WYROK Z DNIA 28 LISTOPADA 2006 R.
III KK 152/06

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 4 czerwca 1990 r. o Policji (Dz.
U. 2002 r., Nr 7, poz. 58), czynności operacyjno - rozpoznawcze, docho-
dzeniowo - śledcze i administracyjno - porządkowe Policja wykonuje w
celu rozpoznania, zapobiegania oraz wykrywania przestępstw i wykroczeń.
Przekroczenie uprawnień może polegać także na podjęciu działania w ra-
mach kompetencji, lecz niezgodnie z ich prawnymi uwarunkowania.

Przewodniczący: sędzia SN A. Siuchniński.
Sędziowie SN: W. Płóciennik (sprawozdawca), J. Skwierawski.
Prokurator Prokuratury Krajowej: A. Pogorzelski.

Sąd Najwyższy w sprawie Waldemara M., skazanego z art. 231 § 2
k.k. i innych, po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w dniu 28 listo-
pada 2006 r., kasacji, wniesionej przez obrońcę skazanego od wyroku Są-
du Okręgowego w L. z dnia 13 grudnia 2005 r., utrzymującego w mocy wy-
rok Sądu Rejonowego w L. z dnia 24 maja 2005 r.,

u c h y l i ł zaskarżony wyrok i p r z e k a z a ł sprawę Sądowi Okrę-
gowemu w L. do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym
(...)

Z u z a s a d n i e n i a :

