Postanowienie z dnia 1 lutego 2000 r.
I PKN 507/99

Sprawa o odszkodowanie będące "sumą miesięcznych szkód częścio-
wych" nie jest sprawą o prawo do świadczeń powtarzających się (art. 22 KPC),
a wartość przedmiotu zaskarżenia kasacją stanowi kwota roszczenia o jakiej
orzekał sąd pierwszej instancji.


Przewodniczący SSN Barbara Wagner (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Katarzyna Gonera, Józef Iwulski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 1 lutego 2000 r. sprawy z powództwa
Bolesława F. przeciwko Ministerstwu Gospodarki w W. o odszkodowanie, na skutek
kasacji powoda od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Spo-
łecznych w Warszawie z dnia 24 czerwca 1998 r. [...]

p o s t a n o w i ł:


o d r z u c i ć kasację.

U z a s a d n i e n i e

Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie wyro-
kiem z dnia 24 czerwca 1998 r. [...] oddalił apelację Bolesława F. od wyroku Sądu
Rejonowego-Sądu Pracy dla Warszawy Pragi w Warszawie z dnia 9 lipca 1997 r.
[...], oddalającego powództwo apelującego o odszkodowanie i ,,emeryturę wyrów-
nawczą".
Podstawę faktyczną rozstrzygnięcia zawartego w tym wyroku stanowiło usta-
lenie, że powód, zatrudniony w Ministerstwie Współpracy Gospodarczej z Zagranicą,
ostatnio na stanowisku radcy handlowego charge d' affaires ambasady RP w N., wy-
raził zgodę na opłacanie przez pracodawcę składki na ubezpieczenie społeczne od
wynagrodzenia zadeklarowanego, wynoszącego 250% przeciętnego wynagrodzenia
krajowego (§ 9 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie
wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do
ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia
społecznego, jednolity tekst: Dz.U. z 1993 r. Nr 68, poz. 330 ze zm.). W dniu 1 grud-
nia 1993 r. Bolesław F. przeszedł na emeryturę i otrzymuje świadczenie wyliczone od
podstawy wymiaru, którą stanowi wynagrodzenie zadeklarowane. Wobec tego jest
bezzasadne jego roszczenie o odszkodowanie w wysokości różnicy między emery-
turą pobieraną ( według wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego
216,50% ), a taką jaką by otrzymał gdyby strona pozwana opłacała składkę od wy-
nagrodzenia faktycznie wypłacanego ( według wskaźnika 250%).
Bolesław F. zaskarżył ten wyrok kasacją. Wskazując jako jej podstawy naru-
szenie prawa materialnego, a to: art. 60 KC ,, przez błędne uznanie, że 'całokształt
elementów danego zdarzenia' upoważnia (...) do przyjęcia tezy, iż milcząco zgodził
się na to, by pozwany opłacał za niego składki na ubezpieczenie społeczne w wyso-
kości niższej od tej, w jakiej musiałaby je płacić gdyby się nie zgodził", oraz §§ 7 i 9
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. przez błędne przyjęcie, iż
§ 9 jest przepisem ,,samoistnym", a nie ,,normą posiłkową w stosunku do normy za-
wartej w § 7", a także naruszenie przepisów postępowania - art. 244 KPC ,, przez
przyjęcie, że skierowane przez pozwanego do powoda pismo (fax) z 20 marca 1992
r. oznaczone jako claris [...] jest dokumentem urzędowym" i art. 378 § 2 KPC ,, przez
nieuchylenie z urzędu wyroku sądu pierwszej instancji mimo, że sąd ten nie rozpoz-
nał istoty sprawy", wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku oraz poprzedzającego
go wyroku Sądu pierwszej instancji i przekazanie sprawy temu ostatniemu Sądowi do
ponownego rozpoznania.
Strona pozwana w odpowiedzi na kasację wniosła o jej oddalenie.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Rozpoznawana sprawa jest sprawą o świadczenie i dopuszczalność kasacji
zależy od wartości przedmiotu zaskarżenia. Skarżący określił w kasacji tę wartość na
kwotę 6.858 zł.
Powód dochodził odszkodowania w wysokości różnicy między pobieraną eme-
ryturą a tą, którą, jego zdaniem, otrzymywałby gdyby pracodawca prawidłowo od-
prowadzał składki na ubezpieczenie społeczne. Wartość przedmiotu sporu stanowiła
narastająca suma ,,miesięcznych szkód częściowych". Przez zastosowanie takiego
sposobu liczenia rozmiaru szkody, żądane świadczenie nie stało się okresowe.
Bolesław F. wnosił w pozwie o zasądzenie na jego rzecz od Ministerstwa Gos-
podarki w Warszawie kwoty 1. 557, 54 zł, rozszerzając żądanie w czasie trwania
postępowania o dalsze kwoty. Na dzień zamknięcia rozprawy poprzedzającej wyda-
nie wyroku zaskarżonego apelacją wartość przedmiotu sporu wyniosła 4.750 zł. Ta
właśnie kwota wyznacza wartość przedmiotu zaskarżenia. W postępowaniu apela-
cyjnym rozszerzenie powództwa nie jest bowiem dopuszczalne (art. 383 zdanie 1
KPC).
Zgodnie z art. 393 pkt 1 KPC kasacja nie jest dopuszczalna w sprawach o
świadczenie, którego wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż pięć tysięcy
złotych. Kasacja prawnie niedopuszczalna podlega odrzuceniu (art. 3935 KPC).
Mając powyższe na względzie Sąd Najwyższy, stosownie do art. 3938 § 1
KPC, orzekł jak w sentencji.
========================================