Wyrok z dnia 28 maja 1998 r.
I PKN 152/98


Przewodniczący SSN: Walerian Sanetra, Sędziowie SN: Adam Józefowicz,
Andrzej Wasilewski (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 28 maja 1998 r. sprawy z powództwa
Beaty S. przeciwko Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Handlowemu Wytwórni Makaronu
,,A." S.C. - A. B., F. B. w O. o przywrócenie do pracy i wynagrodzenie, na skutek ka-
sacji strony pozwanej od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Opolu z dnia 4 grudnia 1997 r. [...]

o d d a l i ł kasację.

U z a s a d n i e n i e


Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Opolu wyrokiem z dnia 7 października 1997 r. [...]
przywrócił powódkę - Beatę S. do pracy w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlo-
wym Wytwórnia Makaronu ,,A." w O. stanowiącym własność spółki cywilnej Alicji B. i
Franciszka B. oraz zasądził na jej rzecz wynagrodzenie za czas pozostawania bez
pracy. W uzasadnieniu tego wyroku Sąd Rejonowy podniósł w szczególności, że w
danym wypadku brak było podstaw dla rozwiązania umowy o pracę z powódką bez
wypowiedzenia na podstawie art. 52 § 1 KP i to tym bardziej, że w przedmiotowej
sprawie strona pozwana nie uczyniła zadość wymogowi prawnemu, o którym mowa
w art. 30 § 4 KP, tzn. nie wykazała na czym konkretnie w danym wypadku polegało
ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych uzasadniające roz-
wiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Pozwani właściciele przedsiębiorstwa
wnieśli apelację od tego wyroku, w której zarzucili, że został on wydany bez uprzed-
niego wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy i wnieśli o jego zmianę i
oddalenie powództwa. Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w
Opolu wyrokiem z dnia 4 grudnia 1997 r. [...] oddalił apelację. W uzasadnieniu wyro-
ku Sądu Wojewódzkiego podniesiono w szczególności, że Sąd Rejonowy podejmu-
jąc rozstrzygnięcie w sposób wyczerpujący wyjaśnił wszystkie istotne dla sprawy
okoliczności i dokonał prawidłowych ustaleń w sprawie.

W kasacji strona pozwana wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania lub o jego uchylenie i oddalenie
powództwa, zarzucając, że wyrok ten został wydany bez wyjaśnienia wszystkich
okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy i wskazała na art. 393
pkt 2 KPC oraz że narusza on prawo materialne poprzez błędne zastosowanie art. 57
§ 2 KP z pominięciem art. 92 KP w związku z art. 48 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia
1974 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i
macierzyństwa (Dz.U. Nr 30, poz. 143 ze zm.). W szczególności w kasacji zarzuca
przyjęcie przez Sąd błędnego ustalenia, że powódka w dacie rozwiązania umowy o
pracę bez wypowiedzenia nie wiedziała, iż jest w ciąży i że spoczywał na niej
obowiązek poinformowania pracodawcy o tym fakcie, a tymczasem - jak wywodzi się
w kasacji - gdyby powódka nie wiedziała wówczas o swoim stanie, to nie zgłosiłaby
się w tym samym dniu do gabinetu ginekologiczno-położniczego w celu otrzymania
zwolnienia lekarskiego. Kasacja zarzuca ponadto, iż Sąd niesłusznie przyjął, że
przywrócenie terminu do wniesienia odwołania zostało przez powódkę
uprawdopodobnione, a także że użyty w wypowiedzeniu umowy o pracę zarzut
,,odmowy wykonania pracy" i ,,niewłaściwego odnoszenie się do właścicielki" nie
stwarza wystarczających podstaw dla badania wszystkich okoliczności sprawy, które
uzasadniały użycie takiego sformułowania i dlatego: ,,Sąd przyjął, że jedynie
przedmiotem jego oceny może być takie zachowanie pozwanej, które jest sprzeczne
z zasadami współżycia społecznego". W kasacji zarzuca się również, że Sąd nie
wziął pod uwagę, iż pozwani ze względu na stan zatrudnienia nie są zobowiązani do
ustalania i wypłaty zasiłków chorobowych (art. 48 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia
1974 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i
macierzyństwa Dz.U. Nr 30, poz. 143 ze zm.) i uznał za prawidłowe ustalenie co do
wysokości zasądzonego wynagrodzenia za czas pozostawania powódki bez pracy w
kwocie 1.978,50 zł, nie biorąc pod uwagę przysługującego w tym czasie powódce
prawa do zasiłku chorobowego.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Kasacja nie jest uzasadniona.


W kasacji zarzucono naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć
wpływ na wynik sprawy (art. 3931 pkt 2 KPC), błędnie powołując w tym kontekście
art. 393 pkt 2 KPC, jednakże nie wskazano, które konkretnie przepisy postępowania
zostały przez Sąd Wojewódzki naruszone oraz na czym ich naruszenie miałoby po-
legać. W tym zakresie wywód kasacji ogranicza się jednak wyłącznie do polemiki z
tymi ustaleniami Sądu pierwszej instancji, które - stosownie do postanowienia art.
265 KP - stanowiły podstawę dla uwzględnienia wniosku pracownika o przywrócenie
uchybionego terminu do złożenia odwołania. [...] Nie jest również zasadny zarzut
kasacji, że Sąd Apelacyjny nie wyjaśnił w postępowaniu ,,wszystkich okoliczności
sprawy", skoro - stosownie do wyraźnego postanowienia art. 30 § 4 KP - w
oświadczeniu pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia
powinna być zawsze wskazana przyczyna uzasadniająca rozwiązanie umowy o
pracę na podstawie art. 52 KP. Przesądza to o tym, że w danym wypadku spór przed
sądem pracy toczy się wyłącznie ,,w granicach zarzutu skonkretyzowanego w pisem-
nym oświadczeniu, a pracodawca pozbawiony jest możliwości powoływania się w
toku postępowania na inne przyczyny, które również mogłyby uzasadniać tryb zwol-
nienia z pracy przewidziany w art. 52 KP" (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3
września 1980 r., I PRN 86/80 - Służba Pracownicza 1981 nr 8, s.12). Wreszcie,
podniesiony w kasacji zarzut, że Sąd Wojewódzki nie wziął pod uwagę, iż pozwani ze
względu na stan zatrudnienia nie są obowiązani do ustalania i wypłaty zasiłków
chorobowych (art. 48 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1974 r. o świadczeniach pie-
niężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa Dz.U. Nr 30,
poz. 143 ze zm.) i uznał za prawidłowe dokonane przez Sąd Rejonowy ustalenie co
do wysokości zasądzonego wynagrodzenia za czas pozostawania powódki bez pracy
w kwocie 1.978,50 zł, nie biorąc pod uwagę przysługującego w tym czasie powódce
prawa do zasiłku chorobowego, nie mógł być uwzględniony z dwóch powodów. Po
pierwsze - ze względów formalnych, bowiem zarzut ten dotyczy ustaleń dokonanych
przez Sąd pierwszej instancji i nie był podnoszony przez stronę pozwaną w apelacji,
dlatego nie może być przedmiotem rozpoznania w postępowaniu kasacyjnym (art.
392 § 1 KPC a contrario). A po wtóre - także z tej przyczyny, że stosownie do
postanowienia art. 57 § 2 KP, w wypadku, gdy umowę o pracę rozwiązano z pra-
cownicą w okresie ciąży, przysługuje jej wynagrodzenie za cały czas pozostawania
bez pracy.


Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39312 KPC
orzekł jak w sentencji.
========================================