
głości z różnych tytułów, podlegających restrukturyzacji finansowej na podstawie
omawianej ustawy, choć kontynuowały działalność PKP SA w określonym zakresie
na bazie przejętego od niej mienia oraz jej wkładów pieniężnych.
W świetle powyższego nie sposób przyznać racji skarżącemu, że PKP Cargo
SA jako spółka przewozowa utworzona w ramach restrukturyzacji organizacyjnej
PKP SA nie jest przedsiębiorcą korzystającym z pomocy publicznej w rozumieniu art.
19 ust. 1 pkt 1 ustawy restrukturyzacyjnej. Skoro bowiem powstała na skutek re-
strukturyzacji organizacyjnej PKP SA i kontynuuje jej działalność w zakresie przewo-
zów towarowych, prowadząc ją przy tym na bazie majątku PKP SA i w stanie wolnym
od zobowiązań obciążających jej poprzedniczkę prawną, bowiem poddane zostały
one restrukturyzacji finansowej, to musi być uznana za przedsiębiorcę korzystające-
go z pomocy publicznej. W myśl art. 2 ust. 1 obowiązującej w spornym okresie
ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy
publicznej dla przedsiębiorców (Dz.U. Nr 141, poz. 1177 ze zm.), pomocą publiczną
było bowiem przysporzenie korzyści finansowych określonemu przedsiębiorcy w za-
kresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, zaś zgodnie z art. 2 ust. 2
tej ustawy, pomoc publiczna mogła być udzielana, między innymi, w formie umorze-
nia bądź zaniechania poboru podatków i innych świadczeń pieniężnych, stanowią-
cych środki publiczne, jak również zbycia lub oddania do korzystania mienia będące-
go własnością Skarbu Państwa, czy państwowych osób prawnych na warunkach ko-
rzystniejszych od oferowanych na rynku. Tego rodzaju przysporzenia były zaś
udziałem PKP Cargo SA w ramach programu restrukturyzacyjnego prowadzonego
na podstawie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębior-
stwa państwowego ,,Polskie Koleje Państwowe", wobec czego bez wątpienia spółka
ta mieści się w kręgu podmiotów korzystających z pomocy publicznej w związku z
postępowaniem restrukturyzacyjnym prowadzonym na podstawie jednej z ustaw wy-
mienionych w art. 2 pkt 6 ustawy restrukturyzacyjnej.
Z powyższych względów uznać należy, że choć uzasadnienie zaskarżonego
wyroku jest w tym zakresie nazbyt lapidarne i skrótowe, Sąd drugiej instancji w kon-
sekwencji prawidłowo zakwalifikował dłużników wnioskodawcy, tj. PKP Cargo SA
oraz Hutę ,,C." SA, Hutę K. SA i Hutę S. SA do kategorii podmiotów, o których mowa
w art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy restrukturyzacyjnej, co biorąc pod uwagę treść art. 19
ust. 1 pkt 2 ustawy, uprawniało wnioskującego do skorzystania z niższej opłaty re-
strukturyzacyjnej.
Zarzuty skarżącego odnoszące się do naruszenia prawa materialnego w po-
staci przytoczonych w petitum skargi przepisów wskazanych tam ustaw okazały się
zatem nieuzasadnione, wobec czego Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39814 k.p.c.,
orzekł jak w sentencji.
========================================