Wyrok z dnia 17 listopada 1999 r.
I PKN 392/99

Samo ujawnienie niedoboru w mieniu powierzonym pracownikowi nie
uzasadnia rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika
na podstawie art. 52 § 1 pkt 2 KP.


Przewodniczący: SSN Teresa Flemming-Kulesza, Sędziowie SN: Roman
Kuczyński, Andrzej Wasilewski (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 1999 r. sprawy z po-
wództwa Mariana P. przeciwko Przedsiębiorstwu Państwowej Komunikacji Samo-
chodowej w K. o przywrócenie do pracy, na skutek kasacji strony pozwanej od wyro-
ku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie z dnia 7
kwietnia 1999 r. [...]

o d d a l i ł kasację oraz zasądził kwotę stu złotych od strony pozwanej na
rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

U z a s a d n i e n i e


Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie wyrokiem z
dnia 7 kwietnia 1999 r. [...] oddalił apelację pozwanego Przedsiębiorstwa Państwowej
Komunikacji Samochodowej w K. od wyroku Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Cheł-
mie z dnia 27 listopada 1998 r. [...], mocą którego powód - Marian P. przywrócony
został do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy. W uzasadnieniu wyroku
Sądu Okręgowego podniesiono w szczególności, że trafne jest stanowisko Sądu
Rejonowego, wedle którego ,,ujawnienie niedoboru w mieniu powierzonym pracowni-
kowi nie jest równoznaczne ze stwierdzeniem, że dokonał on zaboru brakującego
mienia", tym bardziej jeżeli zważyć, że w stacji paliw oprócz powoda pracowało jesz-
cze siedmiu innych pracowników. W tej sytuacji brak było podstaw do zwolnienia po-
woda w trybie art. 52 § 1 pkt 2 KP, skoro popełnienie przez niego zarzucanego mu
przez stronę pozwaną przestępstwa ani nie zostało stwierdzone prawomocnym wy-
rokiem, ani też nie było oczywiste w chwili rozwiązywania z pracownikiem umowy o
pracę. Sąd Okręgowy nie podzielił również zarzutów strony pozwanej dotyczących
uchybień procesowych, bowiem przepis art. 177 § 1 pkt 4 KPC pozostawia sądowi
ocenę co do celowości zawieszenia postępowania w sprawie, jeżeli ujawni się czyn,
którego ustalenie w drodze karnej mogłoby wywrzeć wpływ na rozstrzygnięcie w
sprawie. Ponieważ w danym wypadku postępowanie karne nie obejmowało powoda,
ale toczyło się wyłącznie przeciwko innym osobom, przeto jego zakończenie nie mo-
gło mieć żadnego wpływu na rozstrzygnięcie w rozpoznawanej sprawie. Przeciwnie,
w tej sytuacji uwzględnienie wniosku strony pozwanej o zawieszenie postępowania
mogło spowodować nieuzasadnione przedłużenie tego postępowania, czemu Sąd
obowiązany był przeciwdziałać (art. 6 KPC).

W kasacji od powyższego wyroku strona pozwana zarzuciła błędną wykładnię
i niewłaściwe zastosowanie art. 52 § 1 pkt 2 KP przez przyjęcie, że rozwiązanie z
powodem umowy o pracę w tym trybie stanowiło naruszenie prawa ,,ponieważ zarzu-
cane powodowi przestępstwo nie było oczywiste, gdyż nie zapadł skazujący wyrok a
powód nie został nawet objęty aktem oskarżenia". Zdaniem skarżącego: ,,Oczywis-
tość przestępstwa nie dotyczy wprost zagarnięcia mienia, gdyż faktycznie nie ma
dowodów potwierdzających dokonanie takiego przestępstwa. Bezsporny jest jednak
zarzut popełnienia przestępstwa z art. 218 obowiązującego wówczas kodeksu kar-
nego polegającego na niedopełnieniu obowiązku w zakresie nadzoru nad mieniem -
stwarzającego choćby nieumyślnie - możliwość powstania niedoboru - jeżeli istotny
niedobór wystąpił", a tych okoliczności Sąd nie rozważył i nie odniósł się do nich w
uzasadnieniu wyroku. Ponadto w kasacji sformułowany został również zarzut ,,popeł-
nienia rażących uchybień procesowych przez zaniechanie szczegółowego i samo-
dzielnego ustalenia czy popełnione przez powoda przestępstwo było oczywiste". Na
podstawie tak sformułowanych zarzutów, w kasacji wnosi się o uchylenie w całości
zaskarżonego wyroku i wyroku Sądu pierwszej instancji i przekazanie sprawy do po-
nownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Lublinie lub Rejonowemu w Chełmie.
W odpowiedzi na kasację powód wniósł o jej oddalenie.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Kasacja nie jest zasadna.

Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach kasacji (art. 39311 KPC), bio-
rąc pod uwagę przytoczone podstawy kasacyjne i ich uzasadnienie (art. 3933 KPC).
Ponieważ w niniejszej sprawie w kasacji nie wskazano na żadne przepisy postępo-
wania, których naruszenie uzasadniałby sformułowany w niej zarzut ,,popełnienia ra-
żących uchybień procesowych przez zaniechanie szczegółowego ustalenia, czy po-
pełnienie przez powoda przestępstwa było oczywiste", przeto zarzut ten nie mógł być
przedmiotem rozpoznania w postępowaniu kasacyjnym, a w konsekwencji należało
przyjąć, że ustalenia faktyczne dokonane w toku postępowania przez Sądy obu ins-
tancji nie zostały zakwestionowane i są wiążące. Dlatego przedmiotem rozpoznania
w postępowaniu kasacyjnym był wyłącznie podniesiony przez stronę pozwaną zarzut
naruszenia art. 52 § 1 pkt 2 KP przez przyjęcie, że rozwiązanie umowy o pracę z po-
wodem na podstawie tego przepisu nie było dopuszczalne. Tymczasem, w uzasad-
nieniach wyroków Sądów obu instancji orzekających w niniejszej sprawie trafnie wy-
wiedziono, że w rozpoznawanej sprawie zarzucane powodowi przestępstwo zaboru
mienia ani nie zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem, ani też nie posiada ono
znamion oczywistości, skoro samo ,,ujawnienie niedoboru w mieniu powierzonym
pracownikowi nie jest równoznaczne ze stwierdzeniem, że dokonał on zaboru bra-
kującego mienia". Co więcej, w rozpoznawanej sprawie nie wykazano nawet związku
przyczynowego pomiędzy konkretnymi zachowaniami powoda a faktem powstania
niedoboru mienia, do którego zresztą - poza powodem - miało dostęp także siedmiu
innych pracowników strony pozwanej.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39312 KPC
oraz na podstawie art. 108 § 1 w związku z art. 39319 i art. 391 KPC orzekł jak w
sentencji.
========================================