Postanowienie z dnia 25 października 2000 r.
III SW 92/00

Przepis art. 165 § 3 KPC nie ma zastosowania do protestu przeciwko wy-
borowi Prezydenta RP.


Przewodniczący: SSN Józef Iwulski, Sędziowie SN: Andrzej Wasilewski,
Andrzej Wróbel (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 25 października 2000 r. sprawy z pro-
testu Wiesława B. przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej

p o s t a n o w i ł:

pozostawić protest bez dalszego biegu.

U z a s a d n i e n i e


Wiesław B. złożył w dniu 12 października 2000 r. do naczelnika Zakładu Kar-
nego w K. pismo nazwane skargą dotyczące nieujęcia wnoszącego pismo na liście
osób uprawnionych do głosowania w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
przez Urząd Miasta w K. W uzasadnieniu skargi wskazał, że jest tymczasowo aresz-
towany i przebywa w Areszcie Śledczym w K. W dniu wyborów, po doprowadzeniu
przez funkcjonariusza Służby Więziennej przed komisję wyborczą, stwierdził, że nie
jest ujęty na liście wyborców. Skarżący przyznaje, że był pozbawiony praw publicz-
nych na okres trzech lat wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w W. z siedzibą w Ś. z dnia
25 maja 1994 r. [...], lecz kara ta została wykonana.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Zgodnie z art. 129 ust. 2 Konstytucji wyborcy przysługuje prawo zgłoszenia do
Sądu Najwyższego protestu przeciwko ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospo-
litej na zasadach określonych w ustawie. Ustawa z dnia 27 września 1990 r. o wybo-
rze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ( jednolity tekst: Dz.U. z 2000 r. Nr 47, poz.
544) stanowi, że protest wnosi się na piśmie do Sądu Najwyższego nie później niż w
ciągu 3 dni od podania wyników wyborów do publicznej wiadomości przez Państwo-
wą Komisję Wyborczą, a nadanie w tym terminie protestu w polskim urzędzie pocz-
towym jest równoważne z wniesieniem go do Sądu Najwyższego (art. 73 ust. 1).
Termin do złożenia protestu kończy się zatem z upływem trzeciego dnia od podania
wyników wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą,
czyli od obwieszczenia przez tę Komisję, kto został wybrany na Prezydenta Rzeczy-
pospolitej.
W rozpoznawanej sprawie wymaga rozważenia, czy protest złożony do na-
czelnika Zakładu Karnego w terminie trzech dni od podania wyniku wyborów do pub-
licznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą, jest mimo to protestem
spóźnionym, jeżeli zostanie nadany przez naczelnika Zakładu Karnego w urzędzie
pocztowym po upływie tego terminu. W niniejszej sprawie jest bowiem niesporne, że
W.B. złożył protest naczelnikowi Zakładu Karnego w Ś. w dniu 12 października 2000
r., ten zaś nadał protest w urzędzie pocztowym w dniu 18 października 2000 r.
W ocenie Sądu Najwyższego niniejszy protest jest spóźniony, bowiem został
nadany w polskim urzędzie pocztowym po upływie terminu przewidzianego w art. 73
ust. 1 ustawy. Okoliczność bezsporna, że protest w tym terminie wpłynął do naczel-
nika Zakładu Karnego, w którym przebywa wnoszący protest, nie ma znaczenia
prawnego, bowiem odnośnie do terminu wnoszenia protestu do Sądu Najwyższego
nie mają zastosowania przepisy Kodeksu postępowania cywilnego dotyczące termi-
nów. W szczególności nie ma podstaw do przyjęcia, że w rozpoznawanej sprawie
miałby zastosowanie art. 165 § 3 Kodeksu, zgodnie z którym złożenie pisma przez
osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego jest równoznaczne z
wniesieniem go sądu. Należy bowiem uznać, że szczególne cele i właściwości pos-
tępowania w sprawach protestów wyborczych przemawiają za przyjęciem, że sprawa
terminu wnoszenia protestu przeciwko ważności wyboru Prezydenta RP jest uregu-
lowana w przepisie art. 73 ust. 1 ustawy w sposób wyczerpujący i nie dopuszczający
jakichkolwiek odstępstw w drodze odpowiedniego stosowania przepisów Kodeksu
postępowania cywilnego.
Sąd Najwyższy stwierdza jednocześnie, że regulacja zawarta w powyższym
przepisie budzi poważne wątpliwości z punktu widzenia zapewnienia osobom poz-
bawionym wolności możliwości rzeczywistego skorzystania z prawa do wniesienia
protestu przeciwko ważności wyboru Prezydenta RP.

Z tych względów na podstawie art. 74 ust. 1 ustawy o wyborze Prezydenta
Rzeczypospolitej orzeczono jak w sentencji.
========================================