Tezy
1) Jeśli organ w terminie przewidzianym w art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego wydał decyzję odmawiającą zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę i decyzja ta została uchylona to okres pomiędzy datą wydania tej decyzji a datą zwrotu akt sprawy organowi I instancji przez organ odwoławczy winien być odliczony od terminu wskazanego w ww. przepisie ( art. 35 ust. 8 Prawa budowlanego ), 2) Początkiem biegu terminu przewidzianego w art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego jest w każdym przypadku data wpływu wniosku o wydanie decyzji pozwalającej na budowę, 3) Artykuł 35 ust. 6 prawa budowlanego znajduje zastosowanie do postępowań, których przedmiotem jest wydanie decyzji o pozwolenie na budowę także wówczas kiedy są one prowadzone przez organ ponownie ( w następstwie uchylenia przez organ odwoławczy wydanej uprzednio decyzji organu I instancji).
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Machlejd, , Sędzia WSA Tadeusz Nowak, Sędzia WSA Jarosław Stopczyński (spr.), Protokolant Agnieszka Ciszek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 marca 2010 r. sprawy ze skargi Prezydenta Miasta [...] na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] lutego 2009 r. znak [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej za zwłokę przy wydawaniu decyzji o pozwoleniu na budowę I. uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie organu pierwszej instancji, II. stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.
Uzasadnienie
Sygnatura akt VIISA/Wa 683/09
Uzasadnienie
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego postanowieniem z dnia [...] lutego 2009 r. wydanym w sprawie [...]utrzymał w mocy postanowienie Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 2009 r. ([...]) mocą którego wymierzono Prezydentowi Miasta [...] karę w wysokości 2000 zł. za cztery dni zwłoki w postępowaniu nr. [...].
W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia organ odwoławczy wskazał, iż postanowienie wydane w I instancji nie narusza prawa. Prawidłowo określono początek biegu terminu wynikającego z art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego na dzień 2 sierpnia 2007 r. Wtedy bowiem wpłynęła do Kancelarii Urzędu Miasta [...] decyzja uchylająca do ponownego rozpatrzenia rozstrzygnięcie odmawiające zatwierdzenia projektu budowlanego i wydania decyzji o pozwoleniu na budowę.
Prawidłowo ustalono również, że ponowna decyzja w sprawie pozwolenia na budowę ( z dnia [...] października 2007 r.) wydana została z 4 dniowym przekroczeniem terminu wynikającego z art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego. Wskazane przekroczenie spowodowało zasadne wymierzenie kary pieniężnej w kwocie 2000 zł.
Zdaniem organu odwoławczego termin wynikający z art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego wiąże organ również w trakcie ponownego rozpatrywania sprawy. Rozpoczyna on jednak swój bieg z chwilą wpływu do organu I instancji decyzji organu wyższego stopnia przekazującej sprawę do ponownego rozpatrzenia. Taka wykładnia ww. przepisu znalazła akceptację w orzecznictwie sądowym. Dla przykładu organ przywołał tu wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 listopada 2006 r. sygn. akt VIISA/Wa 1271/06.
Postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego zaskarżył Prezydent Miasta [...] zarzucając mu naruszenie art. 35 ust. 6-8 Prawa budowlanego.
Podnosząc powyższy zarzut wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
W uzasadnieniu skargi podkreślono m.in. że literalna wykładnia art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego jak również jego praktyczne zastosowanie przemawiają za stwierdzeniem, iż art. 35 ust. 6 nie znajduje zastosowania do postępowań w przedmiocie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę prowadzonych ponownie w związku z uchyleniem przez organ odwoławczy wydanej już w tej sprawie decyzji organu I instancji. To powinno prowadzić do wniosku, że w ponownie prowadzonym przed organem I instancji postępowaniu w przedmiocie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę znaleźć powinny zastosowanie przepisy kodeksu postępowania administracyjnego dotyczące terminowości załatwiania spraw tj. art. 35 i nast. kpa. Przepisy te nie dają jednak podstaw do nakładania sankcji w postaci kar pieniężnych za każdy dzień zwłoki przy ponownym wydaniu decyzji o pozwoleniu na budowę, tak jak stanowi art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie i podtrzymał swoją dotychczasową argumentację.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zaskarżone postanowienie jak również postanowienie je poprzedzające zapadły z naruszeniem art. 35 ust. 6 i 8 Prawa budowlanego.
