Wyrok z dnia 1 października 1997 r.
I PKN 237/97

Rażące przekroczenie granic dozwolonej krytyki może uzasadniać wy-
kluczenie ze spółdzielni na podstawie art. 193 ustawy z dnia 16 września 1982 r.
- Prawo spółdzielcze (jednolity tekst: Dz.U. z 1995 r. Nr 54, poz. 288 ze zm.).

Przewodniczący SSN: Kazimierz Jaśkowski (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Józef Iwulski, Walerian Sanetra.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 1 października 1997 r. sprawy z po-
wództwa Romana J. przeciwko Spółdzielni Niewidomych "P." w likwidacji w O. o
przywrócenie do pracy, na skutek kasacji powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w
Katowicach z dnia 14 lutego 1997 r. [...]

o d d a l i ł kasację.

U z a s a d n i e n i e

Roman J. w sprawie przeciwko Spółdzielni Niewidomych "P." w O. w likwidacji
o przywrócenie do pracy wniósł kasację od wyroku Sądu Apelacyjnego-Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach z dnia 14 lutego 1997 r. [...]. Zaskarżonym
wyrokiem oddalono rewizję powoda od wyroku Sądu I instancji, który po ponownym
rozpoznaniu sprawy oddalił powództwo. W kasacji postawiono zarzut naruszenia art.
193 Prawa spółdzielczego (ustawa z dnia 16 września 1982 r., jednolity tekst: Dz. U.
z 1995 r. Nr 54, poz. 288 ze zm.) polegającego na błędnym zakwalifikowaniu zacho-
wania powoda jako ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych
i członkowskich. Wniesiono o zmianę zaskarżonego wyroku i uchylenie uchwały wy-
kluczającej powoda z pozwanej Spółdzielni oraz o przywrócenie go do pracy.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Powód, zatrudniony u strony pozwanej na podstawie spółdzielczej umowy o
pracę jako specjalista do spraw kulturalno-oświatowych, był przewodniczącym Ko-
misji Zakładowej NSZZ "Solidarność". Sąd Najwyższy podziela poglądy Sądów obu
instancji, że rażące przekroczenie granic dopuszczalnej krytyki zarządu i rady pozwa-
nej Spółdzielni, którego dopuścił się powód, uzasadniało wykluczenie go ze Spół-
dzielni na podstawie art. 193 Prawa spółdzielczego. Stanowiło bowiem ciężkie naru-
szenie podstawowych obowiązków pracowniczych i członkowskich.
Każdy spółdzielca może krytykować organy spółdzielni, a powód jako działacz
związkowy miał do tego szczególne uprawnienie. Jednym z warunków dopuszczalnej
krytyki jest jednak zachowanie odpowiedniej formy wypowiedzi. Działania powoda,
polegające na wywieszaniu na tablicy ogłoszeń tekstów obraźliwych wobec organów
spółdzielni, rażąco naruszały obowiązki pracownicze, członkowskie i przyjęte w na-
szym społeczeństwie zasady współżycia społecznego. Nie jest dopuszczalne formu-
łowanie takich zarzutów, jak "prezes zarządu uczynił ze spółdzielni jaskinię bezpra-
wia", a poczynania organów spółdzielni są "zaplanowanymi ekscesami dążącymi do
zniszczenia środowiska niewidomych".
Z tych względów na podstawie art. 39312 KPC orzeczono jak w sentencji.

========================================