Wyrok z dnia 7 marca 1997 r.
I PKN 28/97


Przedstawienie przez pracownika kierownikowi zakładu pracy bezpodstawnych
zarzutów popełnienia przestępstwa może stanowić ciężkie naruszenie podstawowych
obowiązków pracowniczych (art. 52 § 1 pkt 1 KP).


Przewodniczący Prezes SN: Jan Wasilewski, Sędziowie SN: Józef Iwulski, Kazimierz
Jaśkowski (sprawozdawca).


Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 7 marca 1997 r. sprawy z powództwa
Aleksandry W. przeciwko T.S. Spółce z o.o. w W. o przywrócenie do pracy i zapłatę, na
skutek kasacji pozwanej od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Poznaniu z dnia 13 września 1996 r. [...]


1. u c h y l i ł zaskarżony wyrok w części orzekającej o przywróceniu do pracy i w
tym zakresie sprawę przekazał Sądowi Wojewódzkiemu-Sądowi Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Poznaniu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi
rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego,

2. o d r z u c i ł kasację w pozostałej części.

U z a s a d n i e n i e


Pozwana T.S. Sp. z o.o. w sprawie z powództwa Aleksandry W. o przywrócenie do
pracy i zapłatę wniosła kasację od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Poznaniu z dnia 13 września 1996 r. [...]. Zaskarżonym wyrokiem zmieniono
wyrok Sądu I instancji w ten sposób, że przywrócono powódkę do pracy u pozwanego na
poprzednich warunkach, a roszczenia o zapłatę zasiłków przekazano Zakładowi Ubezpieczeń
Społecznych. Kasacja zarzuca naruszenie prawa procesowego poprzez brak rozstrzygnięcia o
całości żądań powódki, naruszenie art. 328 § 2 KPC poprzez nieustosunkowanie się do
okoliczności faktycznych podniesionych przez pozwaną, pozbawienie możliwości obrony
praw pozwanej w postępowaniu rewizyjnym przez niepowiadomienie pełnomocnika o
sposobie załatwienia wniosku o zniesienie terminu rozprawy z powodu urlopu oraz
sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału. Zarzucono także
naruszenie prawa materialnego, tj. art. 52 § 1 KP w związku z art. 167, 181 i 178 § 1 KK
przez przyjęcie, że list powódki z dnia 6 października 1995 r. nie zawierał gróźb, nie zagrażał
interesowi Spółki, nie godził w dobre imię prezesa Spółki i nie stanowił ciężkiego naruszenia
podstawowych obowiązków pracowniczych, a także naruszenie art. 8 KP przez jego
niezastosowanie mimo, że powódka czyniła ze swego prawa użytek sprzecznie z jego
społeczno-gospodarczym przeznaczeniem i z zasadami współżycia społecznego. W kasacji
wniesiono o uchylenie tego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania przy uwzględnieniu kosztów postęowania według norm przepisanych.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje.


Zgodnie z art. 3933 KPC kasacja powinna zawierać między innymi przytoczenie
podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie. W niniejszej sprawie tylko w odniesieniu do
niektórych zarzutów powołano podstawy kasacji (art. 328 § 2 KPC, art. 52 § 1 KP w związku
z art. 167, 181 i 178 § 1 KK i art. 8 KP) wraz z ich uzasadnieniem. Wynika stąd, że tylko w
tym zakresie kasacja może być rozpoznana, w pozostałej części podlega natomiast
odrzuceniu jako niedopuszczalna (art. 3938 w związku z art. 393 KPC).

Meritum sprawy polega na ocenie pisma, które powódka skierowała dnia 6
października 1995 r. do prezesa pozwanej Spółki. Zawarte w nim były zarzuty nieoficjalnego
wypłacenia poborów niektórym pracownikom, wręczania celnikom łapówek, wywożenia za
granicę towarów bez oclenia, wożenia i używania broni bez zezwolenia i zaniżania wartości
produkowanych w Polsce towarów w celu uniknięcia opodatkowania. Po otrzymaniu tego
pisma strona pozwana rozwiązała z powódką stosunek pracy bez wypowiedzenia z powodu
ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych (art. 52 § 1 pkt 1 KP). W
ocenie Sądu II instancji pismo z dnia 6 października 1995 r. było elementem prywatnej
korespondencji między stronami, nie godziło w dobre imię prezesa Spółki ani w interes
Spółki, nie zawierało gróźb skierowania sprawy do Prokuratury lub Urzędu Skarbowego, nie
nosiło cechy groźby czy szantażu. Jego celem było uzmysłowienie prezesowi pozwanej, iż
korzystniejsze dla niego będzie zawarcie ugody z powódką w odniesieniu do jej żądań,
albowiem w przeciwnym razie będzie ona zmuszona ujawnić przed sądem niektóre z
podanych tam okoliczności dla uwiarygodnienia swoich roszczeń. Za udowodniony Sąd II
instancji uznał jeden zarzut. Dotyczy to wypłacania przez stronę pozwaną części wy-
nagrodzenia nieoficjalnie.

Sąd Najwyższy nie podziela poglądu Sądu II instancji, według którego wysłanie
omawianego pisma przez powódkę nie stanowi ciężkiego naruszenia podstawowych
obowiązków pracowniczych. Nie można go uznać za pismo będące prywatną korespondencją
powódki z prezesem pozwanej Spółki, gdyż zawarte są w nim żądania wobec Spółki
obejmujące jej roszczenia ze stosunku pracy. Bezpodstawne przedstawienie kierownikowi
zakładu pracy tak poważnych zarzutów, jak wręczanie celnikom łapówek czy wywożenie
towarów za granicę bez ich oclenia, które to zarzuty nie zostały przez powódkę
udowodnione, stanowi naruszenie obowiązku dbałości o dobro zakładu pracy oraz obowiązku
przestrzegania zasad współżycia społecznego (art. 100 § 2 pkt 5 i 7 KP według numeracji
przepisów sprzed dnia 2 czerwca 1996 r.). Dla tej konkluzji nie ma istotnego znaczenia, czy
jeden z zarzutów (nieoficjalne wypłacenie części wynagrodzenia) został udowodniony. Waga
pozostałych przesądza bowiem o ocenie całości tego zachowania powódki jako ciężkiego
naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, uzasadniającym rozwiązanie
stosunku pracy bez wypowiedzenia z jej winy (art. 52 § 1 pkt 1 KP).

Na rozprawie przed Sądem Najwyższym powódka oświadczyła, iż strony zawarły
ugodę pozasądową. Przy ponownym rozpoznawaniu sprawy Sąd Wojewódzki powinien
dokonać ustaleń dotyczących tej ugody i uwzględnić ją przy orzekaniu.

Z tych względów, w odniesieniu do dopuszczalnej części kasacji, orzeczono jak w
sentencji na podstawie art. 39313 § 1 KPC.
========================================