Na wstępie wypada zauważyć, iż postępowanie prowadzone w omawianym trybie jest postępowaniem odrębnym od postępowania w przedmiocie pozwolenia na budowę. Oznacza to, iż organ dokonuje ustaleń tylko w takim zakresie jaki wynika z regulacji odnoszących się do tego szczególnego postępowania. Orzecznictwo sądowe wskazuje jednoznacznie, iż art. 35 ust. 6 powinien mieć zastosowania wyłącznie wówczas gdy organ właściwy do wydania pozwolenia na budowę dysponując kompletnym wnioskiem o pozwolenie na budowę pozostaje w bezczynności bez uzasadnienia którego podstawą są okoliczności wskazane w art. 35 ust. 8 Prawa budowlanego. Okoliczności te usprawiedliwiają zwłokę organu w wydaniu decyzji o pozwoleniu na budowę, a okres ich trwania podlega odliczeniu od terminu 65 - dniowego wskazanego w art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego. Ustawodawca wskazał, że do terminu o którym mowa nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa do dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień
spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu. Do takich przyczyn (niezależnych od organu) zaliczyć należy te z powodu których organ nie dysponuje aktami sprawy. Fakt, iż akta znajdują się w dyspozycji organu odwoławczego uniemożliwia bowiem organowi I instancji tak procedowanie jak i podjęcie rozstrzygnięcia.
Jeżeli chodzi natomiast o początek biegu terminu przewidzianego w art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego to jest nim data wpływu wniosku o wydanie decyzji pozwalającej na budowę. W przepisie tym nie użyto przecież sformułowania " od daty wszczęcia postępowania", nie uzależniono też początku biegu przedmiotowego terminu od tego czy wniosek ten był kompletny czy też nie (por. m.in. wyrok NSA z dnia 5 marca 2009 r. sygn. akt II OSK 305/08- Lex nr 529960)
Nie mają wiec racji organy jeśli twierdzą że termin, o którym mowa rozpoczyna swój bieg z chwilą wpływu do organu I instancji decyzji organu wyższego stopnia przekazującej sprawę do ponownego rozpatrzenia. Taka teza nie wynika również z przywoływanego przez Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego wyroku tutejszego Sądu z dnia 17 listopada 2006 r. sygn. akt VIISA/Wa 1271/06. W jego uzasadnieniu wskazano jedynie, że termin na wydanie decyzji w sprawie pozwolenia na budowę wynikający z art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego wiąże organ również w trakcie ponownego rozpatrywania sprawy, zaś pogląd przeciwny prowadziłby do nieuzasadnionego wniosku, iż przewlekłość postępowania może spotkać się z krytyczną reakcją organu wyższego stopnia w postaci wymierzenia grzywny ale tylko przy pierwszym rozpoznaniu sprawy.
Reasumując należy stwierdzić, że:
1) Jeśli organ w terminie przewidzianym w art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego wydał decyzję odmawiającą zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę i decyzja ta została uchylona to okres pomiędzy datą wydania tej decyzji a datą zwrotu akt sprawy organowi I instancji przez organ odwoławczy winien być odliczony od terminu wskazanego w ww. przepisie ( art. 35 ust. 8 Prawa budowlanego ),
2) Początkiem biegu terminu przewidzianego w art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego jest w każdym przypadku data wpływu wniosku o wydanie decyzji pozwalającej na budowę,
3) Artykuł 35 ust. 6 prawa budowlanego znajduje zastosowanie do postępowań, których przedmiotem jest wydanie decyzji o pozwolenie na budowę także wówczas kiedy są one prowadzone przez organ ponownie ( w następstwie uchylenia przez organ odwoławczy wydanej uprzednio decyzji organu I instancji).
Pogląd przeciwny prowadziłby do wniosku, iż wydanie przez organ jakiejkolwiek decyzji nawet takiej która jest oczywiście błędna skutkowałoby prawną niemożliwością nałożenia kary przewidzianej w art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego i to nawet wówczas gdyby ta błędna decyzja została uchylona w toku instancji.
Należy także podkreślić, że inwestor ma prawo oczekiwać załatwienia swojego wniosku o pozwolenie na budowę w terminie zakreślonym przez ustawodawcę. To, że termin ten jest obiektywnie krótki nie uzasadnia takiej wykładni art. 35 ust. 6 Prawa budowlanego, która wypaczałaby jego sens. Należy poza tym zwrócić uwagę na to, iż organy nadzoru budowlanego zatrudniają fachowców z dziedziny prawa budowlanego. Ich obowiązkiem jest więc takie załatwianie spraw, które odpowiada współczesnym standardom związanym ze sprawnością postępowania a znajdującym oparcie w przepisach prawa rangi ustawowej.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy obowiązkiem organu będzie uwzględnienie powyższych uwag.
Podstawą rozstrzygnięcia Sądu jest art. 145 § 1 pkt. 1 lit. c p.p.s.a.