Postanowienie z dnia 8 stycznia 1997 r.
II UZ 14/96

W sytuacji, gdy sporządzona osobiście przez skarżącego kasacja zawiera
wniosek o ustanowienie adwokata z urzędu i została złożona w Sądzie
Apelacyjnym przed upływem terminu miesięcznego określonego w art. 3934 KPC,
Sąd nie jest uprawniony do jej odrzucenia z powołaniem się na art. 3932 § 1 i 465
§ 1 KPC, ale zobowiązany jest do rozpoznania wniosku o ustanowienie adwokata
z urzędu.

Przewodniczący SSN: Stefania Szymańska (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Jerzy Kuźniar, Maria Mańkowska.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 8 stycznia
1996 r., sprawy z wniosku Tadeusza T. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecz-
nych-Oddziałowi w K. o rentę inwalidzką z tytułu wypadku przy pracy, na skutek zażale-
nia wnioskodawcy od postanowienia Sądu Apelacyjnego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Krakowie z dnia 13 lutego 1996 r. [...]

p o s t a n o w i ł :

u c h y l i ć zaskarżone postanowienie i w tym zakresie przekazać sprawę
Sądowi Apelacyjnemu-Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie do
ponownego rozpoznania.


U z a s a d n i e n i e

Postanowieniem z 4 lipca 1996 r. Sąd Apelacyjny w Krakowie oddalił zażalenie
Tadeusza T. na postanowienie Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Krakowie z 13 lutego 1996 r. odrzucające skargę o wznowienie
postępowania w sprawie o wysokość renty inwalidzkiej z tytułu wypadku przy pracy.
Od postanowienia tego Tadeusz T. wniósł kasację, jednakże Sąd Apelacyjny
postanowieniem z dnia 30 września 1996 r. odrzucił ją na mocy art. 395 KPC. Sąd
Apelacyjny zaznaczył, że w myśl art. 3932 § 1 KPC kasacja powinna być wniesiona
przez pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym; w sprawach z zakresu
ubezpieczeń społecznych kasację może wnieść radca prawny związku zawodowego lub
organizacji zrzeszającej emerytów lub rencistów (art. 465 § 1 KPC). Ustawowy przymus
wniesienia kasacji przez adwokata lub radcę prawnego wyklucza wniesienie jej przez
samą stronę, a zatem wniesienie kasacji osobiście przez stronę jest niedopuszczalne i
skutkuje jej odrzucenie.
Na postanowienie to Tadeusz T. wniósł zażalenie, w którym zarzucił, iż Sąd
pominął jego prośbę o ustanowienie adwokata z urzędu, stosownie do art. 117 § 1 i § 2
KPC.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zażalenie jest uzasadnione. Jak wynika bowiem z pisma wnioskodawcy z dnia
23 września 1996 r. [...], skierowanego do Sądu Wojewódzkiego w Krakowie, które
zostało przesłane do Sądu Apelacyjnego i na którym widnieje prezentata tego Sądu z
dnia 26 września 1996 r., wnioskodawca zaznaczył, że w przypadku gdyby "wniosek
kasacyjny pisać mógł wyłącznie adwokat", to prosi Sąd o wyznaczenie adwokata z
urzędu, zgodnie z art. 117 § 1 KPC [...]. Pismo to wnioskodawca określił w sposób
oczywiście nieporadny jako "wniosek o kasację", jednakże w istocie stanowi ono
kasację.
Wnioskodawca otrzymał odpis postanowienia z 4 lipca 1996 r. w dniu 11
września 1996 r. [...], zatem sporządzona osobiście przez niego kasacja, w której za-
warty był wniosek o ustanowienie adwokata z urzędu, wpłynęła przed upływem terminu
miesięcznego, określonego w art. 3934 KPC. W tej sytuacji Sąd Apelacyjny nie był
uprawniony do odrzucenia wprost kasacji z powołaniem się na art. 3932 § 1 i 465 § 1
KPC, a był zobowiązany do rozpoznania wniosku o ustanowienie adwokata z urzędu, o
co wnioskodawca wyraźnie prosił. Ponieważ Sąd Apelacyjny wniosku tego nie roz-
poznał, Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał w tym zakresie
sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania (art. 39312 KPC).

========================================