Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

I SA/Ol 396/08 - Wyrok WSA w Olsztynie z 2008-10-23

0
Podziel się:

Jeżeli dane w ewidencji gruntów są aktualne a ich powierzchnia została podana przez rolnika zgodnie z tą ewidencją we wniosku o przyznanie płatności , to nawet ustalenie ich mniejszej powierzchni w należycie udokumentowany sposób powinno być oceniane jako niezawinione złożenie takiego wniosku w rozumieniu art.68 ust.1 cyt. rozporządzenia Komisji WE Nr 796/2004 z dnia 21 kwietnia 2004r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu administracji i kontroli przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) Nr 1782/2003 ustanawiającym wspólne zasady dla systemów pomocy bezpośredniej w zakresie wspólnej polityki rolnej oraz określonych systemów wsparcia dla rolników (Dz. U. UE L. 04.141.18)

Tezy

Jeżeli dane w ewidencji gruntów są aktualne a ich powierzchnia została podana przez rolnika zgodnie z tą ewidencją we wniosku o przyznanie płatności , to nawet ustalenie ich mniejszej powierzchni w należycie udokumentowany sposób powinno być oceniane jako niezawinione złożenie takiego wniosku w rozumieniu art.68 ust.1 cyt. rozporządzenia Komisji WE Nr 796/2004 z dnia 21 kwietnia 2004r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu administracji i kontroli przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) Nr 1782/2003 ustanawiającym wspólne zasady dla systemów pomocy bezpośredniej w zakresie wspólnej polityki rolnej oraz określonych systemów wsparcia dla rolników (Dz. U. UE L. 04.141.18)

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Błesiński ( spr. ) Sędziowie Sędzia WSA Zofia Skrzynecka Sędzia WSA Renata Kantecka Protokolant Katarzyna Niewiadomska po rozpoznaniu w Olsztynie na rozprawie w dniu 23 października 2008 r. sprawy ze skargi J. F. na decyzję Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie przyznania płatności do gruntów rolnych na 2007 rok 1. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji; 2. określa, że zaskarżona decyzja w całości nie podlega wykonaniu; 3. zasądza od Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na rzecz skarżącego kwotę 1.454 ( jeden tysiąc czterysta pięćdziesiąt cztery ) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

W dniu 11 kwietnia 2007r. J. F. złożył wniosek o przyznanie płatności bezpośrednich do gruntów rolnych na 2007r., deklarując powierzchnię kwalifikującą do uzyskania jednolitej płatności obszarowej (JPO) na 40,65 ha, uzupełniającej płatności obszarowej (UPO) na 21,52 ha i uzupełniającej płatności obszarowej do powierzchni roślin przeznaczonych na paszę, uprawianych na trwałych użytkach zielonych (PZ) na 19,13 ha.

Dnia 30 sierpnia 2007r. przeprowadzono kontrolę gospodarstwa wnioskodawcy metodą FOTO. W jej wyniku wykryto różnice w powierzchni działek rolnych zadeklarowanych we wniosku z powierzchnią rzeczywistą. Zgodnie z wynikami kontroli prawidłowa powierzchnia uprawniająca do JPO wyniosła 39,32 ha, zaś do PZ 17,89 ha.

Decyzją z dnia "[...]", nr "[...]" Kierownik Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przyznał wnioskodawcy płatność do gruntów rolnych na 2007r. w tym :

JPO od powierzchni 39,32 ha w kwocie pomniejszonej ze względu na stwierdzone nieprawidłowości,

PZ od deklarowanej powierzchni ha 19,13 ha,

oraz odmówił przyznania UPO.

W uzasadnieniu organ I instancji wskazał, iż różnica pomiędzy powierzchnią zadeklarowaną we wniosku a rzeczywistą stwierdzoną na miejscu kontroli uprawniającą do przyznania JPO wyniosła 3,38 %, tym samym zgodnie z art. 138 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1973/2004 z dnia 29 października 2004r. ustanawiającego szczegółowe zasady zastosowania rozporządzenia Rady (WE) Nr 1782/2003 w sprawie systemów wsparcia przewidzianych w tytułach IV i IVa tego rozporządzenia oraz wykorzystania gruntów zarezerwowanych do produkcji surowców (Dz. U. UE L. 04.345.1) zmniejszono kwotę JPO o kwotę przypadającą na podwójną stwierdzoną różnicę.

