Postanowienie z dnia 8 lutego 2007 r.
II UK 129/06

W przypadku nierozpoznania przez sąd w postępowaniu w sprawie z
ubezpieczenia społecznego całości żądań zawartych w odwołaniu - przy braku
wniosku o uzupełnienie wyroku - datą wniesienia odwołania od decyzji organu
rentowego jest data pierwotnego odwołania, nie zaś data złożenia wniosku o
orzeczenie o jego nierozpoznanej części.

Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar (sprawozdawca), Sędziowie SN: Roman
Kuczyński, Małgorzata Wrębiakowska-Marzec.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 8 lutego
2007 r. sprawy z odwołania Mirosława L. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Spo-
łecznych-Oddziałowi w P. o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypad-
kiem przy pracy, na skutek skargi kasacyjnej ubezpieczonego od postanowienia
Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 października 2005 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżone postanowienie i sprawę przekazał Sądowi Apelacyj-
nemu w Warszawie do rozpoznania.

U z a s a d n i e n i e

Wyrokiem z dnia 14 czerwca 2005 r. [...] Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych w Ostrołęce oddalił odwołanie Mirosława L. od decyzji Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w O. z dnia 5 czerwca 2001 r. w sprawie o rentę
z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy w dniu 5 lipca 1978
r., po ustaleniu - na podstawie przeprowadzonego postępowania dowodowego - że
wnioskodawca nie spełnił warunków do przyznania dochodzonego, w oparciu o art. 6
ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z
tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. Nr 199, poz. 1673 ze zm.),
świadczenia. Sąd ten stwierdził, że decyzją z dnia 5 czerwca 2001 r. organ rentowy
odmówił wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z
wypadkiem przy pracy. Rozpoznając odwołanie wnioskodawcy od tej decyzji Sąd
Okręgowy-Sąd Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie zmienił zaskarżoną decyzję i
przywrócił wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy z
ogólnego stanu zdrowia na okres od dnia 18 listopada 2002 r. do dnia 31 grudnia
2003 r., nie orzekając o rencie w związku z wypadkiem przy pracy (wyrok z dnia 30
czerwca 2003 r. [...]). Wniesioną przez wnioskodawcę apelację, Sąd Apelacyjny w
Warszawie odrzucił jako wniesioną od nieistniejącej części orzeczenia (postanowie-
nie z dnia 17 października 2003 r. [...]), a Sąd Najwyższy w dniu 19 lutego 2004 r.
oddalił zażalenie od tego postanowienia (II UZ 126/03). W dniu 21 maja 2004 r. Miro-
sław L. złożył do Sądu Okręgowego w Ostrołęce pismo procesowe zawierające
wniosek o rozpatrzenie jego odwołania od decyzji z dnia 5 czerwca 2002 r. w części
dotychczas nierozpoznanej. Sąd Okręgowy uznał, że powyższe pismo zainicjowało
postępowanie co do merytorycznego rozstrzygnięcia o prawie do renty z tytułu nie-
zdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, której odmówiono wniosko-
dawcy decyzją z dnia 5 czerwca 2001 r., a co do której Sąd Okręgowy w Warszawie
nie orzekł.
Powyższy wyrok zaskarżył apelacją Mirosław L. i zarzucając błąd w ustale-
niach faktycznych polegający na przyjęciu, że badania przedmiotowe, dokonywane
zarówno w trakcie leczenia jak i przez biegłych sądowych, dają podstawę do stwier-
dzenia, że aktualnie wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy, a nadto że przez cały
czas od utraty prawa do renty w związku z wypadkiem przy pracy nie zachodziły
przesłanki uznania go za niezdolnego do pracy w związku z wypadkiem przy pracy,
wniósł o jego zmianę i uwzględnienie odwołania, ewentualnie o jego uchylenie i prze-
kazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd pierwszej instancji wraz z
orzeczeniem o kosztach postępowania .
Postanowieniem z dnia 18 października 2005 r. [...] Sąd Apelacyjny w War-
szawie uchylił zaskarżony wyrok i odrzucił odwołanie, uznając, że złożenie odwołania
od decyzji organu rentowego po prawie trzech latach od jej wydania nie może skut-
kować jego merytorycznym rozpoznaniem - art. 4779 § 1 i 3 k.p.c. Sąd ten uznał
także, że nie zachodzą przesłanki upoważniające do nieuwzględnienia przekroczenia
terminu, powołując stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w postanowieniu z dnia
29 września 1999 r., II UKN 490/99 (OSNAPiUS 2001 nr 4, poz. 134). Powyższy po-
stanowienie zaskarżył skargą kasacyjną pełnomocnik wnioskodawcy i zarzucając
naruszenie przepisów postępowania - art. 4779 § 3 i art. 351 § 1 k.p.c., przez błędną
wykładnię, wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do
rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna jest uzasadniona. W rozpatrywanej sprawie konieczne jest
przede wszystkim rozważenie jaki charakter procesowy miało inicjujące postępowa-
nie w sprawie pismo wnioskodawcy wniesione w dniu 21 maja 2004 r do Sądu Okrę-
gowego w Ostrołęce. Wbrew ocenie Sądu Apelacyjnego nie było ono kolejnym od-
wołaniem od decyzji ZUS z dnia 5 czerwca 2001 r., ale wnioskiem o rozpoznanie
odwołania złożonego w dniu 15 czerwca 2001 r. od decyzji ZUS z dnia 5 czerwca
2001 r. w zakresie dotąd nierozpoznanym przez Sąd Okręgowy w Warszawie, a do-
tyczącym przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wy-
padkiem przy pracy.
Przy takiej ocenie, rozważania Sądu Apelacyjnego, że odwołanie zostało zło-
żone z rażącym uchybieniem terminu określonego w art. 4779 § 1 k.p.c., są chybione.
Jest niewątpliwe, że wobec niezgłoszenia wniosku o uzupełnienie wyroku, strona
może wytoczyć powództwo dotyczące nierozstrzygniętej części roszczenia (por. wy-
rok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 1966 r., II PR 436/66, OSNCP 1967 nr 4,
poz. 79). W ocenie Sądu Najwyższego, pismo wnioskodawcy z dnia 21 maja 2004 r.
nie miało charakteru odwołania, to bowiem zostało złożone w dniu 15 czerwca 2001
r., ale podtrzymywało to odwołanie w związku z jego nierozpoznaniem przez Sąd w
poprzednim postępowaniu. W przypadku nierozpoznania przez sąd w postępowaniu
w sprawach z ubezpieczenia społecznego całości żądań zawartych w odwołaniu -
przy braku wniosku o uzupełnienie wyroku - datą wniesienia odwołania od decyzji
organu rentowego jest data pierwotnego nierozpoznanego odwołania, nie zaś data
złożenia wniosku o orzeczenie o tej (nierozpoznanej) części roszczenia.
Z tych wszystkich względów należało uchylić zaskarżone postanowienie i
orzec jak w sentencji, po myśli art. 39815 § 1 k.p.c.
========================================