Wyrok z dnia 16 września 1997 r.
I PKN 257/97


Do przeniesienia nauczyciela w stan nieczynny stosuje się od dnia 7 sierpnia 1996
r. przepis art. 20 Karty Nauczyciela w brzmieniu ustalonym przez ustawę z dnia 14
czerwca 1996 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (Dz.U. Nr 87, poz. 396).


Przewodniczący SSN: Jadwiga Skibińska-Adamowicz, Sędziowie SN: Janusz
Łętowski (sprawozdawca), Walerian Sanetra.


Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 16 września 1997 r. sprawy z powództwa
Ewy K. przeciwko Szkole Podstawowej [...] w J. o uznanie za bezskuteczne przeniesienia w
stan nieczynny, na skutek kasacji powódki od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Przemyślu z dnia 26 marca 1997 r. [...]


1. z m i e n i ł w całości zaskarżony wyrok w ten sposób, że oddalił apelację strony
pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Jarosławiu z dnia 5 grudnia 1996 r.
[...] i zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki Ewy K. kwotę 75 (siedemdziesiąt pięć)
zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego,

2. z a s ą d z i ł od strony pozwanej na rzecz powódki Ewy K. kwotę 90 (dziewięć-
dziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania za instancję kasacyjną.

U z a s a d n i e n i e


Ewa K., działając przez swego pełnomocnika radcę prawnego Franciszkę D., wniosła
w dniu 12 maja 1997 r. kasację od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Przemyślu z dnia 26 marca 1997 r. [...], zarzucając temu wyrokowi
naruszenie prawa materialnego, tj. art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela i wnosząc o jego
uchylenie lub zmianę.

Pismem z dnia 22 sierpnia 1996 r. doręczonym powódce w dniu 23 sierpnia 1996 r.
dyrektor Szkoły Podstawowej [...] w J. przeniosła powódkę Ewę K. w stan nieczynny,
powołując się na art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela. Od wymienionego przeniesienia odwołała
się powódka, żądając uznania go za bezskuteczne i podając w uzasadnieniu, że w pozwanej
Szkole nie zaszły zmiany organizacyjne, które uzasadniałyby przeniesienie jej w stan
nieczynny. Szkoła nie uległa likwidacji, nie doszło też do zmniejszenia liczby oddziałów ani
planu nauczania. Ponadto na miejsce powódki zatrudniono inną osobę. Strona pozwana w
odpowiedzi na pozew twierdziła, że w Szkole zaszły zmiany organizacyjne.

Sąd Rejonowy w Jarosławiu wyrokiem z dnia 5 grudnia 1996 r. [...] uznał za
bezskuteczne przeniesienie powódki w stan nieczynny uzasadniając, że w Szkole
Podstawowej [...] w J. uległa zmniejszeniu liczba oddziałów, ale nie uległa zmianie liczba
osób zatrudnionych w świetlicy szkolnej. Ponadto, jak zauważył Sąd I instancji, w miejsce
powódki zatrudniono inną osobę w tym samym wymiarze godzin. Orzeczenie powyższe
zaskarżyła strona pozwana.

Wyrokiem z dnia 26 marca 1997 r. Sąd Wojewódzki w Przemyślu-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżony wyrok Sądu I instancji i powództwo oddalił,
podając w uzasadnieniu, że w Szkole zaszły zmiany organizacyjne polegające na
zmniejszeniu liczby oddziałów. Sąd Apelacyjny uznał również za niesłuszny zarzut powódki
dotyczący niezachowania przez pozwaną terminu przeniesienia w stan nieczynny. Zdaniem
Sądu Apelacyjnego Karta Nauczyciela przed nowelizacją pozwalała na przeniesienie
nauczyciela w stan nieczynny najpóźniej z dniem 31 sierpnia danego roku szkolnego, lecz
przepisy te obowiązywały do 1 września 1996 r. Dopiero po tym terminie zaczęły
obowiązywać zmienione przepisy przewidujące inny termin przeniesienia w stan nieczynny,
a mianowicie 31 maja danego roku szkolnego.

Podstawowym argumentem, na którym oparto kasację, jest naruszenie przez Sąd
Wojewódzki przepisów art. 20 ustawy - Karta Nauczyciela. Zdaniem powódki Sąd błędnie
ocenił, że w dacie doręczenia jej pisma przenoszącego w stan nieczynny nie obowiązywały
jeszcze przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1996 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela
(Dz. U. Nr 87, poz. 396). Skarżąca wywodzi, iż zgodnie z art. 11 wymienionej ustawy
wchodzi ona w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów, które
wchodzą w życie w innym terminie. Nie dotyczy to jednak art. 2. Przedmiotowa ustawa
została ogłoszona w dniu 23 lipca 1996 r. Bezsporne jest zatem, że art. 20 w nowym
brzmieniu zaczął obowiązywać od dnia 7 sierpnia 1996 r. Od tego też dnia przeniesienie
nauczyciela w stan nieczynny może nastąpić najpóźniej 31 maja danego roku szkolnego.
Dlatego przeniesienie powódki w stan nieczynny z dniem 1 września 1996 r., doręczone jej w
dniu 23 sierpnia 1996 r., narusza przepisy prawa.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Podstawowym problemem prawnym występującym w sprawie jest zagadnienie
terminu przewidzianego w przepisie art. 20 ust. 3 Karty Nauczyciela w brzmieniu ustalonym
ustawą z dnia 14 czerwca 1996 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela. Przepis ten
ustanawia zasadę, iż przeniesienie nauczyciela w stan nieczynny może nastąpić najpóźniej w
dniu 31 maja danego roku szkolnego, a naruszenie tego terminu czyni ową czynność prawną
sprzeczną z przepisami o rozwiązywaniu stosunku pracy. Bezsporne jest również, iż
zmieniony art. 20 Karty Nauczyciela wszedł w życie w dniu 7 sierpnia 1996 r. Skoro zaś tak,
to jest oczywiste, że decyzja strony pozwanej o przeniesieniu powódki w stan nieczynny od
dnia 1 września 1996 r., doręczona jej w dniu 23 sierpnia 1996 r., została trafnie
zakwestionowana jako naruszająca prawo materialne. W tej sytuacji, skoro nie ma naruszeń
istotnych przepisów postępowania, a zachodzi jedynie naruszenie prawa materialnego, Sąd
Najwyższy mógł orzec co do istoty sprawy. Z tego względu na podstawie art. 39315 KPC Sąd
Najwyższy zmienił zaskarżony wyrok i oddalił apelację strony pozwanej od wyroku Sądu
Rejonowego uwzględniającego powództwo.
========================================