W odniesieniu do UPO różnica pomiędzy powierzchnią zadeklarowaną we wniosku a stwierdzoną na miejscu kontroli wyniosła 20,29 %. W oparciu o z art. 51 ust 1 rozporządzenia Komisji (WE) Nr 796/2004 z dnia 21 kwietnia 2004r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu administracji i kontroli przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) Nr 1782/2003 ustanawiającym wspólne zasady dla systemów pomocy bezpośredniej w zakresie wspólnej polityki rolnej oraz określonych systemów wsparcia dla rolników (Dz. U. UE L. 04.141.18) odmówiono przyznania ww. płatności z uwagi na różnicę przekraczającą 20%.

We wniesionym odwołaniu od powyższej decyzji J. F. zarzucił brak możliwości wniesienia odwołania na etapie zatwierdzenia wyników kontroli metodą FOTO wskazując, że kopię protokołu otrzymał dopiero pół roku po przeprowadzonej kontroli bez informacji i pouczeniu o przysługującym prawie do odwołania się, zaś w załączonym piśmie przewodnim wskazano, że protokół nie został jeszcze zatwierdzony i może ulec zmianie. Wniósł także o wstrzymanie obsługi sprawy, przeprowadzenie dowodu w postaci kontroli na miejscu i wykonanie pomiaru działek w terenie.

Decyzją z dnia "[...]", nr "[...]" Dyrektor Oddziału Regionalnego ARiMR utrzymał w mocy w/w decyzję Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Organ odwoławczy w pełni podzielił prawidłowość ustaleń i oceny prawnej dokonanej przez organ pierwszej instancji. Dodatkowo wskazał, że zwrócił się do Biura Kontroli na Miejscu Oddziału Regionalnego ARiMR z prośbą o ponowną weryfikację wyników kontroli. Kierownik BKM w piśmie z dnia 13 czerwca 2008r. podtrzymał wyniki przeprowadzonej kontroli argumentując, iż powierzchnie zadeklarowanych we wniosku działek pomniejszono o nieuprawnione do płatności obszary, tj. zadrzewienia, las, budynki.

Wskazał, że w otrzymanej kopii protokołu z przeprowadzonej kontroli znajdowało się pouczenie o możliwości zgłoszenie umotywowanych zastrzeżeń co do ustaleń zawartych w protokole do Dyrektora Oddziału Regionalnego ARiMR w terminie 14 dni od dnia doręczenia raportu. Ponadto inspektor przeprowadzający kontrolę spotkał się z wnioskodawcą w celu omówienia powstałych rozbieżności. Tym samym odwołujący miał możliwość zgłoszenia wyjaśnień i zastrzeżeń, co zresztą w dniu 22 listopada 2007r. uczynił.

W opinii organu odwoławczego nie zachodzi także potrzeba przeprowadzenia dowodu w postaci kontroli na miejscu i wykonania pomiaru działek, gdyż okoliczność mająca być przedmiotem dowodu została już w sposób właściwy i zgodny z obowiązującą procedurą stwierdzona w wyniku przeprowadzenia kontroli metodą FOTO.

Postanowieniem z dnia "[...]", nr "[...]" Dyrektor Oddziału Regionalnego ARiMR sprostował z urzędu oczywistą omyłkę pisarską w uzasadnieniu decyzji w części dotyczącej wyliczenia procentowej różnicy pomiędzy powierzchnią zadeklarowaną we wniosku do UPO a powierzchnią stwierdzoną w kontroli na miejscu.

W/w decyzję Dyrektora Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zaskarżył J. F. wnosząc o jej uchylenie oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Zaskarżonej decyzji zrzucił naruszenie:

art. 77 § 1 ustawy z dnia 124 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2000r. nr 98, poz.1071 ze zm., dalej cyt. jako kpa.), poprzez błędne ustalenie stanu faktycznego, w szczególności poprzez błędne ustalenie użytkownika działek rolnych i wydanie decyzji odmownej w oparciu o błędny dowód - raport pokontrolny sporządzony na podstawie błędnych danych dotyczących osób użytkujących działki rolne, a tym samym błędne ustalenie wyników kontroli,

art. 78 § 1 kpa poprzez odmowę przeprowadzenia dowodu w sytuacji, gdy przedmiotem dowodu była okoliczność mająca istotne znaczenie dla sprawy i poprzez błędne ustalenie wielkości powierzchni uprawnionych do płatności i wydanie odmownej decyzji w sprawie płatności UPO.

