Tezy
Przepis art. 141 par. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270 ze zm./ nakazuje zamieszczenie w uzasadnieniu wyroku wskazań, co do dalszego postępowania, jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi, sprawa ma być ponownie rozpatrzona przez organ administracji. Wymóg ten należy uznać za zachowany nawet, jeśli uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie zawiera wprawdzie typowego w takich przypadkach stwierdzenia sprowadzającego się do formuły, co należy dokonać przy ponownym rozpoznaniu sprawy, ale wynika to w sposób oczywisty z treści uzasadnienia tego wyroku. Dzieje się tak, jeśli wskazano w uzasadnieniu, jakiego rodzaju decyzja powinna być wydana przy rozpoznaniu wniosku złożonego w trybie art. 127 par. 3 Kpa.
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 1 lutego 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Lasów Państwowych - Nadleśnictwo Ł. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 września 2004 r. IV SA 434/03 i IV SA 435/03 w sprawie ze skargi Krystyny P. i Marii D. na decyzję Ministra Środowiska z dnia 20 stycznia 2003 r. (...) w przedmiocie przejęcia przedsiębiorstwa na własność Państwa - oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 7 września 2004 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Ministra Środowiska z dnia 20 stycznia 2003 r. uchylającą, w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy /art. 127 par. 3 Kpa/, decyzję tego organu z 15 listopada 2000 r. stwierdzająca nieważność orzeczenia Ministra Leśnictwa z 20 kwietnia 1950 r. w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego o przejęciu na własność Państwa przedsiębiorstwa "T. J. D." w części dotyczącej nieruchomości gruntowej, a w części dotyczącej tartaku, stwierdzającej, iż orzeczenie zostało wydane z naruszeniem prawa i przekazującą sprawę do ponownego rozpoznania.
Według uzasadnienia tego wyroku, złożenie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy zobowiązywało organ naczelny do rozpatrzenia sprawy od nowa we wszystkich jej aspektach i wydania rozstrzygnięcia merytorycznego /co do istoty sprawy/ albo utrzymującego w mocy własną decyzję - art. 138 par. 1 Kpa albo uchylającego tę decyzję i orzekającego co do istoty sprawy na zasadach określonych w art. 138 par. 1 pkt 2 Kpa. Nie było natomiast podstawy wydania przez ten organ decyzji z art. 138 par. 2 Kpa z przekazaniem "sobie" sprawy do ponownego rozpatrzenia.
W skardze kasacyjnej Lasy Państwowe - Nadleśnictwo Ł. zarzucają naruszenie:
1/ art. 133 par. 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz art. 145 par. 1 pkt 4 i 5, art. 138 par. 2 Kpa poprzez nie uwzględnienie całokształtu okoliczności,
2/ art. 141 par. 4 wskazanego wyżej Prawa i art. 127 par. 3 Kpa poprzez nie zawarcie w treści uzasadnienia wskazań co do dalszego postępowania, a decyzja z 15 listopada 2000 r. jest wadliwa,
3/ art. 32 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach /Dz.U. 2000 nr 56 poz. 670 ze zm./ przez zaniechanie ustalenia, która z jednostek organizacyjnych PGLLP winna być stroną postępowania po likwidacji Nadleśnictwa C. w celu reprezentacji Skarbu Państwa.
Wnoszą o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania z udziałem wszystkich zainteresowanych stron i zasądzenie kosztów postępowania.
Według uzasadnienia skargi, w wyniku rozstrzygnięcia WSA nie powinna pozostawać w obrocie wadliwa decyzja z 15 listopada 2000 r. Przytaczane są zarzuty dotyczące tej decyzji. Nadleśnictwo Ł. "przegrywając niniejszą skargę kasacyjną, pozbawione zostało możliwości dalszej obrony swoich praw przed organami, chyba że Naczelny Sąd Administracyjny (...) dojdzie do przekonania, że może to podanie o wznowienie postępowania wnieść także Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w P.".