Wyrokiem z dnia 24 maja 2005 r., Waldemar M. został uznany za
winnego tego, że w dniu 2 września 2002 r. w L., działając wspólnie i w po-
rozumieniu z ustalonymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej,
jako asystent Zespołu Dyżurnych Sekcji Prewencji KMP w L., przekroczył
swoje uprawnienia w ten sposób, że po wcześniejszym uzgodnieniu z usta-
lonymi osobami, skierował patrol drogowy do wykonania czynności zwią-
zanych z kolizją drogową, wiedząc o tym, iż została ona uprzednio uzgod-
niona przez jej uczestników, czym pomógł ustalonym osobom w wyłudze-
niu odszkodowania z tytułu ubezpieczenia pojazdów marki ,,Renault Lagu-
na" i marki ,,Toyota Avensis" w kwocie 36 943,65 zł na szkodę TU ,,Samo-
pomoc", tj. przestępstwa z art. 231 § 2 k.k. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286
§ 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., i za to na podstawie art. 231 § 2 k.k. w zw.
z art. 11 § 3 k.k. i art. 33 § 2 k.k. wymierzono mu kary roku pozbawienia
wolności i 100 stawek dziennych grzywny, określając wysokość jednej
stawki na 50 zł. Ponadto, w wyroku tym zaliczono oskarżonemu na poczet
orzeczonej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia
wolności w sprawie oraz rozstrzygnięto o kosztach sądowych.
W apelacji, skierowanej przeciwko całości orzeczenia, obrońca
oskarżonego m. in. zarzucił:
1. naruszenie prawa materialnego - art. 231 § 2 k.k. w zw. z art. 14
ust. 1 ustawy o Policji poprzez przyjęcie, że skierowanie patrolu drogowego
do wykonania czynności związanych z obsługą kolizji drogowej stanowi
przekroczenie uprawnień służbowych policjanta pełniącego funkcję zastęp-
cy oficera dyżurnego; (...)
W następstwie tych zarzutów skarżący wniósł o uchylenie wyroku w
odniesieniu do oskarżonego i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instan-
cji do ponownego rozpoznania, ewentualnie o zmianę wyroku i uniewinnie-
nie oskarżonego.
Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2005 r., Sąd Okręgowy w L. utrzymał w
mocy zaskarżone orzeczenie.
W kasacji od wyroku Sądu odwoławczego obrońca skazanego zarzu-
cił:
1. rażące naruszenie prawa, które miało istotny wpływ na treść orze-
czenia - art. 231 § 2 k.k. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy o Policji, przez utoż-
samienie uprawnień oskarżonego z jego obowiązkami i przyjęcie, że do-
pełnienie przez oskarżonego - zastępcę oficera dyżurnego swoich obo-
wiązków i wysłanie patrolu na miejsce zgłoszonej kolizji, jest równoznaczne
z przekroczeniem jego uprawnień;
2. rażące naruszenie prawa, które miało istotny wpływ na treść orze-
czenia - art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 458 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k.,
przez oddalenie wniosków dowodowych zgłoszonych w toku rozprawy ape-
lacyjnej, które to wnioski zmierzały do ustalenia zakresu obowiązków
oskarżonego (miały wpływ na kwalifikację prawną), w sytuacji, gdy jedno-
cześnie sąd w uzasadnieniu przyjął, iż wykonanie przez oskarżonego obo-
wiązku i skierowanie na miejsce zdarzenia patrolu stanowiło przekroczenie
uprawnień przez oskarżonego (przy nie wskazaniu o jakie konkretnie
uprawnienia chodzi);
3. rażące naruszenie prawa, które miało istotny wpływ na treść orze-
czenia - art. 457 § 3 k.p.k. w zw. z art. 457 § 2 k.p.k., przez uznanie apela-
cji za oczywiście bezzasadną przy jedynie lakonicznym odniesieniu się do
części zarzutów apelacji i nierozpoznaniu części zarzutów w ogóle.
Odwołując się do przedstawionych zarzutów skarżący wniósł o uchy-
lenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okrę-
gowemu w L. do ponownego rozpoznania.
Prokurator wniósł o oddalenie kasacji jako oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja zasługuje na uwzględnienie, choć nie wszystkie zarzuty w
niej zawarte można uznać za trafne.
Jako bezzasadny jawi się zarzut zawarty w pkt 2 kasacji. Skarżący
zdaje się nie dostrzegać, że sąd odwoławczy odnosząc się do stosownego
zarzutu apelacyjnego stwierdził, iż czynność, którą podjął skazany (skiero-
wanie patrolu na miejsce rzekomej kolizji) mieściła się w jego uprawnie-
niach. Nie ulega więc wątpliwości, że skazany pełniąc służbę jako oficer
dyżurny, miał prawo, a nawet obowiązek skierowania na miejsce kolizji
drogowej patrolu policyjnego. Kwestia ta, zgodnie z trafną oceną Sądu od-
woławczego, nie wymagała więc dalszego dowodzenia. Oddalenie wnio-
sków dowodowych dotyczących tych okoliczności w oparciu o przepis art.
170 § 1 pkt 2 k.p.k. było więc całkowicie zasadne. Oczywiste jest także, że
nie ma jakichkolwiek podstaw, by w nawiązaniu do rozważanej kwestii for-
mułować zarzut obrazy art. 457 § 3 k.p.k. Argumenty zawarte w uzasad-
nieniu wyroku Sądu odwoławczego odnoszą się wprost do zawartego w
apelacji zarzutu obrazy prawa materialnego, łączonego przez skarżącego z
działaniem skazanego w ramach uprawnień, nie sposób zatem uznać, by w
tym aspekcie Sąd Okręgowy nie wskazał w uzasadnieniu swojego orze-
czenia dlaczego zarzuty i wnioski apelacji uznał za niezasadne. Warto w
tym miejscu zauważyć, że rozważając kwestię odpowiedzialności skazane-
go za występek z art. 231 § 2 k.k. Sąd zasadnie stwierdził, że przekrocze-
nie przez skazanego uprawnień łączyć należy z jego działaniem w ramach
przestępczego porozumienia. Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o Policji,
czynności operacyjno - rozpoznawcze, dochodzeniowo - śledcze i admini-
stracyjno - porządkowe Policja wykonuje w celu rozpoznania, zapobiega-
nia i wykrywania przestępstw i wykroczeń. Przekroczenie uprawnień może
polegać m.in. na podjęciu działania w ramach kompetencji, lecz niezgodnie
z prawnymi warunkami podjętej przez funkcjonariusza policji czynności.
Jak już wspomniano, skazany wysłał patrol drogowy na miejsce rzekomej
kolizji, działając w ramach przysługującego mu uprawnienia. Działanie to
wykraczało jednak poza uwarunkowania prawne wynikające z przywołane-
go przepisu ustawy o Policji. Celem działania skazanego nie było przecież
zapewnienie realizacji jednego z wymienionych w art. 14 ust. 1 ustawy o
Policji zadań. Zgodnie z ustaleniami Sądu pierwszej instancji, skazany, w
ramach przestępczego porozumienia, zobowiązał się wysłać na miejsce
zdarzenia ,,odpowiednich funkcjonariuszy", tj. takich, którzy nie dociekają
skrupulatnie wszystkich okoliczności kolizji. W realiach rozważanej sprawy
skazany skierował na miejsce zdarzenia funkcjonariuszy, którzy wkrótce
mieli zakończyć służbę. Warto również przypomnieć, że współdziałający
uzgadniali ze skazanym telefonicznie godzinę i miejsce rzekomej kolizji, a
następnie skazany telefonował do jednego z nich, by upewnić się, czy koli-
zja i czynności policjantów przebiegły zgodnie z wcześniejszym planem.
Powyższe uwagi nie przesądzają jednak, że przyjęcie, iż skazany swoim
zachowaniem wyczerpał m.in. znamiona występku z art. 231 § 2 k.k. oce-
nić można bez jakichkolwiek zastrzeżeń jako trafne.(...)