W uzasadnieniu skarżący ponowił zarzuty wskazywane we wniesionym odwołaniu, iż kopię protokołu otrzymał dopiero pół roku po przeprowadzonej kontroli wraz z dołączonym pismem przewodnim, w którym zawarto informację, że kopia raportu nie została jeszcze zatwierdzona przez ARiMR i może ulec zmianie. Wobec czego skarżący nie potraktował nadesłanej kopii jako dokumentu wiążącego od którego należy się odwołać. Wskazał, że brakowało jakiejkolwiek informacji, czy pouczenia o możliwości odwołania się od wyników kontroli, a wręcz przeciwnie zawarto informację, iż protokół może ulec zmianie. Nie prawdziwe jest także jakoby nie zgłaszał zastrzeżeń do wyników pomiaru, zrobił to bowiem w listopadzie 2007r., wskazując prawidłowy przebieg granic działek i błędne odwzorowanie na zdjęciu granic działek ewidencyjnych oraz granic lasów, ceni drzew i przebiegu granic działki rolnej.

W decyzji organu odwoławczego błędnie odmówiono także zastosowania art. 68 rozporządzenia Komisji Nr 796/2004r. Uznano tym samym, że skarżący popełnił celowo błąd, mający na celu wyłudzenie nienależnej płatności. Tymczasem jedyny błąd jaki popełnił nieumyślnie to podanie na działce rolnej F: powierzchni uprawniającej do UPO 5,21 ha zamiast 2,76 ha i uprawniającej do PZ 7,49 ha zamiast podanej 5,46 ha. Błąd ten spowodował ostatecznie zaniżenie otrzymanej płatności a nie jej zawyżenie.

Przed wniesieniem skargi do sądu skarżący dokonał pomiaru działek sprzętem GPS i okazało się, że działka rolna zgłoszona do płatności UPO posiada powierzchnię większą niż zadeklarowana przez niego we wniosku, natomiast zgodnie z pomiarami FOTO jest mniejsza niż zgłoszona we wniosku. Dodatkowo wskazał, że jego sąsiad wypełniając wiosną 2007r. wniosek błędnie wpisał numer działki, która w rzeczywistości użytkowana była przez niego Po wspólnym wyjaśnieniu sprawy w dniu 18 maja sąsiad dokonał wycofania ze swojego wniosku dopłaty do błędnie zgłoszonej działki. Mimo tego w protokole kontrolerów z 30 sierpnia 2007r. sąsiad nadal figurował jako użytkownik owych działek.

W wyniku błędu pracowników ARiMR zmniejszono mu płatność JPO o dwukrotność błędnie wykrytej różnicy, zaś przyznano płatność PZ od zadeklarowanej we wniosku wielkości, pomimo tego, że w wyniku kontroli okazało się rzeczywista powierzchnia jest większa od zadeklarowanej. Jego zdaniem organ winien przyznać mu płatność PZ od stwierdzonej w wyniku kontroli powierzchni bądź skompensowanej z płatnościami UPO.

Dodatkowo po zgłoszeniu się pełnomocnika zarzucono zaskarżonej decyzji także naruszenie:

art. 23 ust. 1 rozporządzenia Komisji Nr 796/2004 poprzez przyjęcie za wiążące wyników kontroli bez należytej ich weryfikacji i przy jednoczesnym pominięciu działań skarżącego zmierzających do wykazania braku znamion jakiegokolwiek zawinienia w uchybieniach, jakie dotyczyły jego wniosku,

art. 7 kpa poprzez zaniechanie działań mających na celu wyjaśnienie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy,

art. 136 kpa poprzez nie przeprowadzenie ewentualnie dodatkowego postępowania dowodowego, które w oczywisty sposób mogłyby się przyczynić do wyjaśnienia sprawy,

art. 8 kpa poprzez działania ARiMR powodujące podważenie zaufania skarżącego do organów państwa, w szczególności poprzez czynności podejmowane przez organ w zakresie procedury przeprowadzonej kontroli i sposobu informowania o zasadach odwoływania się od ustaleń przyjętych w jej wyniku,

