Postanowienie z dnia 21 grudnia 1999 r.
I PKN 448/99

Rozpoznanie zasadności podstaw skargi o wznowienie postępowania
następuje wyłącznie na rozprawie.


Przewodniczący: SSN Andrzej Wróbel, Sędziowie SN: Jerzy Kwaśniewski
(sprawozdawca), Andrzej Wasilewski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 21 grudnia
1999 r. sprawy z powództwa Sławomira P. przeciwko Przedsiębiorstwu Usługowo-
Produkcyjno-Handlowemu ,,B." Spółce z o.o. w B.Z. o wznowienie postępowania, na
skutek kasacji strony pozwanej od postanowienia Sądu Apelacyjnego w Krakowie z
dnia 16 marca 1999 r. [...]

p o s t a n o w i ł :

u c h y l i ć zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Apelacyj-
nemu w Krakowie do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępo-
wania kasacyjnego.

U z a s a d n i e n i e


Wyrokiem z dnia 26 listopada 1997 r. [...] Sąd Apelacyjny w Krakowie po roz-
poznaniu apelacji pozwanego Przedsiębiorstwa Usługowo-Produkcyjno-Handlowego
,,B." Spółki z o.o. w B.Z. od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Kielcach z dnia 14 lutego
1997 r. [...] apelację tę oddalił. Powyższy wyrok Sądu Apelacyjnego jest prawomoc-
ny.

Pismem z dnia 24 września 1998 r. strona pozwana wniosła skargę o wzno-
wienie postępowania. Zaskarżając wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z przyczy-
ny nieważności (art. 401 pkt 2 KPC, chociaż w skardze, jak to wyjaśniono, na skutek
błędu wskazany został art. 402 pkt 3 KPC). Przyczynę nieważności według skarżą-
cego stanowił fakt pozbawienia strony w okresie od dnia 13 marca 1997 r. do dnia 25
czerwca 1998 r. organu uprawnionego do jej reprezentowania, gdyż dopiero na
podstawie uchwały wspólników z dnia 25 czerwca 1998 r. ,,pozwana Spółka ponow-
nie uzyskała prawomocnie działający zarząd".

W piśmie procesowym, które wpłynęło do Sądu Apelacyjnego w Krakowie w
dniu 19 listopada 1998 r., strona pozwana ,,w uzupełnieniu skargi o wznowienie pos-
tępowania" powołała się na wskazane w tym piśmie dokumenty, które uzyskała w
dniu 1 października 1998 r., które miały świadczyć o tym, że powód otrzymywał
określone kwoty na poczet wynagrodzenia za pracę co było sporne w sprawie. Pismo
to zawiera twierdzenie skarżącego, że z powoływanych dokumentów strona pozwana
nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.

Sąd Apelacyjny w Krakowie rozpoznawał skargę o wznowienie postępowania
na rozprawie w dniu 24 listopada 1998 r. Rozprawę tę odroczył celem przeprowa-
dzenia określonego postępowania dowodowego [...]. Jednakże bez kontynuacji roz-
prawy bo na posiedzeniu niejawnym w dniu 16 marca 1999 r. Sąd Apelacyjny w Kra-
kowie postanowił o odrzuceniu skargi. W uzasadnieniu tego postanowienia przeds-
tawiono w szczególności, że w oparciu o przeprowadzone dowody (odpisy z rejestru
handlowego w toku postępowania ze skargi oraz w postępowaniu poprzednim) nale-
żało przyjąć, że w trakcie procesu strona pozwana była należycie reprezentowana,
natomiast uchwała wspólników, na którą powołuje się skarżący jest bezprzedmioto-
wa, gdyż w rzeczywistości nie spowodowała ona zmian w składzie zarządu Spółki.

W kasacji od powyższego postanowienia strona pozwana, na podstawie art.
3931 pkt 2 KPC, zarzuciła naruszenie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego
(art. 401 pkt 2, art. 403 § 2, art. 405 i art. 411), co miało istotny wpływ na wynik
sprawy. We wniosku kasacji żądano uchylenia zaskarżonego postanowienia i prze-
kazania sprawy właściwemu Sądowi do ponownego rozpoznania.


Sąd Najwyższy uwzględnił kasację z następujących przyczyn. Stosownie do
art. 410 § 1 KPC na posiedzeniu niejawnym podlega badaniu, czy skarga o wzno-
wienie postępowania jest wniesiona w terminie i czy opiera się na ustawowej pods-
tawie wznowienia. Tylko w braku jednego z tych wymagań można zakończyć postę-
powanie ze skargi na posiedzeniu niejawnym przez odrzucenie skargi. Badanie wy-
maganych warunków wniesienia skargi (czy oparta jest na ustawowej podstawie) nie
obejmuje rozstrzygania o zasadności podstawy wznowienia (czy ustawowa podstawa
wznowienia została wykazana). W przeciwnym razie - jak to określa zdanie drugie
art. 410 § 1 KPC - sąd ma obowiązek wyznaczyć rozprawę. Rozgraniczenie posie-
dzenia niejawnego i rozprawy na podstawie art. 410 i art. 411 KPC może budzić nie-
kiedy poważne trudności. W razie wątpliwości trzeba mieć na uwadze, że jawność
rozpoznawania spraw jest zasadą postępowania sądowego (art. 9 KPC). Według
oceny Sądu Najwyższego w sprawie z rozpatrywanej skargi nie może budzić wątpli-
wości to, że Sąd Apelacyjny na posiedzeniu niejawnym rozstrzygnął po pierwsze, że
podana w skardze przyczyna nieważności mieści się w podstawie wznowienia okre-
ślonej w art. 401 pkt 2 KPC oraz po drugie, że skarga okazała się bezzasadna, gdyż
wbrew zarzutowi strona była należycie reprezentowana. W tych okolicznościach Sąd
Apelacyjny niekonsekwentnie w stosunku do swego postanowienia o odroczeniu
rozprawy - rozstrzygnął sprawę na posiedzeniu niejawnym z naruszeniem art. 410 §
1 i art. 411 KPC. Ponadto w kasacji zasadnie zarzucono, że skarga została odrzuco-
na pomimo nierozpoznania tej jej podstawy, która została zgłoszona przez skarżące-
go w piśmie procesowym z dnia 19 listopada 1998 r. i według zawartych tam zarzu-
tów odpowiada podstawie ustawowej z art. 403 § 2 KPC.

Nie ma natomiast racji wnoszący kasację zarzucając naruszenie art. 405 KPC.
Określone bowiem w tym przepisie zasady ustalania właściwości sądu zostały prawi-
dłowo zastosowane do powoływanych podstaw skargi. W zakresie wznowienia pos-
tępowania z przyczyn nieważności właściwy byłby Sąd Apelacyjny jako sąd drugiej
instancji, którego również dotyczy wskazana w skardze przyczyna nieważności. Je-
żeli natomiast chodzi o drugą podstawę skargi, to również Sąd Apelacyjny jest właś-
ciwy skoro właśnie ten Sąd rozpoznając sprawę w drugiej instancji ,,ostatnio orzekał
co do istoty sprawy" w rozumieniu art. 405 ostatnie zdanie KPC.

Z powyższych przyczyn Sąd Najwyższy rozstrzygnął zgodnie z art. 39313 § 1
KPC.
========================================