1


Wyrok z dnia 11 czerwca 1997 r.
I PKN 146/97

Zaprzestanie wypłacania jednego ze składników wynagrodzenia za pracę
nie oznacza rozwiązania umowy zawartej na czas określony przed upływem
czasu, na który była zawarta (art. 30 § 1 pkt 4 KP).

Przewodniczący SSN: Józef Iwulski (sprawozdawca), Sędziowie SN: Roman
Kuczyński, Andrzej Wasilewski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 1997 r. sprawy z powództwa
Waldemara G. przeciwko Radio [...] Spółce z o.o. w W. o wynagrodzenie, na skutek
kasacji powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w Warszawie z dnia 28 listopada 1996 r. [...]

o d d a l i ł kasację.


U z a s a d n i e n i e

Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie wyrokiem
z dnia 23 września 1996 r. [...] oddalił powództwo Waldemara G. przeciwko Radiu [...]
Spółce z o.o. w W. o wynagrodzenie za pracę w kwocie odpowiadającej równowartości
11 400 dolarów USA. Sąd Wojewódzki ustalił, że strony łączyła umowa o pracę na czas
określony od 1 stycznia 1994 r. do 31 grudnia 1994 r. Wynagrodzenie powoda składało
się z dwóch części, tj. wynagrodzenia w kwocie 1 370 000 (później 1 950 000) starych
złotych miesięcznie oraz "honorariów według obowiązujących stawek". Pismem z dnia
30 marca 1994 r. prezes strony pozwanej powiadomił powoda, że od 1 kwietnia 1994 r.
rezygnuje z jego korespondencji z Moskwy i jego gotowości do pracy. Od stycznia 1994
r. do połowy marca 1994 r. powód otrzymywał wynagrodzenie miesięczne oraz honora-
ria za nadsyłane trzy korespondencje dziennie w kwocie odpowiadającej 1 200 dolarów
USA miesięcznie. Od połowy marca 1994 r. nie odbierano od powoda korespondencji.
Wynagrodzenie miesięczne zostało powodowi wypłacone do 31 grudnia 1994 r.
Natomiast od połowy marca 1994 r. nie wypłacano powodowi honorariów za
korespondencje, których od niego nie przyjmowano. Sąd Wojewódzki uznał, ze
honoraria stanowiły odrębny składnik wynagrodzenia za pracę i były wypłacane za
faktycznie przesyłane korespondencje. Nie można takiego składnika traktować jako
wynagrodzenia zasadniczego, niezależnego od wykonania pracy. Sąd uznał, że skoro z
korespondencji powoda zrezygnowano i powód zaprzestał ich nadsyłania, to
wynagrodzenie z tego tytułu jest nienależne.
Sąd Apelacyjny w Warszawie, wyrokiem z dnia 28 listopada 1996 r. [...] oddalił
apelację powoda. Sąd Apelacyjny przyjął, że "twórczość powoda następowała na
zamówienie strony pozwanej w ramach umowy o pracę, a więc w warunkach prze-
widzianych w art. 12 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach
pokrewnych (Dz.U. Nr 24, poz. 83)". Zdaniem Sądu Apelacyjnego art. 13 prawa autors-

2

kiego daje pracodawcy prawo do odmowy akceptacji przedstawionego dzieła w
zakreślonym ustawą terminie bez konieczności uzasadniania swego stanowiska.
Wynagrodzenie w postaci honorarium przysługiwało powodowi jedynie za przyjętą do
wykorzystania korespondencję. Umowa nie gwarantowała natomiast przyjęcia przez
stronę pozwaną każdej korespondencji ani zapłaty honorarium w przypadku odmowy jej
przyjęcia.
Kasację od tego wyroku złożył powód. Zarzucił naruszenie prawa materialnego
przez błędną wykładnię art. 30 § 1 pkt 4 Kodeksu pracy. W szczególności powód
wywiódł, że honorarium było składnikiem wynagrodzenia ustalonym umową o pracę na
czas określony. Pracodawca nie mógł, zdaniem powoda, bez naruszenia art. 30 § 1 pkt
4 KP "odstąpić od jednego składnika określonego umową, nie naruszając zawartej
umowy". Zdaniem powoda zaprzestanie wypłacania jednego ze składników
wynagrodzenia narusza przepis art. 30 § 1 pkt 4 KP, według którego umowa o pracę
wygasa z upływem czasu, na który została zawarta. Powód wniósł o "zmianę
zaskarżonych wyroków pierwszej i drugiej instancji i uwzględnienie powództwa".

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 39311 KPC (w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 1
marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta
Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu
postępowania administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. Nr 43, poz.189) Sąd Najwyższy rozpoznaje
sprawę w granicach kasacji. Granice te wyznaczają wskazane podstawy i wnioski
kasacyjne. Kasacja powoda wskazała wyłącznie jedną podstawę kasacji, tj. naruszenie
prawa materialnego - art. 30 § 1 pkt 4 KP. Podstawa ta nie występuje, gdyż przepis ten
nie został przy rozstrzygnięciu sprawy naruszony. Przepis art. 30 § 1 pkt 4 KP stanowi,
że umowa o pracę rozwiązuje się z upływem czasu, na który była zawarta. Nie budzi
żadnych wątpliwości, że umowa o pracę łącząca strony miała charakter umowy na czas
określony, od 1 stycznia 1994 r. do 31 grudnia 1994 r. Nie ma też żadnych wątpliwości,
że umowa ta rozwiązała się z upływem czasu na który była zawarta, a więc zgodnie z
przepisem art. 30 § 1 pkt 4 KP. Wywody kasacji polegające na twierdzeniu, że
"zaprzestanie wypłacania jednego ze składników wynagrodzenia" oznaczało wcześ-
niejsze rozwiązanie umowy o pracę zawartej na czas określony nie są prawidłowe. Spór
nie dotyczył w ogóle daty rozwiązania umowy o pracę, gdyż nie budziło wątpliwości, że
rozwiązała się ona z dniem 31 grudnia 1994 r. Istota sporu sprowadzała się do treści
umowy o pracę, charakteru wynagrodzenia przysługującego powodowi i roszczenia o
wypłatę jednego ze składników tego wynagrodzenia. Niewypłacanie pracownikowi
części wynagrodzenia nie oznacza wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę
zawartej na czas określony. Przepis art. 30 § 1 pkt 4 KP nie został więc naruszony, a
tym samym kasacja nie zawierała usprawiedliwionych podstaw i podlegała oddaleniu z
mocy art. 39312 KPC.

========================================