obrazę art. 11 kpa z uwagi na brak wyjaśnienia zasadności przesłanek stanowiących podstawę rozstrzygnięcia, w szczególności w zakresie w jakim ARiMR pominęła, że wyniki kontroli nie odpowiadają rzeczywistości, zaś skarżący zgodnie z zasadą należytej staranności usiłował wykazać brak zawinienia w swoim działaniu oraz w sposób wiarygodny podważył zasadność ustaleń organu dokonując we własnym zakresie pomiarów metodą GPS,

obrazę art. 107 § 3 kpa wobec pominięcia w uzasadnieniu decyzji oceny faktów podanych przez stronę oraz faktów na których oparto rozstrzygnięcie, w tym także braku wyjaśnienia przyczyn błędów arytmetycznych dotyczących procentowego zawyżenia deklarowanej powierzchni w stosunku do ustalonej,

rażącego naruszenia art. 2, 7 i 32 ust. 2 Konstytucji RP poprzez wydanie rozstrzygnięcia wskazującego na nierówne, dyskryminującego traktowanie skarżącego.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Oddziału Regionalnego ARiMR podtrzymał swoją decyzję, jak również wcześniejszą argumentację i wniósł o oddalenie skargi.

W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że kontrola wykazała, iż powierzchnia zadeklarowana trzech działek rolnych jest zaniżona, a powierzchnia czterech została zawyżona. Skarżący podważając dokonane pomiary odnosił się do danych pochodzących z ewidencji gruntów i budynków, w sytuacji gdy stanowią one jedynie punkt wyjścia do przeprowadzenia kontroli zgodności deklaracji działek rolnych na poszczególnych działkach ewidencyjnych. Zaś po rozstrzygnięciu konfliktu kontroli krzyżowej na korzyść skarżącego prawidłowo przypisano mu działkę którą podał także jego sąsiad. Zdaniem organu kompensacja powierzchni rolnych dotyczyć może tylko powierzchni działek rolnych w ramach tej samej grupy płatności. Tym samym nie jest możliwe dokonanie jej między działkami zadeklarowanymi do UPO i do PZ.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z 25 lipca 2002 roku Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269) oraz art. 3 §1 ustawy z 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz 1270 ze zm., cyt. dalej jako p.p.s.a.) sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, stosując środki przewidziane w ustawie. Natomiast zgodnie z art. 134 §1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach sprawy, nie będąc związanym zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą skargi.

Dokonując kontroli zaskarżonego postanowienia co do zgodności z prawem, sąd zbadał więc prawidłowość wydanych w sprawie aktów zarówno pod względem zastosowania przepisów postępowania, jak i przepisów prawa materialnego. Należy jednak zauważyć, że potrzeba kontroli decyzji w aspekcie zgodności z prawem materialnym możliwa jest tylko w przypadku braku istotnych naruszeń prawa procesowego a w szczególności braku naruszenia przepisów dotyczących postępowania dowodowego i zapewniających prawidłowość ustaleń faktycznych. Tylko na podstawie prawidłowo poczynionych ustaleń faktycznych istnieje bowiem możliwość prawidłowej subsumcji stanu faktycznego do przepisów materialno -prawnych i oceny decyzji co do zastosowania i wykładni prawa materialnego.

W postępowaniu, które zakończyło się zaskarżoną decyzją doszło do niewątpliwego istotnego naruszenia przepisów postępowania. W ocenie sądu organy prowadzące postępowanie naruszyły zasadę ogólną postępowania, a mianowicie zasadę prawdy obiektywnej ( art.7 kpa) i służące jej realizacji przepisy dotyczące postępowania dowodowego , tj. art. 77§1 i art. 80 kpa. Z art. 7 kpa wynika ,że obowiązkiem organów administracji publicznej prowadzących postępowanie jest stanie na straży praworządności i podejmowanie wszelkich kroków do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy , mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Natomiast art. 77§1 kpa stanowi ,że organ jest obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy zaś art. 80 kpa obliguje organ do dokonywania oceny na podstawie całokształtu materiału dowodowego , czy dana okoliczność została udowodniona. Zacytowane przepisy nakładają zatem na organ prowadzący postępowanie zebranie z urzędu
wszelkich koniecznych dla rozstrzygnięcia dowodów i wszechstronne ich rozważenie , tak aby doszło do prawidłowego zastosowania prawa materialnego regulującego uprawnienia i obowiązki strony postępowania, do której kierowane są rozstrzygnięcia organu. Zarzuty w tym zakresie podniesione w skardze są więc trafne.