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Należało w pełni podzielić stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku o braku podstaw do wydania przy ponownym rozpatrzeniu sprawy, w trybie art. 127 par. 3 Kpa, decyzji uchylającej przez organ naczelny własnej decyzji i przekazującej sprawę do ponownego rozpoznania. Tego rodzaju rozstrzygnięcie organu naczelnego zostało wydane z naruszeniem art. 138 par. 2 Kpa mającym istotny wpływ na wynik sprawy. Istniały więc podstawy do uchylenia przez sąd administracyjny zaskarżonej w drodze skargi decyzji z 20 stycznia 2003 r. stosownie do art. 145 par. 1 pkt 1 lit. "c" Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Nie było zatem naruszenia tego przepisu. Skarga kasacyjna zarzuca przy tym naruszenie art. 145 par. 1 pkt 4 i 5 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Art. 145 par. 1 ma zaś tylko trzy punkty a pkt 1 trzy podpunkty oznaczone literami a, b, c. Tym bardziej więc ten zarzut skargi kasacyjnej nie podlegał uwzględnieniu.
Przytoczona wyżej okoliczność o wadliwości decyzji z 20 stycznia 2003 r. przesądza o prawidłowości rozstrzygnięcia zawartego w zaskarżonym wyroku, uchylającym tę decyzję. Prawidłowości tego rozstrzygnięcia nie podważa sformułowany w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia art. 141 par. 4 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Przepis ten istotnie nakazuje zamieszczenie w uzasadnieniu wyroku wskazań co do dalszego postępowania, jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi, sprawa ma być ponownie rozpatrzona przez organ administracji., Takiej sytuacji w zakresie ponownego rozpatrzenia spraw, dotyczy rozstrzygnięcie zawarte w zaskarżonym wyroku. W wyniku uchylenia decyzji z 20 stycznia 2003 r. podlega bowiem ponownemu rozpoznaniu wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy z 28 listopada 2000 r. przez Ministra Środowiska w trybie art. 127 par. 3 Kpa. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie zawiera wprawdzie typowego w takich przypadkach stwierdzenia sprowadzającego się do formuły, co należy dokonać przy ponownym
rozpoznaniu sprawy, ale wynika to w sposób oczywisty z treści uzasadnienia tego wyroku. Wskazano w nim mianowicie jakiego rodzaju decyzja powinna być wydana przy rozpoznaniu wniosku złożonego w trybie art. 127 par. 3 Kpa. Nie ma więc naruszenia art. 141 par. 4 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 127 par. 3 Kpa. Art. 127 par. 3 Kpa nie mógł być poza tym naruszony także z tego względu, że w postępowaniu poprzedzającym wydanie zaskarżonego wyroku, przepis ten nie podlegał stosowaniu.
Na podstawie art. 145 par. 1 pkt 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi mogła być uchylona jedynie zaskarżona w drodze skargi decyzja z dnia 20 stycznia 2003 r. Uchylenie zaś poprzedzającej ją decyzji z 15 listopada 2000 r. mogło nastąpić na podstawie art. 135 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi i przy istnieniu przesłanek określonych w tym przepisie. Podstawową przesłanką wzruszenia decyzji na podstawie art. 135 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi jest, jak wiadomo, niezbędność dla końcowego załatwienia sprawy. Ta przesłanka, w niniejszej sprawie nie występowała, skoro ma nastąpić przy ponownym rozpoznaniu wniosku złożonego w trybie art. 127 par. 3 Kpa, ponowna ocena, w postępowaniu administracyjnym decyzji z 15 listopada 2000 r. Nie było więc naruszenia zarzucanego w skardze kasacyjnej omawianego przepisu art. 135 ani też naruszenia art. 134 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Ten ostatni przepis /art. 134/ określa zresztą w par. 1 granice rozstrzygania przez sąd administracyjny i w tej sprawie nie zostały one przekroczone.
Niezrozumiały jest zarzut naruszenia art. 32 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach /Dz.U. 2000 nr 56 poz. 679 ze zm./. Przepis ten dotyczy bowiem struktury organizacyjnej lasów państwowych, zaś wniosek z dnia 28 listopada 2000 r. podlega ponownemu rozpoznaniu w trybie art. 127 par. 3 Kpa bez względu na to jaka jednostka uruchomiła ten tryb postępowania. Ustalenie zaś jakie jednostki powinny brać udział w postępowaniu należy do organu administracji rozpoznającego wniosek.
Z przytoczonych względów, wobec braku usprawiedliwionych podstaw skargi kasacyjnej, skarga ta podlega oddaleniu /art. 184 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi/ z zasądzeniem kosztów postępowania /art. 204 pkt 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi/.