Postanowienie z dnia 28 listopada 2001 r.
II UZ 83/01

Pojęcie sprawy o wstrzymanie emerytury lub renty obejmuje sprawy wy-
nikłe z odwołania od decyzji organu rentowego o wstrzymaniu wypłaty świad-
czenia, a nie od decyzji o potrąceniu świadczeń nienależnie pobranych (art.
3921 § 1 zdanie drugie KPC).


Przewodniczący SSN Andrzej Wasilewski, Sędziowie SN: Andrzej Kijowski
(sprawozdawca), Jerzy Kwaśniewski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Admini-
stracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 28 listopada 2001 r. sprawy z
wniosku Stanisława R. przeciwko Wojskowemu Biuru Emerytalnemu w Ł. o wyso-
kość emerytury wojskowej, na skutek zażalenia wnioskodawcy na postanowienie
Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 12 września 2001 r. [...]


o d d a l i ł zażalenie.

U z a s a d n i e n i e


Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi postanowie-
niem z dnia 12 września 2001 r. [...] odrzucił kasację, którą Stanisław R. wniósł od
wyroku tego Sądu z dnia 12 lipca 2001 r. [...] orzekającego, że prawidłowe było po-
trącenie przez organ rentowy kwoty 4.127,64 zł z emerytury wojskowej należnej
ubezpieczonemu. W motywach tego postanowienia Sąd Apelacyjny wskazał, że w
sprawach o prawa majątkowe, a taki charakter ma przedmiotowa sprawa, kasacja
przysługuje, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia wynosi co najmniej dziesięć tysię-
cy złotych (art. 3921 § 1 KPC). Tymczasem wartość ta została przez stronę określona
na kwotę 4.127,64 zł, a więc wyraźnie poniżej wspomnianej granicy, co kasację czyni
niedopuszczalną (art. 3935 KPC).

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł w imieniu ubezpieczonego jego
pełnomocnik - adwokat, zarzucając ,,naruszenie art. 3931 KPC poprzez przyjęcie, że
w sprawie nie doszło do wstrzymania świadczenia emerytalnego" i domagając się na
tej podstawie uchylenia zaskarżonego orzeczenia. W uzasadnieniu zażalenia pod-
niesiono, że Sąd Apelacyjny uznał, iż ,,sprawa nie dotyczy przyznania lub wstrzyma-
nia emerytury", chociaż potrącenie kwoty 4.127,64 zł ,,spowodowało faktyczne
wstrzymanie świadczenia emerytalnego", gdyż ,,przekracza ona wielokrotnie wyso-
kość tego świadczenia". Poza tym ,,na marginesie" swych rozważań skarżący ,,zwrócił
uwagę", że Sąd Apelacyjny zastosował w sprawie przepisy ustawy z dnia 8 grudnia
2000 r., która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2001 r., a więc po wydaniu zaskarżo-
nej decyzji. Tymczasem stan faktyczny sprawy dotyczył roku 2000, więc ,,naruszono
zasadę nieretroakcji".


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Zażalenie jest bezzasadne i podlega oddaleniu. Skarżący nie kwestionuje
zresztą tezy Sądu Apelacyjnego, że przedmiotowa sprawa ma charakter sporu o
prawo majątkowe, a wartość przedmiotu zaskarżenia nie sięga kwoty dziesięciu ty-
sięcy złotych, która według przepisu art. 3921 § 1 KPC stanowi granicę dopuszczal-
ności kasacji. Twierdzi natomiast, że decyzja wojskowego organu rentowego o potrą-
ceniu z wojskowej emerytury kwoty 4.127,64 zł spowodowała ,,faktyczne wstrzyma-
nie" świadczenia, gdyż ,,przekracza kilkakrotnie jego wysokość". Twierdzenie to dla
dopuszczalności kasacji nie ma jednak znaczenia.

Co prawda przepis art. 3921 § 1 stanowi w zdaniu drugim, że w sporach z za-
kresu ubezpieczeń społecznych kasacja niezależnie od wartości przedmiotu zaskar-
żenia przysługuje w sprawach o ,,objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego"
oraz o ,,przyznanie" i o ,,wstrzymanie" emerytury lub renty, lecz nie chodzi tu o nieja-
sne skądinąd ,,wstrzymanie faktyczne", tylko o ,,prawne" wstrzymanie świadczenia.
Innymi słowy, chodzi o sprawę wynikłą z decyzji o wstrzymaniu wypłaty świadczeń,
wydanej w szczególności na podstawie art. 134 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz.
1118 ze zm.). Wstrzymanie wypłaty świadczenia nie może też być identyfikowane z
potrącaniem z emerytur lub rent kwoty świadczeń nienależnie pobranych (art. 138 i
n. ustawy), co zresztą odbywa się w ustawowo określonych ramach i wbrew sugestii
skarżącego nie prowadzi do ,,faktycznego wstrzymania" wypłaty całego świadczenia.

Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39319 w związku z
art. 397 § 2 i art. 385 KPC orzekł jak w sentencji, bez ustosunkowywania się do uwag
wyrażonych ,,na marginesie" zażalenia, gdyż dla jego rozpoznania były one bez-
przedmiotowe.
========================================