W rozpoznawanej sprawie istota sporu sprowadza się do ustalenia zasadniczej okoliczności jaką jest rzeczywista powierzchnia gruntów i prowadzonych na nich upraw , z którymi związane jest prawo skarżącego do otrzymania wnioskowanych przez niego płatności ze środków Unii Europejskiej. Jak już wyżej wskazano , organy obu instancji zakwestionowały deklarowane przez skarżącego powierzchnię gruntów w zakresie dot. jednolitej płatności obszarowej (JPO) oraz uzupełniającej płatności obszarowej (UPO) do powierzchni grupy upraw podstawowych. Przyjmując , na podstawie wyników kontroli i pomiarów metodą FOTO powierzchnię mniejszą niż deklarowana , w całości odmówiono rolnikowi wspomnianej UPO oraz obniżono JPO. Organy obu instancji nie przyjęły za zasadne zastrzeżeń i uwag wnoszonych przez rolnika , powołując się na prawidłowość przeprowadzonej kontroli. Wprawdzie organ odwoławczy zwracał się do jednostki przeprowadzającej kontrolę , uzyskując stanowisko co do jej prawidłowości ( k. 13 a akt adm.) lecz nie jest to w
ocenie sądu wystarczające do uznania, że wszelkie wątpliwości i okoliczności dotyczące powierzchni spornych działek gruntu zostały wyjaśnione. Nie można przy tym przyjmować ,że skoro skarżący nie wniósł w terminie 14 dni od otrzymania kopii protokołu kontroli umotywowanych zastrzeżeń co do ustaleń protokołu , to ustalenia tego protokołu są niepodważalne. Pomijając już nawet fakt, że pouczenie o sposobie wnoszenia tych zastrzeżeń jest w formularzu umieszczone jako odnośnik i to w postaci , która może ujść uwadze osoby kontrolowanej ( co można byłoby rozpatrywać w aspekcie zasad z art. 8 i 9 kpa) , zauważyć należy, iż skarżący w toku całego postępowania nie zgadzał się z wynikami pomiarów kontrolnych i utrzymywał, iż opiera się na powierzchni znanej mu z ewidencji gruntów i własnych pomiarach. Wyrazem tego jest adnotacja poczyniona w "Notatce ze spotkania z producentem w sprawie omówienia wyników kontroli zrealizowanej metodą FOTO" z dnia 22 listopada 2007r. z uwagą, że wyjaśnienia złożono w jednostce Agencji
(vide folia z dok. na k.3 akt adm.). Nadto w czasie postępowania J. F. otrzymywał od organu informacje sugerujące ,że jego wątpliwości , obok innych okoliczności są wyjaśniane, skoro w dniu 7 marca 2008r. otrzymał pismo z dnia 29 lutego 2008r. zawiadamiające o trwaniu kontroli i przedłużeniu terminu załatwienia sprawy (k.4 akt adm.).W dniu 29 kwietnia 2008r. otrzymał natomiast pismo z dnia 28 kwietnia 2008r., zawiadamiające o zebraniu materiałów i dowodów oraz o możliwości wypowiedzenia się na ich temat (k.6 akt adm.). Tego samego dnia skarżący skorzystał z przysługującego mu uprawnienia i złożył "oświadczenie", którym podtrzymał swoje stanowisko co do powierzchni działek , wyjaśniając, że od protokołu nie odwoływał się , gdyż był przekonany ,że sprawę może wyjaśnić w Biurze Powiatowym Agencji (k.7 akt adm.). Już następnego dnia wydana została decyzja organu I instancji , w której w ogóle nie odniesiono się do istoty zastrzeżeń rolnika , stwierdzając, że "będzie ... mógł je wnieść w formie odwołania" , gdyż
nie mogą one być uwzględnione "na poziomie Biura Powiatowego". Organ I instancji uchylił się więc od wyczerpującego , zgodnego z zasadą prawdy obiektywnej wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy.

