WYROK Z DNIA 1 SIERPNIA 2007 R.
IV KK 119/07


Artykuł 413 k.p.k. określający składniki wyroku nie przewiduje, aby
wyrok zawierał ,,wizerunek oskarżonego", zatem orzeczenie przez sąd o
publikacji wyroku wraz z tym wizerunkiem, stanowi przekroczenie upoważ-
nienia wynikającego z art. 50 k.k., a tym samym rażące naruszenie prawa,
mające istotny wpływ na treść orzeczenia.

Przewodniczący: sędzia SN J. Steckiewicz (sprawozdawca).
Sędziowie: SN E. Strużyna, WSO (del. do SN) T. Artymiuk.
Prokurator Prokuratury Krajowej: W. Grzeszczyk.

Sąd Najwyższy w sprawie Marka P., skazanego z art. 178 a § 1 k.k. i
art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., po rozpoznaniu w Izbie Karnej na roz-
prawie w dniu 1 sierpnia 2007 r. kasacji, wniesionej przez obrońcę skaza-
nego od wyroku Sądu Okręgowego w N. z dnia 29 listopada 2006 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w N. z dnia 5 września
2006 r.,

u c h y l i ł zaskarżony wyrok i utrzymany nim w mocy wyrok Sądu Rejo-
nowego w N. w części nakazującej publikację wizerunku oskarżonego (...).


U Z A S A D N I E N I E

Sąd Rejonowy w N. wyrokiem z dnia 5 września 2006 r., uznał Marka
P. za winnego tego, że: ,,w dniu 21 kwietnia 2006 r., w N. kierował samo-
chodem osobowym marki Polonez będąc w stanie nietrzeźwości - wynik
badania alkotestem: I badania 1,44 mg/l, II badania 1,56 mg/l, ponadto kie-
rując wyżej wymienionym pojazdem naruszył sądowy zakaz prowadzenia
pojazdów mechanicznych orzeczony prawomocnym wyrokiem Sądu Rejo-
nowego w N. na okres (72 miesięcy, 6 lat) od 18.01.2005 r. do 18.01.2011
r., tj. popełnienia przestępstwa określonego w art. 178a § 1 k.k. i art. 244
k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., za co wymierzył karę 2 lat pozbawienia wolno-
ści oraz orzekł dwa środki karne - zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów
mechanicznych na okres 10 lat i podania niniejszego wyroku do publicznej
wiadomości poprzez trzykrotne ogłoszenie go w Gazecie K. wraz z publi-
kacją wizerunku oskarżonego".
Apelację od tego orzeczenia wniósł obrońca skazanego i zarzucając
wymierzenie Markowi P. rażąco niewspółmiernie surowej kary oraz ,,nie-
słuszne zastosowanie środka karnego w postaci publikacji wizerunku
oskarżonego, co jest sprzeczne z art. 50 k.k. w zw. z art. 197 - 199 k.k.w.",
postulował warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności i
uchylenie wyroku w części nakazującej publikację wizerunku oskarżonego.
Sąd Okręgowy w N. wyrokiem z dnia 29 listopada 2006 r., zaskarżo-
ny wyrok utrzymał w mocy, uznając apelację za oczywiście bezzasadną.
Wypowiadając się w kwestii środka karnego, o którym mowa w art.
39 pkt 8 k.k. Sąd odwoławczy wyraził pogląd, że ,,orzeczenie publikacji wi-
zerunku oskarżonego w gazecie jest szczególnym sposobem podania wy-
roku do publicznej wiadomości...".
Kasację od wyroku Sądu Okręgowego w N. wniósł obrońca skazane-
go i zarzucił mu, że nie uchylił wyroku Sądu pierwszej instancji, którym
orzeczono środek karny nieznany ustawie, w postaci podania wyroku do
publicznej wiadomości wraz z wizerunkiem oskarżonego (obraza art. 439 §
1 pkt 5 k.p.k.). Podnosząc ten zarzut obrońca postulował uchylenie w cało-
ści zaskarżonego orzeczenia oraz utrzymany nim w mocy wyrok Sądu Re-
jonowego w N. z dnia 5 września 2006 r. i przekazanie sprawy Sądowi wła-
ściwemu do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu kasacji wskazano, że wizerunek oskarżonego nie
jest elementem wyroku, a opublikowanie go było dla oskarżonego dodat-
kową dolegliwością.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest uzasadniona, jednak nie z tego powodu, że doszło do
obrazy art. 439 § 1 pkt 5 k.p.k.
Sąd pierwszej instancji orzekając środek karny - podanie wyroku do
publicznej wiadomości - nakazał nie tylko ogłoszenie go w czasopiśmie,
ale również polecił dołączyć do niego wizerunek oskarżonego. Sąd odwo-
ławczy rozstrzygnięcie to uznał za prawidłowe, tym samym zaakceptował
stanowisko, że przeznaczony do opublikowania wyrok może być ,,uzupeł-
niony" o element, który w nim nie występuje.
Artykuł 413 k.p.k. wymienia, w sposób wyczerpujący, składniki, które
muszą być zawarte w każdym wyroku. Wśród nich nie ma wizerunku
oskarżonego.
Z kolei art. 50 k.k. stanowi, że podanie wyroku do publicznej wiado-
mości może nastąpić tylko w wypadkach przewidzianych w ustawie, w for-
mie określonej przez sąd. Decydując się zatem (lub będąc do tego zobo-
wiązanym) na orzeczenie omawianego środka karnego sąd musi ograni-
czyć się do określenia formy publikacji wyroku (w całości lub w wybranych
fragmentach) oraz miejsca, w którym ona nastąpi, bez możliwości dołącza-
nia do niego innych jeszcze treści.
W świetle powyższego, w ocenie Sądu Najwyższego, wbrew twier-
dzeniom autora kasacji, w rozpoznawanej sprawie nie doszło do orzecze-
nia środka karnego nieznanego ustawie, natomiast miało miejsce narusze-
nie art. 50 k.k., przez przekroczenie upoważnienia zawartego w tym prze-
pisie.
W przekonaniu Sądu Najwyższego naruszenie prawa karnego mate-
rialnego było rażące i miało istotny wpływ na treść orzeczenia.
Rażące naruszenie prawa wynikało z błędnej interpretacji art. 50 k.k.
dokonanej przez Sąd Okręgowy w N., który uznał, że ,,... publikacja wize-
runku oskarżonego jest szczególnym sposobem podania wyroku do pu-
blicznej wiadomości...". Pogląd ten, w świetle przedstawionej wcześniej ar-
gumentacji jest oczywiście nieuzasadniony. Rażące naruszenie omawia-
nego przepisu miało istotny wpływ na treść orzeczenia, bowiem doszło do
dodatkowego i pozaustawowego napiętnowania oskarżonego, a przez to
naruszone zostały również funkcje gwarancyjne prawa karnego.
Podsumowując, skoro art.413 k.p.k. określający składniki wyroku nie
przewiduje, aby wyrok zawierał ,,wizerunek oskarżonego", to orzeczenie
przez sąd o publikacji wyroku wraz z tym wizerunkiem, stanowi przekro-
czenie upoważnienia wynikającego z art. 50 k.k., a tym samym rażące na-
ruszenie prawa, mające istotny wpływ na treść orzeczenia.
Podjęte przez Sąd Najwyższy rozstrzygnięcie spowodowało, że
wniosek obrońcy o uchylenie wyroku zaskarżonego kasacją oraz utrzyma-
nego nim w mocy wyroku Sądu pierwszej instancji i przekazanie sprawy do
ponownego rozpoznania, stał się bezprzedmiotowy.