Tezy
- Wynikająca z art. 183 par. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270 ze zm./ zasada związania NSA granicami skargi kasacyjnej nie pozwala temu sądowi na podstawie obowiązujących w chwili wydania zaskarżonego orzeczenia przepisów postępowania sądowego w miejsce przepisów nieobowiązujących, błędnie powołanych w rozpatrywanej skardze kasacyjnej.
- Ograniczenie się do zarzutu naruszenia art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /t.j. Dz.U. 2000 nr 14 poz. 176/ bez wskazania odpowiedniego punktu art. 23 ust. 1 tej ustawy uniemożliwia NSA zbadanie, czy w zaskarżonym wyroku trafnie zaliczono dany wydatek do kategorii wyłączeń przewidzianych w ostatnio wymienionym przepisie.
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Sławomira K. od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie Ośrodka Zamiejscowego w Białymstoku z dnia 15 października 2003 r. SA/Bk 600/03 w sprawie ze skargi Sławomira K. na decyzję Izby Skarbowej w B. z dnia 26 marca 2003 r. (...) w przedmiocie ryczałtów podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2000 r. - oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 15 października 2003 r. /SA/Bk 600/03/ Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie - Ośrodek Zamiejscowy w Białymstoku oddalił skargę Sławomira K. na decyzję Izby Skarbowej w B. z dnia 26 marca 2003 r., która utrzymała w mocy decyzję Pierwszego Urzędu Skarbowego w B. z dnia 31 grudnia 2002 r., ustalającą Sławomirowi K. zryczałtowany podatek dochodowy za 2000 r. i określającą nadpłatę w tym podatku.
Sąd stwierdził, że bezspornym było między stronami, iż w remanencie końcowym na dzień 31 grudnia 2000 r. podatnik wykazał oprawki okularowe o wartości 8.401,10 zł, jednakże nie posiadał dowodów ich zakupu. Kwota ta stanowiła 9,21 procent wartości wszystkich oprawek będących w obrocie w 2000 r.
W przedstawionym stanie faktycznym sprawy Sąd uznał, że organy podatkowe miały podstawy do przyjęcia, iż ewidencja przychodów była nierzetelna. Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne /Dz.U. nr 144 poz. 930 ze zm./ podatnik miał obowiązek - obok prowadzenia ewidencji - posiadać i przechowywać dowody zakupu towarów. Skoro nie istniały warunki do uznania ewidencji za dowód w sprawie, organy podatkowe trafnie dokonały oszacowania przy wymiarze podatku. Nie nastąpiło zatem naruszenie art. 17 ani art. 20 ust. 2 i 3 powołanej wyżej ustawy. Sąd zauważył, że niewpisane do ewidencji przychody przekroczyły próg 0,5 procent przychodu wykazanego za dany rok podatkowy, który to próg był przewidziany w par. 6 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez
osoby fizyczne /Dz.U. nr 161 poz. 1078 ze zm./. Zdaniem Sądu, brak było warunków do określenia podstawy opodatkowania w inny sposób, niż metodą oszacowania /art. 23 par. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ W konsekwencji kwota podatku wykazana w zaskarżonej decyzji uznana została przez Sąd za prawidłową.
Korzystając z trybu przewidzianego w art. 101 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Przepisy wprowadzające ustawę Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1271 ze zm./, Sławomir K., działając przez pełnomocnika będącego doradcą podatkowym, wniósł skargę kasacyjną od opisanego wyżej wyroku.
W skardze kasacyjnej postawiono zarzuty rażącego naruszenia art. 6, art. 7 i art. 163 par. 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, polegającego na:
- niepodjęciu niezbędnych kroków do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy,
- niezałatwieniu sprawy z uwzględnieniem interesu prawnego skarżącego,
- niewyjaśnieniu w wyczerpujący sposób okoliczności faktycznych i prawnych mających wpływ na prawa skarżącego, co naraziło go na znaczną stratę finansową,
- niepoinformowaniu skarżącego o służących mu prawach i sposobie ich realizacji, a także o skutkach zaniechania tych czynności, co nie przyczyniło się do pogłębienia zaufania obywateli do organów administracji.
Autor skargi kasacyjnej wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości i o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o oddalenie skargi kasacyjnej.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 183 par. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 513 poz. 1270 ze zm./, Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. Przypadki nieważności postępowania sądowego zostały enumeratywnie wyliczone w par. 2 omawianego przepisu. Żaden z tych wypadków nie zachodzi w rozpatrywanej sprawie. Oznacza to pełne związanie sądu kasacyjnego podstawami zawartymi w skardze kasacyjnej. Innymi słowy, rola sądu kasacyjnego ogranicza się do zbadania, czy w zaskarżonym wyroku zostały naruszone przepisy wyraźnie w skardze kasacyjnej wskazane. Ewentualne naruszenie innych przepisów nie może być przedmiotem kontroli sądu drugiej instancji.
W rozpatrywanej sprawie autor skargi kasacyjnej zarzucił naruszenie wyłącznie przepisów Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Przepisy te weszły w życie dnia 1 stycznia 2004 r., podczas gdy zaskarżony wyrok został wydany dnia 15 października 2003 r. Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w Białymstoku nie mógł więc tych przepisów naruszyć.
W chwili wydania zaskarżonego wyroku obowiązywały przepisy ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./.
Autor skargi kasacyjnej nie podniósł zarzutu naruszenia żadnego z przepisów wspomnianej ustawy, w związku z czym kwestia ta nie może być przedmiotem badania w postępowaniu kasacyjnym /art. 183 par. 1 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi/. Sądowi kasacyjnemu nie wolno podstawiać przepisów postępowania sądowego obowiązujących w chwili wydania zaskarżonego wyroku w miejsce przepisów błędnie powołanych w skardze kasacyjnej /por. wyrok NSA z dnia 21 kwietnia 2004 r., FSK 13/04 - ONSAiWSA 2004 Nr 1 poz. 15/.
Z tych przyczyn Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną na podstawie art. 184 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, biorąc pod uwagę, że skarga ta nie miała usprawiedliwionych podstaw.