Wprawdzie organ odwoławczy , co wyżej wspomniano, podjął próbę wyjaśnienia zastrzeżeń rolnika , lecz w ocenie sądu nie dokonał tego w zgodzie z zacytowanymi wyżej przepisami postępowania. Nadal ograniczono się tylko do stanowiska jednostki kontrolnej i danych protokołu kontrolnego. W żadnej mierze nie zweryfikowano jednak prawdziwości twierdzeń strony ,nie konfrontując ich z zapisami ewidencji , na które się powoływał . W uzasadnieniu decyzji brak także wyjaśnienia dlaczego przyjęta metoda pomiaru wyklucza inne wyniki i jest jedyną możliwą podstawą ustaleń. Pozostaje zatem wątpliwość , czy przy zastosowaniu innej metody nie miałby racji rolnik , czy rzeczywiście metoda FOTO jest na tyle dokładna ,że uwzględnia wszystkie ewentualne niedokładności wynikające np. z nierówności terenu, krzywizn granic, naświetlenia itp. okoliczności. Rozwianie tych wątpliwości ma istotne znaczenie, gdyż podstawą zastosowania obniżenia dopłaty JPO i odmowy UPO były różnice tylko o ułamek procenta przekraczające progowe wielkości
przewidziane w powołanych w decyzjach przepisach określających zastosowane sankcje. Do wyjaśnienia tych wątpliwości obligowały nie tylko przepisy art. 1, 77 i 80 kpa ale także wymogi dot. treści uzasadnienia decyzji ( art. 107 §3 kpa).

Uchybienia cytowanym wyżej przepisom postępowania wystąpiły także w zakresie dotyczącym stwierdzenia w zaskarżonej decyzji, że brak jest podstaw do zastosowania art. 68 ust.1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 796/2004 z dnia 21 kwietnia 2004r. ( Dz.U.UE L .04.141.18 ) a więc odstąpienia od obniżki i wyłączenia płatności z powodu niezgodności wnioskowanej powierzchni gruntów ze stwierdzoną w wyniku kontroli. Przepis ten stanowi, iż "obniżki i wyłączenia , przewidziane w rozdziale 1, nie mają zastosowania w przypadku , gdy rolnik złożył wniosek poprawny pod względem faktycznym lub gdy może wykazać, że nie jest winny nieprawidłowości". Sformułowanie "nie mają zastosowania" wskazuje na obligatoryjność zastosowania tego unormowania . Nie jest to więc li tylko dopuszczalna i pozostawiona organowi możliwość. Nadto przepis ten określa dwie przesłanki odstąpienia od sankcji , które mogą wystąpić niezależnie od siebie , odrębnie lub łącznie.

W ocenie sądu stanowisko zaskarżonej decyzji jest w omawianej kwestii nie do przyjęcia z punktu widzenia wskazanych wyżej przepisów postępowania. Oparte bowiem zostało na założeniu ,że protokół kontroli jest jedynym wiążącym dowodem, a wina rolnika polega na nieprzeprowadzeniu przed złożeniem wniosku sprawdzenia rzeczywistej powierzchni gruntów. Bezsporne jest jednak, że skarżący wskazał działki i prowadzone na nich uprawy zgodnie ze stanem faktycznym . Różnice i to stosunkowo niewielkie ( zbliżone do granic progowych określonych w przepisach ) wystąpiły tylko co do niektórych działek , przy czym w zakresie dot. niespornej tzw. płatności zwierzęcej nawet zaniżył powierzchnię na swoją niekorzyść. Celem sankcyjnych uregulowań z art.51 cyt. rozporządzenia Komisji( WE) nr 796/2004 jest zaś zapobieganie nadużyciom i wyłudzeniom . Jeśli więc rolnikowi nie można przypisać takiego działania a spełnione są przesłanki z art.68 ust.1 cyt. rozporządzenia , to stosowanie sankcji nie znajduje uzasadnienia. W
okolicznościach rozpoznawanej sprawy przed zastosowaniem sankcji organy powinny więc wyjaśnić wszelkie , wskazane wyżej wątpliwości co do powierzchni przedmiotowych gruntów. Również dla oceny w aspekcie zastosowania art. 68 ust. 1 cyt. rozporządzenia Komisji WE konieczne byłoby więc zweryfikowanie twierdzeń rolnika w świetle ewidencji gruntów , na którą się on powołuje i ewentualnych wyników pomiarów przez niego przeprowadzonych , które powinien przedłożyć organowi. Zauważyć przy tym należy ,że organy Agencji dysponują stosownymi uprawnieniami , pozwalającymi dokonać takiej weryfikacji a wynikającymi z art. 24 ust.4 pkt 2 ustawy z dnia 17 maja 1989r. -Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz.U. nr 240 z 2005 r. ze zm.). Powoływanie się na ewidencję gruntów przez rolnika ubiegającego się o płatności unijne jest nadto o tyle uzasadnione ,że zapisy w tej ewidencji mają istotne znaczenie prawne . Zgodnie z art. 20 ust.1 pkt 1 cyt. ustawy ewidencja gruntów i budynków obejmuje informacje dotyczące gruntów, ich
położenia, granic , powierzchni, rodzaju użytków gruntowych oraz ich klas gleboznawczych, oznaczenia ksiąg wieczystych lub zbioru dokumentów. Nadto stosownie do art. 21 ust. 1 dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków stanowią podstawę planowania gospodarczego , planowania przestrzennego, wymiaru podatków i świadczeń, oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych , statystyki publicznej , gospodarki nieruchomościami oraz ewidencji gospodarstw rolnych. Zarówno ta ewidencja , jak i wydawane właścicielom i posiadaczom gruntów wyrysy i wypisy z operatu ewidencyjnego, o których mowa w art. 24 ust.3 cyt. ustawy mają więc charakter dokumentów urzędowych . Jako takie mają zatem szczególną moc dowodową w rozumieniu art. 76 kpa. W konsekwencji , jeżeli dane w ewidencji gruntów są aktualne a ich powierzchnia została podana przez rolnika zgodnie z tą ewidencją we wniosku o przyznanie płatności , to nawet ustalenie ich mniejszej powierzchni w należycie udokumentowany sposób powinno być oceniane jako niezawinione
złożenie takiego wniosku w rozumieniu art.68 ust.1 cyt. rozporządzenia Komisji WE ( vide: teza taka była już formułowana w orzecznictwie sądowym na gruncie poprzednio obowiązującego ,tożsamego w tym względzie, stanu prawnego, vide :wyrok NSA z dnia 9.01.2008r. , sygn. akt II GSK 295/07, LEX nr 357499).

Rozpatrując ponownie sprawę organy rozpoznające wniosek skarżącego powinny podjąć czynności procesowe zmierzające do wyeliminowania wykazanych braków w wyjaśnieniu wszystkich okoliczności faktycznych dot. powierzchni przedmiotowych gruntów oraz podstaw ewentualnego zastosowania art. 68 ust.1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 796/2004, uwzględniając przy tym zacytowane uregulowania prawa geodezyjnego i kartograficznego. W szczególności uzupełnienia wymaga postępowanie dowodowe ,które powinno doprowadzić do zweryfikowania twierdzeń skarżącego ,że jego dane dot. powierzchni gruntów zgodne są z zapisami ewidencji . Następnie , stosownie do wyników postępowania dowodowego oraz ustaleń faktycznych możliwe będzie prawidłowa subsumcja stanu faktycznego do przepisów prawa materialnego , w tym art.51 i art. 68 ust.1 cyt. rozporządzenia Komisji (WE) .Stanowisko i przesłanki faktyczne i prawne wydanych decyzji powinny wszechstronnie , w powiązaniu poszczególnymi okolicznościami znaleźć swój wyraz w uzasadnieniu .

Ponieważ stwierdzone przez sąd istotne naruszenia przepisów postępowania dotyczą organów obu instancji , na podstawie art.135 p.p.s.a. orzeczono o uchyleniu decyzji obu organów.

W tym stanie sprawy , wobec stwierdzenia istotnego , mającego wpływ na wynik sprawy , naruszenia przepisów postępowania , na mocy art. 145§1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. orzec należało jak w sentencji wyroku.

Na podstawie art.152 p.p.s.a. orzeczono jak w punkcie 2. sentencji.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto na zasadzie art.200 i 205§2 i 3 p.p.s.a. Zasądzony zwrot kosztów obejmuje uiszczony wpis sądowy oraz wynagrodzenie pełnomocnika (§6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz.U. nr 163, poz.1348 ze zm.).

Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
KOMENTARZE
(0)